Η αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης στην απόφαση του Ερντογάν να μετατρέψει την Αγιά Σοφιά σε τζαμί μπορεί να χαρακτηριστεί από αμήχανη έως άνευρη. Μια απλή φραστική καταδίκη από πλευράς πρωθυπουργού και μια αναφορά σε ιστορικό λάθος από πλευράς κυβερνητικού εκπροσώπου δεν συμβιβάζονται, ως αντίδραση, ούτε με το πολιτικό μέγεθος, ούτε και με την εμβέλεια του συμβολισμού της πρωτοβουλίας του Τούρκου προέδρου.
Αν η αντίδραση της γειτονικής στην Τουρκία χώρας, που τα εθνικά της συμφέροντα και η εθνική της κυριαρχία απειλούνται σε μεγάλο βαθμό από την Τουρκική αδιαλλαξία και τον Τουρκικό επεκτατισμό είναι τόσο… χλιαρή, γιατί, άραγε, οι Ευρωπαίοι θα έπρεπε να σηκώσουν περισσότερο τους τόνους; Μια απλή εκδήλωση λύπης για το συμβάν από την πλευρά του Ευρωπαίου εκπροσώπου για την εξωτερική πολιτική ήταν αρκετή για να βγει η Ενωμένη Ευρώπη από την υποχρέωση της απάντησης σε μια Τουρκική πρωτοβουλία που στέλνει πολλαπλά μηνύματα και βρίθει συμβολισμών όχι μόνο για την Ελλάδα και για την Ορθοδοξία, αλλά ευρύτερα για τη διεθνή κοινότητα, από τον Ισλαμικό κόσμο της Ανατολής, μέχρι τον Χριστιανικό κόσμο της Δύσης.
Με πρώτο ασφαλώς το μήνυμα που στέλνει ο Τούρκος πρόεδρος στη διεθνή κοινότητα όχι μόνο της Δύσης, αλλά και του Μουσουλμανικού τόξου, για την αποφασιστικότητά του να επιβάλει και να επεκτείνει την επιρροή της θρησκείας και του πολιτισμού των Μουσουλμάνων έναντι οποιουδήποτε συμβόλου της ιστορίας και ειδικότερα του Χριστιανικού πολιτισμού.
Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι η Βυζαντινή αυτοκρατορία και συνεπώς και το κορυφαίο σύμβολό της, η Αγιά Σοφιά, δεν είναι ελληνικής προέλευσης και καταγωγής, όπως διάφοροι εθνικιστές και ακροδεξιοί εδώ, στη χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας υποστηρίζουν, παρουσιάζοντας μάλιστα φωτογραφίες της Αγιάς Σοφιάς με ελληνική σημαία. Το Βυζάντιο ήταν Ρωμαϊκής ιστορικής προέλευσης και συνεπώς και το σύμβολό του, ο ναός της Αγίας Σοφίας, συμβολίζει ευρύτερα τον Ευρωπαϊκό και συνολικά τον δυτικό Χριστιανικό πολιτισμό.
Έτσι, ο πρώτος συμβολισμός και το πρώτο μήνυμα του Ερντογάν μέσω της μετατροπής σε τζαμί του κορυφαίου συμβόλου του Χριστιανισμού, της Αγιάς Σοφιάς, απευθύνεται στο δυτικό και το Χριστιανικό κόσμο, θέτοντας ένα οριστικό τέλος στα σενάρια που ήθελαν την Τουρκία να αποτελεί το τελευταίο προπύργιο της Δύσης στην Ανατολή.
Συγχρόνως, ο Ερντογάν στέλνει ένα ηχηρό μήνυμα ισχύος και ηγετικής παρουσίας και στους σουνίτες του μουσουλμανικού κόσμου, στη Σαουδική Αραβία, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και στην Αίγυπτο, προσθέτοντας δίπλα στα ισχυρά σύμβολα του σουνιτικού Ισλάμ, στη Μέκκα, τη Μεδίνα και το τέμενος Αλ Αζχάρ στην Αίγυπτο, τη δική του Μουσουλμανική πια, Αγιά Σοφιά.
Το δεύτερο μήνυμα της πρωτοβουλίας Ερντογάν απευθύνεται ασφαλώς στο εσωτερικό της χώρας του. Και όσο και αν δεν ενδιαφέρουν και πολύ τη διεθνή κοινότητα τα εσωτερικά της Τουρκικής Δημοκρατίας, εντούτοις δεν μπορεί να μη ληφθεί υπόψη για την κατανόηση των κινήσεων του Τούρκου προέδρου η δύσκολη οικονομική και πολιτική συγκυρία στην οποία βρίσκεται.
Με τη μετατροπή, λοιπόν, της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί, ο Ερντογάν στέλνει ένα ηγετικό μήνυμα πολιτικής ισχύος στους απανταχού Κεμαλιστές και τους οπαδούς του εκσυγχρονισμού της Τουρκίας τόσο στο εξωτερικό, όσο και στο εσωτερικό της χώρας, δηλώνοντας ότι η επιστροφή στο ισλαμικό παρελθόν επί των ημερών του είναι δεδομένη και ανεπίστρεπτη.
Με εξαίρεση άλλωστε το φιλοκουρδικό κόμμα και κάποιους διανοούμενους, όλος ο υπόλοιπος πολιτικός κόσμος και τα υπόλοιπα ανταγωνιστικά προς αυτόν κόμματα της Τουρκίας με τον έναν ή τον άλλο τρόπο στήριξαν την απόφασή του, αναγνωρίζοντας τον ηγετικό του ρόλο και ενισχύοντας τη θέση του, σε μια εποχή μάλιστα όπου η οικονομική κρίση που περνά η Τουρκία τον αποδυναμώνει και τον θέτει σε αμφισβήτηση.
Ο νομπελίστας Τούρκος συγγραφέας Ορχάν Παμούκ το είπε ξεκάθαρα: «Το να μετατρέψουμε την Αγιά Σοφιά σε τζαμί είναι σαν να λέμε στον υπόλοιπο κόσμο, ότι δυστυχώς δεν είμαστε πλέον κοσμικό κράτος».
Και τέλος η κίνηση του Ερντογάν απευθύνεται ασφαλώς και προς την Ελλάδα, στέλνοντας ένα μήνυμα ισχύος και αποφασιστικότητας στην κυβέρνηση Μητσοτάκη, με σαφείς προεκτάσεις για τις βλέψεις του στο Αιγαίο και τη Θράκη.
Αυτό που αξίζει να ερμηνευτεί και να σχολιαστεί, σε σχέση το μήνυμα προς την Ελλάδα, είναι γιατί ο Τούρκος πρόεδρος κάνει την κίνηση αυτή σήμερα. Με δεδομένο ότι η επιστροφή στο Ισλαμικό παρελθόν της Τουρκίας ξεκίνησε εδώ και 18 χρόνια, από την πρώτη ακόμη εκλογή του «Σουλτάνου», γιατί η μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί γίνεται σήμερα και όχι κάποια άλλη στιγμή μέσα στα 18 αυτά χρόνια;
Η απάντηση είναι γιατί τώρα ευνοούν τους Τούρκους οι πολιτικές συνθήκες στην Ελλάδα. Καθώς η διπλωματία της κυβέρνησης Μητσοτάκη ακολουθεί την ίδια συνεπή, εδώ και ένα χρόνο, γραμμή της αδράνειας, της ενδοτικότητας και της υποχωρητικότητας στη διεκδίκηση των εθνικών μας συμφερόντων. Αφήνοντας έτσι τον Ερντογάν να αλωνίζει και να επεκτείνει τα γεωστρατηγικά του σχέδια στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Άλλοτε παρακάμπτοντας την παραβίαση της ελληνικής υφαλοκρηπίδας από Τουρκικά σκάφη, με τον ισχυρισμό ότι… τα πήρε το κύμα. Άλλοτε με τις απαράδεκτα ενδοτικές δηλώσεις του ίδιου του επικεφαλής της εξωτερικής μας πολιτικής, του υπουργού εξωτερικών Νίκου Δένδια, ότι «εμείς δεν θα προκαλέσουμε εντάσεις για λίγες δεκάδες μέτρα γης» στα οποία εισέβαλαν Τούρκοι συνοριοφύλακες στα σύνορα του Έβρου. Άλλοτε με τον Έλληνα πρωθυπουργό σε επίσκεψη στον Λευκό Οίκο για να προωθήσει, υποτίθεται, τις ελληνικές θέσεις, να παρακολουθεί άφωνος τον Αμερικανό πρόεδρο να εκθειάζει τον φίλο του, όπως τον αποκαλεί, τον Ερντογάν για τις πρωτοβουλίες του στην Ανατολική Μεσόγειο οι οποίες θίγουν άμεσα και ευθέως τα ελληνικά συμφέροντα στην περιοχή. Και τέλος άλλοτε αποδεχόμενοι την εξαίρεσή μας από σημαντικές συναντήσεις για το γεωστρατηγικό μέλλον της ευρύτερης περιοχής μας, όπως ήταν η συνάντηση για το Λιβυκό στο Βερολίνο, μια συνάντηση που για πρώτη φορά στην ιστορία η ελληνική συμμετοχή αμφισβητήθηκε και εξαιρέθηκε.
Τι να περιμένει, άλλωστε, κανείς από έναν πρωθυπουργό και ένα πολιτικό κόμμα που, ως αντιπολίτευση, έθεσαν τα μικροπολιτικά τους συμφέροντα πάνω από τη Συμφωνία των Πρεσπών; Τη μεγαλύτερη δηλαδή διπλωματική επιτυχία της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια, η οποία αναβάθμισε σημαντικά τη γεωπολιτική μας θέση στα Βαλκάνια, φέρνοντας, αντίστοιχα, σε δυσχερή θέση την Τουρκία;
Η αλήθεια είναι ότι η προηγούμενη κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Αλέξη Τσίπρα ήταν ένας δύσκολος αντίπαλος για τον Τούρκο πρόεδρο, όπως ο ίδιος έχει ομολογήσει. Ο Τσίπρας άλλωστε ήταν ο μόνος Έλληνας πρωθυπουργός που σε μια κορυφαία κίνηση που έβριθε συμβολισμών, επισκέφτηκε και τα δύο σύμβολα του Χριστιανισμού στην Κωνσταντινούπολη, την Αγιά Σοφιά και την Ιερά Μονή της Χάλκης.
Όπου ενώπιον του τότε ηγούμενου της εμβληματικής Μονής και σημερινού Αρχιεπισκόπου Αμερικής Ελπιδοφόρου, ο Αλέξης Τσίπρας ανακίνησε το μείζον για την Ορθοδοξία ζήτημα της επαναλειτουργίας της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, που παραμένει κλειστή από τη δεκαετία του ’70.
Ήταν τότε που η ενεργητική ελληνική διπλωματία που ακολούθησε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ κατήγαγε ακόμη νίκες και δημιουργούσε εμπόδια στα επεκτατικά σχέδια του Ερντογάν…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου