«Πολλοί μπορούν να γίνουν μέλη της Βουλής,
χωρίς να χάσουν την ασημαντότητά τους»
Μπέβερλι Μπάχτερ, Άγγλος πολιτικός.
Πολύπειρος πολιτικός παρατηρητής έλεγε την περασμένη εβδομάδα: «Αν υπήρχε σήμερα το ΠΑΣΟΚ όσοι απογοητευθήκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ θα επέστρεφαν. Τώρα πού να επιστρέψουν; Στη Φώφη»; Είναι η πιο σύντομη περιγραφή ενός πολιτικού ανοσιουργήματος: της διάλυσης του ΠΑΣΟΚ.
Πράγματι «εκεί που κρεμούσαν οι καπεταναίοι τ’ άρματα, κρεμούν οι γύφτοι τα νταούλια» που λέει και η παροιμία. Παρόλα αυτά οι πρωταίτιοι εορτάζουν ανερυθρίαστα την… πρώτη επέτειο. Την ώρα που οι Γερμανοί σοσιαλδημοκράτες δεν τους κάλεσαν ούτε για τους τύπους στο συνεδριό τους- οπου υποδέχθηκαν θριαμβευτικά τον Αλέξη Τσίπρα.
Τέτοια εποχή πριν από ένα χρόνο η Φώφη Γεννηματά -με υπόδειξη του Σημίτη και την ανοχή ιστορικών στελεχών- εξαφάνιζε από τον πολιτικό χάρτη της Διακήρυξη της 3ης Σεπτέμβρη, τον πράσινο ήλιο, το λογότυπο το Κινήματος και το όνομα του Ανδρέα Παπανδρέου.
Ποτέ άλλοτε μια τόσο ασήμαντη παρέα, δεν κατέστρεψε την ιστορία δεκαετιών. Όσοι δεν θέλουν να υπάρχει σοσιαλιστικό κόμμα στην Ελλάδα έκαναν πάρτι.
Γιατί άραγε διαλύθηκε το ΠΑΣΟΚ; Ο τίτλος και το λογότυπο έφταιξε για την αποδοκιμασία του από τους οπαδούς του; Ή μήπως οι επιλογές των μετά τον Ανδρέα Παπανδρέου επικεφαλής του που τους πρόδιδαν; Η ανικανότητά τους να διατηρήσουν τον προσανατολισμό του με εσωτερική κάθαρση και εξυγίανση…
Και τι βγήκε από τη διάλυση; Είναι καλύτερα με το σημερινό τουρλουμπούκι που ανακυκλώνει τα χειρότερα υλικά του παρελθόντος; Αυτοί που έπρεπε να φύγουν για να σηκωθεί ξανά ψηλά η σημαία του ΠΑΣΟΚ, έμειναν και την κατέβασαν. Ποιος εξυπηρετείται από αυτό, πέρα από τις μωροφιλοδοξίες τους; Ας απαντήσουν όσοι συνέπραξαν στο ανοσιούργημα.
Το όνομα και το ιδεολογικό πλαίσιο φταίνε για την εκλογική αποτυχία; Ή μήπως οι άνθρωποι που διέσυραν τις αρχές του; Άλλοι με αχρεία διοίκηση, άλλοι βάζοντας το χέρι στο μέλι, άλλοι συναγελαζόμενοι με τη διαπλοκή και άλλοι εγκαταλείποντας την ιδεολογία του και την κοινωνική βάση του. Για να προσχωρήσουν τελικά στους απέναντι, είτε ήταν η Δεξιά, είτε το ΔΝΤ, είτε οι διαπλεκόμενοι…
Θα έχανε τους οπαδούς του αυτό το ρωμαλέο ριζοσπαστικό Κίνημα, αν δεν το είχαν πουλήσει, μαζί με την ψυχή τους, συγκεκριμένα πρόσωπα; Αν δεν το είχαν χρησιμοποιήσει για να κάνουν καριέρα, για να πλουτίσουν και για να αναδειχθούν;
Το ΠΑΣΟΚ προδόθηκε από μέσα. Από τις ηγεσίες του, από τους τυχοδιώκτες που συσπείρωσαν, από την αλλαγή φυσιογνωμίας. Από την ακρισία και τον αμοραλισμό υψηλών παραγόντων του που ανέχθηκαν ή καλλιέργησαν τη σήψη, τη διαφθορά και τη συναλλαγή.
Ωστόσο οι ιδέες του άντεχαν. Με ηγεσία απαλλαγμένη από εξαρτήσεις, με ικανότητες και καθαρό λόγο στελεχών του, με νέα ηγετική ομάδα χωρίς σκελετούς η ακτινοβολία του θα επανέρχονταν. Με επιστροφή στις ρίζες του, με ανανέωση σχέσεων με τις κοινωνικές ομάδες που το στήριξαν, με κοινωνικούς αγώνες και προοδευτικές θέσεις, με προσήλωση στη δημοκρατική παράταξη και την ιστορία της, θα ανακτούσε τον κυρίαρχο ρόλο του.
Με νέους στόχους, που θα συνέχιζαν το ιδρυτικό τετράπτυχο του Ανδρέα Παπανδρέου: Εθνική Ανεξαρτησία, Λαϊκή Κυριαρχία, Κοινωνική Απελευθέρωση, Δημοκρατική Διαδικασία. Προσαρμοζόμενα διαρκώς και μετεξελισσόμενα, ανάλογα με τις συνθήκες. Αυτή άλλωστε ήταν η παρακαταθήκη του Ανδρέα Παπανδρέου- όχι ο εκφυλισμός και η διάλυση. Αυτό ήθελαν να προλάβουν όσοι οδήγησαν στον ολοκληρωτικό αφανισμό του.
Οι εμπνευστές του ολισθήματος εκμεταλλεύθηκαν τον μικρομεγαλισμό της κόρης του Γ. Γεννηματά να εμφανιστεί ως… ιδρύτρια κόμματος και εξαφάνισαν το Κίνημα που άλλαξε την πορεία της χώρας -για να οδηγηθεί σε παρακμή από ανιστόρητους -αν όχι διατεταγμένους-επιγόνους του Ανδρέα Παπανδρέου.
Ο καθένας έπαιξε το ρόλο του. Ο Κ. Σημίτης -παρά το μίσος για τον Ανδρέα- είχε συναίσθηση των πραγμάτων και δεν τόλμησε να αγγίζει το όνομα και τα σύμβολα- παρότι επί των ημερών του καλλιεργήθηκε κι αυτή η ιδέα από τα εξαπτέρυγά του. Το παρέδωσε όμως στη διαπλοκή.
Ο Γ. Παπανδρέου, που τον διαδέχθηκε ασκώντας κληρονομικό δικαίωμα, το κατέστρεψε με τις αυθαιρεσίες του -μαζί με τη χώρα -και στο τέλος το διέσπασε αδιάντροπα. Ο Βαγγέλης Βενιζέλος -που το ανακάλυψε 15 χρόνια από την ίδρυσή του- δεν είχε δυσκολία να το παραδώσει ολοσχερώς στη Δεξιά του Σαμαρά και το στρέψει κατά της Αριστεράς.
Μια ακόμη κληρονόμος
Κι ύστερα ήλθαν οι μέλισσες: μια ακόμη κληρονόμος. Η Φώφη Γεννηματά, κόρη ιστορικού στελέχους, ως τα 35 της, δεν είχε παρουσία στην πολιτική, ούτε στο Κίνημα ΠΑΣΟΚ. Οι συμφοιτητές της τη θυμούνται στο Πολιτικό της Νομικής να αρνείται ακόμη και τη συμμετοχή της στο ψηφοδέλτιο της ΠΑΣΠ.
Το ΠΑΣΟΚ της ήταν αλλιώς χρήσιμο: το 1987, ενώ ήταν ακόμη φοιτήτρια, την αποκατέστησε επαγγελματικά με το διορισμό της στην Εθνική Τράπεζα. Όπως κατήγγειλε ο Θ. Πάγκαλος ήταν αργόμισθη. Παρόλα αυτά μόλις έκλεισε τα 50 χρόνια της… πήρε σύνταξη- την οποία ανέστειλε ως βουλευτής. Κανείς πάντως δεν περίμενε ότι κάποια με το βιογραφικό της θα έφτανε να γίνει αρχηγός κόμματος.
Από πλευράς τυπικών προσόντων η Γεννηματά δεν είχε τίποτε ιδιαίτερο, εκτός από το πτυχίο του Πολιτικού της Νομικής. Δεν έκανε άλλες σπουδές, δεν έχει καμία ειδίκευση, δεν μιλάει ξένες γλώσσες, ούτε έχει ξεχωρίσει για τη δράση της σε κάποιο τομέα. Μετά την άγονη θητεία της στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση την έβαζαν σε κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, ως κόρη του Γεννηματά, υφυπουργό ή αναπληρώτρια, αλλά στα τέσσερα υπουργεία που τοποθετήθηκε το έργο της είναι μηδενικό. Άλλωστε δεν το επικαλέστηκε ποτέ και η ίδια.
Ωστόσο την άνοιξη του 2015 η εναπομείνασα κομματική βάση του ΠΑΣΟΚ -μετά τον εξευτελισμό του 4% με επικεφαλής τον Βενιζέλο- την ανάδειξε πρόεδρο. Με χαλαρές διαδικασίες και αντίπαλο κάποιον που δεν είχε κομματικές περγαμηνές και σήμερα ερευνάται για το σκάνδαλο Novartis.
Η εντολή ήταν να ανασυντάξει το Κίνημα. Αντί γι’ αυτό το διέλυσε, με επίνευση του Κ. Σημίτη, τις επευφημίες στελεχών σαν τον Κ. Σκανδαλίδη -τη σύμπραξη του Κ. Λαλιώτη και την ανοχή των άλλων. Από τους παλιούς μόνο ο Μιλτ. Παπαϊωάννου αντιστάθηκε και από τους νεότερους ο Π. Γερουλάνος, που δεν πήγε καν να ψηφίσει. Άλλοι ευεργετηθέντες όπως η Άννα Διαμαντοπούλου την είχαν ήδη κοπανήσει και σήμερα φέρονται να έχουν μπει στην αυλή του Κυριάκου από τη πίσω πόρτα.
Παραπλάνηση
Η ψηφοφορία ήταν παρωδία εξ αρχής: πρώτα θα έβγαινε ο επικεφαλής και μετά θα ιδρύονταν το κόμμα και θα γίνονταν γνωστά τα χαρακτηριστικά του. Η Γεννηματά κέρδισε παραπλανώντας του οπαδούς του ΠΑΣΟΚ – ότι δεν θα το διαλύσει, ενώ Λαλιώτης υπόσχονταν … δημοψήφισμα.
Σουλατσαδόροι, άσχετοι, αμοραλιστές, ακόμη και σαλεμένοι διεκδίκησαν την ηγεσία. Μαζί με τη Γεννηματά, τον επικεφαλής
του Ποταμιού Σταύρο Θεοδωράκη, που κράτησε εξ αρχής τις αποστάσεις του κι αρνήθηκε να διαλύσει το κόμμα του -όπως και ο ευπρεπής Θανάσης Θεοχαρόπουλος της ΔΗΜΑΡ- και τελικά αποχώρησε, αηδιασμένος από την αλαζονεία της κυρίας.
Ανακοινώθηκε ότι στις περσινές αρχαιρεσίες μετείχαν 212.000 άνθρωποι, χωρίς φυσικά να μπορεί κανένας να το επικυρώσει. Στο δεύτερο γύρο, με αντίπαλο της Φώφης τον Νίκο Ανδρουλάκη, πήγαν -πάλι χωρίς επιβεβαίωση- κάπου 150.000. Με μόλις 83.000 ψήφους η Φώφη έγινε πρόεδρος κόμματος. Περί αυτού πρόκειται.
Όπως ήταν αναμενόμενο η κατηφόρα άρχισε από την επόμενη. Αναθαρρημένη η Γεννηματά συνεχίσει να διοικεί με έναν κύκλο δακτυλοδεικτούμενων προσώπων και συγγενείς. Χωρίς όργανα και συνεδριάσεις και ερήμην ακόμη και του «Πολιτικού Συμβουλίου» που είχε διορίσει η ίδια. Χωρίς να παραλείψει τον έτερο κληρονόμο Γ. Παπανδρέου. Αντί να στηλιτεύσει τη διαχείριση του στο ΠΑΣΟΚ όταν ήταν πρόεδρος και τη διάσπαση, τον πήρε πίσω χωρίς καν να διαλύσει το «κόμμα» του, με το οποίο είχε ήδη αποδοκιμαστεί.
Ο Κυριάκος, τα δάνεια και ο ΦΠΑ…
Από τη πρώτη στιγμή φάνηκε ότι ο ρόλος του «κόμματος της Φώφης»ήταν να λειτουργήσει -με τη συνδρομή οικονομικών παραγόντων- σαν συμπλήρωμά στην προσπάθεια του ετέρου κληρονόμου Κυριάκου Μητσοτάκη να γίνει πρωθυπουργός. Έκτοτε τον ακολουθεί πιστά στον προσανατολισμό και τις ελεεινολογίες κατά της Αριστεράς και του παλαιού ΠΑΣΟΚ. Όπως και σε μεγάλα θέματα, όπως είναι το Μακεδονικό και η απλή αναλογική, ψηφίζοντας εναντίον όχι μόνο εναντίον των αρχών του ΠΑΣΟΚ, αλλά και εναντίον του συμφέροντος του κόμματός της.
Μόλις μέσα ένα χρόνο η Γεννηματά έδειξε ότι «δεν μπορεί». Προσωπική απήχηση μηδέν. Είναι βαριά η καλογερική. Στην Ευρώπη -που δεν μπορεί να κυκλοφορήσει χωρίς συνοδεία- οι Σοσιαλιστές την οικτίρουν, όταν δεν οργίζονται με τις θέσεις της. Στο «κόμμα» της δεν την υπολογίζει κανείς από τους «επωνύμους» και λειτουργεί σαν επικεφαλής πρωτοβάθμιου σωματείου.
Στην κοινωνία δεν έχει ειδικό πολιτικό βάρος. Οι προβλέψεις είναι δυσοίωνες για το μέλλον της -ακόμη και για την συμμετοχή της στην επόμενη Βουλή. Το λεγόμενο «Κινάλ», ούτε στον Άρειο Πάγο δεν είναι καταχωρημένο ως αυτόνομος πολιτικός φορέας.
Σε άλλη χώρα θα είχαν επέμβει οι αρχές μετά τα πορίσματα ελεγκτών για κακοδιαχείριση στο παρελθόν- τα οποία οι επικεφαλής τους κρύβουν ή διαπραγματεύονται μεταξύ τους. Η σημερινή ηγεσία του έφτασε ως την προφανή εξαπάτηση: έστησε νέο κόμμα για να αποκτήσει νέο ΦΠΑ και να αποφύγει την πληρωμή των δάνειων και των άλλων υποχρεώσεων που δημιούργησε η πολυετής κακοδιοίκηση.
Παρόλα αυτή η Γεννηματά εορτάζει ως ιδρύτρια κόμματος- με την παρακμή στη μαρκίζα. Για πρώτη και ίσως για τελευταία φορά… Με έπαρση, αλαζονεία, αφασία ενίοτε, απειλεί την κυβέρνηση ότι «δεν θα της επιτρέψει», επιτίθεται στον Τσίπρα με ρητορική από τα Άπαντα Γεωργιάδη-Λοβέρδου , σιγοντάρει τον Μητσοτάκη και παπαγαλίζει ευτελείς ατάκες.
Προκαλεί αποστροφή σε όσους είχαν ακολουθήσει τον Ανδρέα Παπανδρέου και την πολιτική και ιδεολογική πλατφόρμα του, χωρίς να τους περνάει από το μυαλό πού θα καταντούσαν το κόμμα του οι επόμενοι.
Παρόλα αυτά -πέρα από τα σούργελα και τους αποσυνάγωγους-παλαιά στελέχη του ΠΑΣΟΚ, με αγωνιστικές περγαμηνές στο βιογραφικό τους, έντιμοι πολιτικοί και σοβαροί άνθρωποι, μετέχουν στο πάρτι. Χωρίς να αισθάνονται το βάρος της ευθύνης τους στο ανοσιούργημα ή τον αυτοεξευτελισμό τους.
Αν πριν από ένα χρόνο το έκαναν με την προσδοκία- ή το πρόσχημα- να «δημιουργηθεί κάτι καινούργιο», σήμερα είναι σαφές ότι το Κινάλ, ούτε καινούργιο είναι, ούτε θα μπορούσε να είναι με τη συγκεκριμένη ηγεσία. Κι όμως κλείνουν τα μάτια και τοποθετούνται στο ακροατήριό της.
Άβυσσος η ψυχή του πολιτικού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου