Oι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων είχαν να ξεπεράσουν το φράγμα του 4% από τον Μάρτιο του 2020 και από το πρώτο σοκ της πανδημίας. Το έσπασαν χθες, Πέμπτη, και η καμπύλη τους αρχίζει να παραπέμπει σε εποχές κρίσης χρέους και Μνημονίων.
Κατά την κυβερνητική εκδοχή αυτή η ομοιότητα δεν έχει δομική βάση, η εκτίναξη του κόστους δανεισμού της χώρας είναι συγκυριακό φαινόμενο και, συν τοις άλλοις, η επίπτωση συνολικά στο χρέος δεν είναι σοβαρή λόγω του ευνοϊκού προφίλ επιτοκίων που έχει και των ωριμάνσεων σε βάθος μεγάλου χρόνου.
Αυτή όμως είναι η μισή αλήθεια. Ισχύει ότι ο καταλύτης που τροφοδοτεί τα κόστη δανεισμού στις χώρες της ευρωζώνης το τελευταίο διάστημα είναι η εκτόξευση του πληθωρισμού και το φάρμακο που επιστρατεύει η ΕΚΤ για την αντιμετώπισή του – η αύξηση των επιτοκίων σε περιβάλλον οικονομικής επιβράδυνσης.
Η χθεσινή επιβεβαίωση από την Κριστίν Λαγκάρντ ότι τον Ιούλιο επίκειται η πρώτη αύξηση επιτοκίων στην ευρωζώνη μετά από 11 χρόνια και, κυρίως, το μήνυμα της ΕΚΤ ότι είναι πιθανή ακόμη πιο επιθετική αύξηση τον Σεπτέμβριο, εκτόξευσε συνολικά τις αποδόσεις των ευρωπαϊκών κρατικών ομολόγων και δη της ευρωπεριφέρειας.
Την μεγαλύτερη πίεση όμως την δέχθηκαν πρώτη η Ελλάδα και μετά η Ιταλία. Η απόδοση του ελληνικού 10ετους ξεπέρασε το 4%, φτάνοντας έως και 4,105% . Σημείωσε άνοδο 12 μονάδων βάσης μέσα σε μία ημέρα και έφθασε στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δυόμισι και πλέον χρόνων. Η απόδοση του ιταλικού δεκαετούς έκανε άλμα κατά 20 μονάδες βάσης, στο 3,66%, γεγονός που αιτιολογεί και την ανοιχτή διαφοροποίηση του ιταλού πρωθυπουργού Μάριο Ντράγκι από την επιλογή της ΕΚΤ για στροφή σε ακριβότερο χρήμα.
Ο λόγος που οι αγορές «πυροβολούν» τα ελληνικά και τα ιταλικά ομόλογα είναι η υπερχρέωση των δύο χωρών – το γεγονός ότι τις θεωρούν πιο ευάλωτες σε μια πιθανή νέα κρίση στασιμοπληθωρισμού, και πιθανώς και ύφεσης, μέσα σε περιβάλλον αυξανόμενων επιτοκίων.
Ειδικά, δε, για την Ελλάδα το σφυροκόπημα αυτό είναι διπλά ανησυχητικό διότι ακυρώνει ακόμη και τις δικλείδες ασφαλείας που εγγυήθηκε ξανά χθες η ΕΚΤ για την προστασία της οικονομίας της χώρας.
Αφ'ενός οι τραπεζίτες της Φραγκφούρτης επαναβεβαίωσαν πως, παρά τον τερματισμό από τον Ιούλιο του προγράμματος αγορών κρατικών ομολόγων (της γνωστής ποσοτικής χαλάρωσης), για την Ελλάδα θα ισχύσει ειδικό καθεστώς και θα συνεχιστούν οι επαναγορές των ομολόγων της προκειμένου να μην κινδυνεύσει η οικονομία της. Αφετέρου, η ίδια η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε ότι εάν χρειαστεί, η ΕΚΤ είναι έτοιμη να παρέμβει ακόμη και «με νέα μέσα» για να προστατεύσει τις περιφερειακές οικονομίες της ευρωζώνης.
Παρά ταύτα οι αγορές δεν πείστηκαν και οι αποδόσεις και τα spreads των ελληνικών ομολόγων εκτοξεύτηκαν. Κι εάν αυτή η τάση συνεχιστεί υπάρχει πρόβλημα και για την οικονομία και για την κυβέρνηση.
Η πρώτη ορατή συνέπεια είναι η ακύρωση του σχεδιασμού του υπουργείου Οικονομικών που φέτος έχει προγραμματίσει να δανειστεί από τις αγορές έως 12 δις ευρώ. Μέχρι σήμερα έχει αντλήσει περίπου 3 δις και με το κόστος δανεισμού στα τρέχοντα επίπεδα οποιαδήποτε περαιτέρω έξοδος στις αγορές δείχνει απαγορευτική.
Για το σύνολο της οικονομίας και της αγοράς η αδυναμία δανεισμού σημαίνει ότι περιορίζονται ακόμη περισσότερα και τα περιθώρια άντλησης νέων πόρων για την χρηματοδότηση μέτρων ανακούφισης από την ενεργειακή κρίση.
Και για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά η πίεση θα είναι ακόμη μεγαλύτερη καθώς η στροφή σε υψηλότερα επιτόκια αυξάνει και το κόστος εξυπηρέτησης των δανείων εν μέσω εισοδηματικής συμπίεσης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου