Δύο μήνες κυβέρνηση Ν.Δ.: Τι αλλάζει σε απολύσεις, κλαδικές συμβάσεις και Διαιτησία

http://www.avgi.gr/article/4768083/10223712/ti-allazei-se-apolyseis-kladikes-symbaseis-kai-diaitesia

Πετρόπουλος Ανδρέας

Ένα εργασιακό Μνημόνιο, χειρότερο και από το αντίστοιχο που επέβαλε το ΔΝΤ την περίοδο 2012 - 2015, έφερε τους πρώτους δύο μήνες η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.

Οι απολύσεις, μετά τις διαδοχικές τροπολογίες του υπουργού Εργασίας Γ. Βρούτση, καταγράφονται ανεξέλεγκτες και σε αρκετές περιπτώσεις εκδικητικές, ενώ οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας με το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης θα αποτελούν πλέον «πεδίο βολής» για εργοδοτικά πυρά, στην προσπάθεια της κυβέρνησης να μετατρέψει όλη την επικράτεια σε μια ενιαία «ζώνη φθηνής εργασίας».

Δεν είναι υπερβολή αν ισχυριστεί κανείς ότι το τυπικά «αναπτυξιακό» νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης εμπεριέχει ένα «εργασιακό Μνημόνιο», που διαλύει όλο το νομοθετικό πλαίσιο που με εξαιρέσεις κανονικότητας λειτούργησε με την έξοδο από το τρίτο μνημονιακό πρόγραμμα τον Αύγουστο του 2018 και οδήγησε τουλάχιστον 15 κλάδους σε επεκτάσεις συμβάσεων, με αποτέλεσμα σχεδόν 220.000 εργαζόμενοι να λάβουν αυξημένους μισθούς έως και 250 ευρώ.

Με τις προηγούμενες παρεμβάσεις, αλλά και τις διατάξεις του πολυνομοσχεδίου, διαμορφώνεται μια νέα «μνημονιακή» πραγματικότητα, που συνοπτικά έχει ως εξής:

1. Απολύσεις - εργολαβίες

Σε άσχετο νομοσχέδιο, στις αρχές Αυγούστου, ο υπουργός Εργασίας Γ. Βρούτσης κατέθεσε δύο τροπολογίες (οι οποίες και κατήργησαν συγκεκριμένες ρυθμίσεις που είχε νομοθετήσει λίγους μήνες νωρίτερα η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ). Η μία αφορούσε την προστασία των εργαζομένων στις εργολαβίες, για την καταβολή των μισθών και την τήρηση των ωραρίων τους, και η δεύτερη αφορούσε τον «βάσιμο λόγο απόλυσης», δηλαδή το να πρέπει να δικαιολογείται από τον εργοδότη η απόλυση του εργαζόμενου.

Να σημειωθεί ότι ο βάσιμος λόγος απόλυσης είναι ρύθμιση που υπάρχει στον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη, είναι κεκτημένο του ευρωπαϊκού δικαίου και ισχύει στην πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών ως μέτρο στοιχειώδους προστασίας των εργαζομένων από εργοδοτικές αυθαιρεσίες.

Αποτέλεσμα: Μόνο στην Εθνική Τράπεζα και μέχρι το τέλος Αυγούστου έχουν γίνει ήδη οκτώ (αναιτιολόγητες) απολύσεις, ενώ απολύσεις έχουν καταγγελθεί σε διάφορες εργολαβικές εταιρείες (ΕΛΤΑ).

2. Κλαδικές συμβάσεις

Όπως είναι γνωστό, στο σχέδιο νόμου περιλαμβάνονται πολλαπλές δυνατότητες εξαίρεσης επιχειρήσεων από τις κλαδικές συμβάσεις αν επικαλεστούν ή όντως αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Επιπροσθέτως προβλέπεται ειδικός όρος εξαίρεσης των κλαδικών συμβάσεων για επιχειρήσεις κοινωνικής οικονομίας, νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού σκοπού και επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Ακόμα υπερισχύει η επιχειρησιακή σύμβαση αν η επιχείρηση είναι σε καθεστώς πτωχευτικής διαδικασίας, εξωδικαστικού συμβιβασμού ή οικονομικής εξυγίανσης.

Επίσης αυτόματη θα είναι η εξαίρεση αν υπάρχει τοπική κλαδική σύμβαση, η οποία υπερισχύει της εθνικής κλαδικής ή της ομοιοεπαγγελματικής συλλογικής σύμβασης.

Η πλήρης ανατροπή των κλαδικών συμβάσεων ολοκληρώνεται με τα σοβαρά εμπόδια που μπαίνουν στην επεκτασιμότητά τους.

Αποτέλεσμα: Δραματικές θα είναι οι μειώσεις των μισθών στον ιδιωτικό τομέα, αγγίζοντας ακόμα και το 40%. Ουσιαστικά, το πολυνομοσχέδιο επαναφέρει τη "μνημονιακή κανονικότητα" του 2014 στους μισθούς, καθώς, πέραν του κατώτατου μισθού, καμία αμοιβή μέσω συλλογικών και κλαδικών διαπραγματεύσεων δεν είναι πλέον εξασφαλισμένη. Και αυτό καθώς κάθε επιχείρηση μπορεί να ζητεί εξαίρεση και ολόκληρες περιοχές ή οικονομικοί κλάδοι να διαμορφώνουν ένα διαρκές "μισθολογικό ντάμπινγκ" ρίχνοντας τους μισθούς (από τα 850 ή τα 1.000 ευρώ) στα κατώτατα όρια των 650 ευρώ μεικτά.

3. Διαιτησία

Ο εργαζόμενος ή τα σωματεία και οι ομοσπονδίες δεν θα έχουν τη δυνατότητα προσφυγής σε ένα ανεξάρτητο θεσμικό όργανο, όπως είναι ο ΟΜΕΔ, ενώ ακόμα και ο ίδιος ο υπουργός Εργασίας μπορεί να λαμβάνει απόφαση να μην επεκταθεί μια κλαδική συλλογική σύμβαση (ακόμα και αν καλύπτει το 51% των εργαζομένων του κλάδου), στην περίπτωση που θεωρεί ότι μπορεί να βλάψει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας!

Αποτέλεσμα: Με τη διάταξη για τη Διαιτησία η προσφυγή φαντάζει αδύνατη! Και αυτό καθώς το μέρος που θα αρνηθεί να προσέλθει στη μεσολάβηση (πρώτο στάδιο) οδηγώντας τη συλλογική διαπραγμάτευση σε αδιέξοδο δεν προβλέπεται να έχει καμία συνέπεια. Με αποτέλεσμα το άλλο μέρος της μεσολάβησης (δηλαδή ο εργαζόμενος) να εγκλωβίζεται και να μην μπορεί να κάνει τίποτα.