Όσο υπάρχει φόβος και μιντιακή κυριαρχία, δεν θα προκύπτουν μαζικές αντιδράσεις. Αντίδραση θα προκύψει όταν ο αγώνας για επιβίωση γίνει αφόρητος.

 

Συνέντευξη του Νίκου Ξυδάκη στην «Εποχή»

Ξεκινούν την Δευτέρα οι διερευνητικές επαφές με την Τουρκία. Είναι πιθανό να υπάρξουν βήματα προς επίλυση της ελληνοτουρκικής διένεξης;

Δεν γνωρίζουμε το πλαίσιο, πέραν του ότι οι φάκελοι είναι ίδιοι από τον 60ο γύρο, το 2016. Δεν γνωρίζουμε τι θα βάλουν στο τραπέζι οι Τούρκοι και τι θα αποδεχτεί προς συζήτηση η ελληνική πλευρά. 

Είναι ένα βήμα αποκλιμάκωσης της έντασης, αλλά δεν είναι βέβαιο ούτε ότι θα διαρκέσει αυτή η προσπάθεια, ούτε ότι οι διερευνητικές θα πάρουν μία πιο ουσιαστική μορφή. Τίποτε δεν είναι βέβαιο.

Ο Κ. Μητσοτάκης όποτε μιλά για τη διαχείριση της πανδημίας, βλέπει μόνο πράσινους χάρτες και θετικούς δείκτες. Ποιο το κλίμα που εισπράττεις από την επαφή σου με τον κόσμο στο ραδιόφωνο;

Το κυρίαρχο συναίσθημα είναι ο φόβος, ο οποίος ενισχύεται από τη διαπίστωση –ιδίως όσων πολιτών έχουν προσωπική εμπειρία- ότι το σύστημα υγείας είναι στο όριο θραύσεως. Αυτό δημιουργεί τρομερές ανασφάλειες. 

Ταυτόχρονα, μεγάλο μέρος του πληθυσμού βιώνει βαριά κόπωση από τον εγκλεισμό και τρομερή εργασιακή επισφάλεια. Οι εργαζόμενοι σε αναστολή ή οι επαγγελματίες με κλειστά μαγαζιά δεν ξέρουν τι θα τους ξημερώσει. 

Μία στις τρεις μικροεπιχειρήσεις και ένα στα δύο καταστήματα εστίασης μπορεί να μην καταφέρουν να ξαναλειτουργήσουν. Σιγοβράζει μεγάλος θυμός και απόγνωση. Όλα όμως κρατιούνται πίσω από κλειστές πόρτες ακόμη.

Είναι ένα από τα επιχειρήματα της κυβέρνησης, το ακούσαμε και από τον πρωθυπουργό, πως η απασχόληση δεν έχει επηρεαστεί από την πανδημία…

Έρευνα της ALCO για την ΓΣΕΕ έδειξε ότι το 56% του πληθυσμού δηλώνει ότι έχει μειωθεί το εισόδημά του. Η απάντηση του Σταϊκούρα ήταν ότι το υπόλοιπο 44%, ένας στους δύο περίπου, δεν έχει υποστεί μείωση! 

Δηλαδή βλέπει επιτυχία... 

Για την κυβέρνηση η πραγματικότητα είναι μια μαγική εικόνα, την οποία διαμορφώνει η επικοινωνία.

Η νεοδεξιά του Μητσοτάκη

Ταυτόχρονα, συνεχίζει την επιθετική πολιτική, με ύστατο παράδειγμα το νομοσχέδιο για την παιδεία. Που θα καταλήξει αυτή η στρατηγική;

Νομίζω ότι έχει γίνει μια ελλιπής ανάγνωση της νεοδεξιάς του Μητσοτάκη, ότι δήθεν θα είχε κάποια φιλελεύθερα ή κεντρώα χαρακτηριστικά. 

Αυτό που μας έχει δείξει από τις πρώτες εβδομάδες της διακυβέρνησής του είναι ότι πρόκειται για ένα μείγμα ακροδεξιού, αντιδραστικού αυταρχισμού και νεοφιλελεύθερης επέλασης. 

Το οικονομικό του πρόγραμμα είναι πολύ σκληρότερο από αυτό που προσπαθούσε να επιβάλει η τρόικα, τα δύο πρώτα χρόνια των μνημονίων. 

Αυτό μεταφράζεται σε μια εχθρική διάθεση, έως κατεδαφίσεως, για τους δύο πυλώνες δημόσιων αγαθών, την καθολική πρόσβαση στην περίθαλψη και στην εκπαίδευση. 

Επιχειρείται να γκρεμιστεί το κοινωνικό συμβόλαιο της μεταπολίτευσης, που είχε σεβαστεί λίγο-πολύ η ΝΔ τις προηγούμενες δεκαετίες, και να κατασκευαστεί η αυταρχική ηγεμονία μιας ολιγαρχικής δεξιάς.

Μπορεί να έχει κοινωνική αποδοχή μια τέτοια πολιτική;

Όσο υπάρχει φόβος και μιντιακή κυριαρχία, δεν θα προκύπτουν μαζικές αντιδράσεις. Εκτιμώ ότι αντίδραση θα προκύψει όταν ο αγώνας για επιβίωση γίνει αφόρητος.

Στελέχη της Νέας Δημοκρατίας γιατί δεν αντιδρούν;

Είναι πράγματι εντυπωσιακό ότι δεν ακούγεται τίποτα από τον καραμανλισμό, από εκείνους που θεωρούνται πως έχουν πιο κεντρώο προφίλ. 

Πάντα για τη Δεξιά, η εξουσία είναι το ενοποιητικό στοιχείο και μόνο η απώλεια της εξουσίας προκαλεί φυγόκεντρες τάσεις. 

Ο Μητσοτάκης υλοποιεί το πρόγραμμα μιας ολιγαρχικής ελίτ στην Ελλάδα, που περιφρονεί βαθύτατα τη δημοκρατία και που σε κεντρικό επίπεδο έχει εκφραστεί, εν μέρει, από τον Βαγγέλη Βενιζέλο, ο οποίος είπε ότι πρέπει να ηττηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ και να συρθεί στα γόνατα και, εν όλω, από τον ουδέποτε μεταμεληθέντα Μάκη Βορίδη, ο οποίος είπε ότι ο Κ. Μητσοτάκης θα εφαρμόσει θεσμικά μέτρα για να μην επανέλθει η Αριστερά στην εξουσία. 

Είναι καθαρά μια ακροδεξιά πολιτική, alt right.

Κρίνεις πως το 2021 θα είναι μια προεκλογική χρονιά; Και τι είναι αυτό που θα κρίνει αν θα γίνουν εκλογές σύντομα ή το φθινόπωρο;

Ναι και θα εξαρτηθεί από δύο παράγοντες. 

Ο πρώτος είναι ότι ο Κ. Μητσοτάκης φοβάται μην πάρει απρόσμενη τροπή το ελληνοτουρκικό, γιατί τότε θα έρθει αντιμέτωπος με εσωκομματικές αντιδράσεις, αλλά και με σκληρή την αντιπολίτευση. 

Ο δεύτερος είναι ότι θα προσπαθήσει να εκμεταλλευτεί οποιαδήποτε σταθεροποίηση των κρουσμάτων και της πανδημίας, για να προλάβει τη θύελλα των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων. 

Η μόνη του διέξοδος είναι οι εκλογές, παρότι θα ήθελε να διαχειριστεί το τεράστιο πακέτο του Ταμείου Ανάκαμψης.

 Ομως το 2021 μπορεί να έχει τρομερές επιταχύνσεις. 

Γι’ αυτό είναι διαρκώς σε εκλογική ετοιμότητα.

Δεν φαίνεται πάντως να υπάρχουν περιθώρια ανατροπής της ΝΔ στις επόμενες εκλογές. Ποιο θα ήταν το στοιχείο που θα μπορούσε να την κατακρημνίσει ή/και να δώσει ώθηση στον ΣΥΡΙΖΑ;

Η κοινωνική αντίδραση, λένε, πάντα προηγείται της πολιτικοποίησης της κοινωνικής δυσαρέσκειας. Αυτό φάνηκε να λειτουργεί το 2012-15. 

Πλέον, όμως, έχουμε πολλά καινούρια δεδομένα, πέρα από τη χρεοκοπία του 2010, και πολλές ταυτόχρονες κρίσεις: υγειονομική, οικονομική, γεωπολιτική, κοινωνική, ταυτοτική… 

Άρα δεν είμαι σίγουρος αν, όταν θα υπάρξει κοινωνική αντίδραση, θα υπάρξει χρόνος και δυνατότητα αυτή να πολιτικοποιηθεί προς μια προοδευτική, αριστερή κατεύθυνση. 

Ενδέχεται, η αντίδραση να εκβάλει σε μια διάχυτη κρίση εμπιστοσύνης προς την πολιτική, με τυφλή οργή προς ό,τι νοείται συλλήβδην ως πολιτικό σύστημα, και με συνωμοσιολογία, που θα ευνοούν «αντισυστημικά» και ακροδεξιά μορφώματα. 

Είναι επομένως άγνωστο αν η Αριστερά θα προλάβει να πολιτικοποιήσει και να κεφαλαιοποιήσει αυτή τη νέου τύπου κοινωνική αντίδραση. 

Το 2011-12 οι Αγανακτισμένοι εκφράστηκαν πολιτικά μέσω της Αριστεράς· το 2021 πώς θα εκφραστούν οι Απεγνωσμένοι;

Αναφέρθηκες στην περιφρόνηση της δημοκρατίας. Ένα χαρακτηριστικό αυτής της κυβέρνησης είναι και η καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως συμβαίνει στην αντιμετώπιση των προσφύγων.

Είναι μάλλον προφανές ότι υπάρχει συμφωνία με τους Ευρωπαίους να μετατραπεί σιωπηρά η Ελλάδα σε αποθήκη ψυχών. 

Ενώ έχουν μειωθεί οι ροές, για πολλούς λόγους, έχει αυξηθεί θεαματικά ο αριθμός των παραμενόντων στα καμπ. 

Η κυβέρνηση επιδιώκει με κάθε τρόπο να καθυστερεί το άσυλο, και να τους κάνει τη ζωή κόλαση. Θεωρεί ότι αυτό είναι αποτρεπτική πολιτική.

Η περίπτωση Κουφοντίνα είναι χαρακτηριστική της εκδικητικότητας της κυβέρνησης. Μάλιστα, επιτέθηκε η ΝΔ σε κείμενο που υπογράφουν 15 μέλη και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ υπέρ του αυτονόητου αιτήματος του απεργού πείνας, μεταθέτοντας τη συζήτηση στην τρομοκρατία.

Εντάσσεται στο δόγμα «η ασφάλεια υπεράνω κάθε ελευθερίας». Δεν τους νοιάζει το κράτος δικαίου, πάνε πέρα από τον νομικό πολιτισμό· η οικογένεια Μητσοτάκη φτάνει σχεδόν στα όρια της βεντέτας.

 Δεν είναι μεμονωμένο. Φαίνεται από τη μανία τους να ιδρύουν παρα-αστυνομικά σώματα, προκαλώντας την αντίδραση ακόμα και των σωμάτων ασφαλείας. Η οποιαδήποτε ανησυχία στο κοινωνικό αντιμετωπίζεται με επιτήρηση και καταστολή. Ακόμα και την πανδημία, την βάζουν απέναντι στην ελευθερία.

 Η έγνοια της κυβέρνησης Μητσοτάκη για το κράτος δικαίου φαίνεται στο πώς αντιμετωπίζει την απόδραση Παππά και τον φυγόποινο Λαγό.

 Δεν έχει κατατεθεί αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης προς το ευρωκοινοβούλιο, δυόμιση μήνες μετά την καταδίκη, για επιτάχυνση των διαδικασιών άρσης της ασυλίας.

 Ούτε μία επιστολή του πρωθυπουργού, να λέει ότι είναι ζήτημα τιμής για τη Δημοκρατία, όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και στην Ευρώπη.

https://left.gr/news/apo-toys-aganaktismenoys-stoys-apegnosmenoys