Κωστούλα Τωμαδάκη
Σαράντα πέντε χρόνια από τον θάνατο του Τσε Γκεβάρα, στις 9 Οκτωβρίου 1967,η Αλέιδα Μαρτς, δεύτερη σύζυγός του, μας θυμίζει τη γνωριμία της με τον μεγάλο επαναστάτη
«Επιστρέφοντας στο αρχηγείο τον είδα με το αριστερό του χέρι στο γύψο,
πράγμα που με ανησύχησε.
Είχε πάθει ένα κάταγμα κατά τη διάρκεια της κατάληψης του στρατοπέδου,
προσπαθώντας να πηδήξει στην ταράτσα.
Του έδωσα ένα μαύρο μεταξωτό μαντήλι για να δέσει το χέρι του.
Σ’ αυτό το μαντήλι
–που με τον καιρό θα γινόταν ένα σύμβολο για τους δυο μας σε άλλους αγώνες–
αναφέρεται ο Τσε σε ένα από τα πιο εντυπωσιακά και συγκλονιστικά κείμενά του.
Πολεμώντας στο Κονγκό, έγραψε, με το λεπτό και ειρωνικό ύφος του, στο διήγημα “Η Πέτρα”: το αραχνοΰφαντο μαντήλι …
Μου το έδωσε εκείνη μην τυχόν και με τραυμάτιζαν στο χέρι,
για να το κάνω τρυφερό μου επίδεσμο».
πράγμα που με ανησύχησε.
Είχε πάθει ένα κάταγμα κατά τη διάρκεια της κατάληψης του στρατοπέδου,
προσπαθώντας να πηδήξει στην ταράτσα.
Του έδωσα ένα μαύρο μεταξωτό μαντήλι για να δέσει το χέρι του.
Σ’ αυτό το μαντήλι
–που με τον καιρό θα γινόταν ένα σύμβολο για τους δυο μας σε άλλους αγώνες–
αναφέρεται ο Τσε σε ένα από τα πιο εντυπωσιακά και συγκλονιστικά κείμενά του.
Πολεμώντας στο Κονγκό, έγραψε, με το λεπτό και ειρωνικό ύφος του, στο διήγημα “Η Πέτρα”: το αραχνοΰφαντο μαντήλι …
Μου το έδωσε εκείνη μην τυχόν και με τραυμάτιζαν στο χέρι,
για να το κάνω τρυφερό μου επίδεσμο».
Η Αλέιδα Μαρτς, ένα κορίτσι ταπεινής καταγωγής και μέλος του επαναστατικού στρατού του Φιντέλ Κάστρο, έγινε αργότερα η γραμματέας του Τσε.
Παντρεύτηκαν το 1959 στην περιοχή Λα Καμπάνια και απέκτησαν τέσσερα παιδιά:
την Αλέιδα, τον Καμίλο, τη Σέλια και τον Ερνέστο.
Η Αλέιδα Μαρτς τα μεγάλωσε μόνη της, με έναν πατέρα απόντα, ακόμα κι όταν ζούσε.
Οι αρχές που τους έδωσε ήταν πιστές σε αυτές του Τσε.
Ανατράφηκαν όπως όλα τα παιδιά της πατρίδας τους, χωρίς κάποια ιδιαίτερη μεταχείριση,
αλλά με πλήρη συνείδηση του ποιος ήταν ο πατέρας τους.
Ο Τσε δολοφονήθηκε από τον στρατιώτη Μάριο Τεράν στο σχολείο του χωριού Λα Ιγκέρια της Βολιβίας, παρουσία του Φέλιξ Ροντρίγκεζ, στρατολογημένου από τη CIA Κουβανού αντικομμουνιστή. Την επομένη της εκτέλεσης το σώμα του εκτέθηκε σε δημόσια θέα, ως απόδειξη του βολιβιανού στρατού προς τον δύσπιστο διεθνή Τύπο.
Η εικόνα του νεκρού επαναστάτη – που κειτόταν σαν ένας σύγχρονος Χριστός, σύμφωνα με τον Βρετανό κριτικό Τέχνης Τζον Μπέργκερ, έκανε τον γύρο του κόσμου.
Πολλά χρόνια αργότερα, ένα πρωινό στις 28 Ιουνίου του 1997, βρέθηκε στο Βάγε Γκράντε ένας ομαδικός τάφος με τις σορούς εφτά συντρόφων που είχαν πέσει στη μάχη, μεταξύ των οποίων και του Τσε. Η σορός του μεγάλου επαναστάτη έφτασε στην Κούβα στις 12 Ιουλίου με όλες τις τιμές. Από την πόλη της Αβάνας, απ’ την πλατεία της Επανάστασης Χοσέ Μαρτί,
μια λαοθάλασσα σε μια ατελείωτη ουρά και με απόλυτη σιγή
πιο πολύ υποδεχόταν παρά αποχαιρετούσε τον μεγάλο ήρωα.
Παντρεύτηκαν το 1959 στην περιοχή Λα Καμπάνια και απέκτησαν τέσσερα παιδιά:
την Αλέιδα, τον Καμίλο, τη Σέλια και τον Ερνέστο.
Η Αλέιδα Μαρτς τα μεγάλωσε μόνη της, με έναν πατέρα απόντα, ακόμα κι όταν ζούσε.
Οι αρχές που τους έδωσε ήταν πιστές σε αυτές του Τσε.
Ανατράφηκαν όπως όλα τα παιδιά της πατρίδας τους, χωρίς κάποια ιδιαίτερη μεταχείριση,
αλλά με πλήρη συνείδηση του ποιος ήταν ο πατέρας τους.
Ο Τσε δολοφονήθηκε από τον στρατιώτη Μάριο Τεράν στο σχολείο του χωριού Λα Ιγκέρια της Βολιβίας, παρουσία του Φέλιξ Ροντρίγκεζ, στρατολογημένου από τη CIA Κουβανού αντικομμουνιστή. Την επομένη της εκτέλεσης το σώμα του εκτέθηκε σε δημόσια θέα, ως απόδειξη του βολιβιανού στρατού προς τον δύσπιστο διεθνή Τύπο.
Η εικόνα του νεκρού επαναστάτη – που κειτόταν σαν ένας σύγχρονος Χριστός, σύμφωνα με τον Βρετανό κριτικό Τέχνης Τζον Μπέργκερ, έκανε τον γύρο του κόσμου.
Πολλά χρόνια αργότερα, ένα πρωινό στις 28 Ιουνίου του 1997, βρέθηκε στο Βάγε Γκράντε ένας ομαδικός τάφος με τις σορούς εφτά συντρόφων που είχαν πέσει στη μάχη, μεταξύ των οποίων και του Τσε. Η σορός του μεγάλου επαναστάτη έφτασε στην Κούβα στις 12 Ιουλίου με όλες τις τιμές. Από την πόλη της Αβάνας, απ’ την πλατεία της Επανάστασης Χοσέ Μαρτί,
μια λαοθάλασσα σε μια ατελείωτη ουρά και με απόλυτη σιγή
πιο πολύ υποδεχόταν παρά αποχαιρετούσε τον μεγάλο ήρωα.
Να πώς περιγράφει η Αλέιδα Μαρτς την τελευταία σκηνή του δράματος, που σφραγίστηκε
από το περίφημο μαντήλι:
από το περίφημο μαντήλι:
«Ζήτησα απ’ την κόρη μου την Αλιούτσα, αργά τη νύχτα πια
–όταν ο λαός είχε αποσυρθεί–,
να ζητήσει την άδεια να ανοίξουμε την οστεοθήκη.
Περιττεύει να πω ότι δεν είχα το θάρρος να το κάνω.
Ήταν η κόρη μου που το έβαλε πλάι στα οστά του,
για να αναπαυτεί ο πολεμιστής με το αραχνοΰφαντο μαντήλι του:
Πιστός ώς το θάνατο…».
–όταν ο λαός είχε αποσυρθεί–,
να ζητήσει την άδεια να ανοίξουμε την οστεοθήκη.
Περιττεύει να πω ότι δεν είχα το θάρρος να το κάνω.
Ήταν η κόρη μου που το έβαλε πλάι στα οστά του,
για να αναπαυτεί ο πολεμιστής με το αραχνοΰφαντο μαντήλι του:
Πιστός ώς το θάνατο…».
Από το βιβλίο της Αλέιδα Μαρτς «Αναπόληση: Η ζωή μου με τον Τσε», εκδόσεις Ψυχογιός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου