http://www.mixanitouxronou.gr/pios-ine-o-grigoris-sourlas-o-kapetanios-tis-thessalias-pou-kapii-timoun-se-ekdilosi-sta-farsala-sinergatis-ton-germanon-epikirichthike-os-dosilogos-alla-amnisteftike-ke-entachthike-ston-kiv/
Με επικεφαλής τον Κωνσταντίνο Πλεύρη θα παρουσιαστεί το βιβλίο με τίτλο «Γρηγόρης Σούρλας, ο καπετάνιος της Θεσσαλίας» σε εκδήλωση στα Φάρσαλα.
Το όνομα του ανθρώπου που θα «τιμηθεί» για όσους έζησαν την κατοχή ήταν συνώνυμο της βίας, του θανάτου και του πλιάτσικου.
Υπήρξε στέλεχος των ταγματασφαλιτών και συνεργάτης των Γερμανών στη Μαγνησία και στην απελευθέρωση βρέθηκε επικηρυγμένος ως δοσίλογος.
Επωφελήθηκε όμως από το νόμο το 1947 και ανασυγκρότησε τη συμμορία του ως » νόμιμο» τμήμα του κυβερνητικού στρατού.
Οι υποστηρικτές του σήμερα μιλούν για ένα «λησμονημένο ήρωα που στα χρόνια της λαίλαπας αγωνίστηκε με αυτοθυσία για να αποφευχθεί η κομμουνιστικοποίηση της απελευθερωθείσης πατρίδος» και ζητούν να στηθεί ακόμα και ανδριάντας επειδή «αντιστάθηκε» στους κομμουνιστές....
Το ιστολόγιο «Κόκκινος Φάκελλος» παρουσιάζει στοιχεία από την δράση του περιβόητου Σούρλα και δημοσιεύουμε τα βασικά σημεία της έρευνας:
Η συμμορία του Σούρλα συστάθηκε τον Μάρτιο του 1944 απο τους Γερμανούς στα πλαίσια μιάς οργάνωσης έφερε το όνομα ΕΑΣΑΔ (Εθνικός Αγροτικός Σύνδεσμος Αντικομμουνιστικής Δράσης) Έδρασε στα χωριά του Βόλου και συγκρούστηκε με τις αντάρτικες δυνάμεις του ΕΛΑΣ. Έδρα της συμμορίας του Σούρλα ήταν το χωριό Δεμερλή κοντά στις γραμμές του ΣΕΚ στο σημείο που αυτές ενώνονταν με τις γραμμές του σιδηρόδρομου Βόλου- Καρδίτσας.
Αρχηγοί της συμμορίας ήταν ο Γρηγόρης Σούρλας και ο λοχαγός Ψύλλας
Η συμμορία είχε αδειάσει κυριολεκτικά, το χωριό από τους κατοίκους του, καθώς πλιατσικολόγησε τις σοδειές, τα ζώα και τις αποθήκες του. Οι κάτοικοί του το εγκατέλειψαν φοβούμενοι για τις ζωές τους.
Η συμμορία του Σούρλα στρατολογούσε δια της βίας φτωχούς αγρότες.
Στις 2 Σεπτέμβρη του 1944 αριθμούσε 250 περίπου άνδρες.
Για την ενίσχυση των θέσεων τους στην Δεμερλή, οι Γερμανοί είχαν τοποθετήσει και άλλα δύο τμήματα στρατού τους στην περιοχή κοντά στα λημέρια του Σούρλα.
Ένα τμήμα είχε τοποθετηθεί σε ένα χτιστό πυργίσκο, ένα κοντά στον σιδηρόδρομο του ΣΕΚ και ένα ακόμη κοντά στον θεσσαλικό σιδηρόδρομο. Στις 2 Σεπτεμβρίου ο ΕΛΑΣ αποφάσισε να χτυπήσει τους Γερμανούς και τη συμμορία του Σούρλα Μετά από λεπτομερή μελέτη των θέσεων του εχθρού το Γενικό Αρχηγείο αποφάσισε μία ύλη ιππικού του ΕΛΑΣ να επιχειρήσει με σαρωτική έφοδο ενάντια στο χωριο Δεμερλή.
Ένας λόχος του 54ου Συνταγματος (ο 2ος λόχος) να εγκατασταθεί στα υψώματα του δρόμου προς Λαμία για να καθυστερήσει πιθανή ενίσχυση των Γερμανών από Λαμία. Ο 1ος λόχος του 54ου Συντάγματος θα διενεργούσε πολλαπλό σαμποτάζ στις γραμμές του τρένου για να παρεμποδίσει τη διέλευση θωρακισμένων συρμών που χρησιμοποιούσαν για την ενίσχυσή τους από την Λαμία οι Γερμανοί.
Ο 3ος λόχος του 54ου Συντάγματος θα πλησίαζε τα τσιμεντένια φυλάκια, πολυβολεία και πόστο μπλόκο των Γερμανών ήσυχα στο σκοτάδι και θα τα ανατίναζε.
Οι επιχειρήσεις έγιναν όλες με τον προκαθορισμένο τρόπο.
Οι Γερμανοί του φυλακίου δίπλα στις γραμμές πιάστηκαν απροετοίμαστοι, καθώς οι αντάρτες ανατίναξαν μέσα στο σκοτάδι τα φυλάκια....
Κατά τις 2:30 το βράδυ κάθε αντίσταση από το φυλάκιο είχε καμφθεί παρόλο που οι άνδρες του ΕΛΑΣ αναγκάσθηκαν να περάσουν μέσα από ναρκοπέδιο και τριπλές σειρές συρματόπλεγμα. Οι Γερμανοί έχασαν 170 περίπου άνδρες ενώ ο ΕΛΑΣ 25 αντάρτες του.
Την ίδια ώρα η ίλη του ιππικού έκανε έφοδο στο χωριό Δεμερλή.
Η ίλη κινήθηκε κυκλωτικά και οι άνδρες του Σούρλα έδειξαν την πολεμική τους αξία σπάζοντας κάθε άμυνα και χανόμενοι στα γύρω δάση. Ο ΕΛΑΣ, χωρίς καμία απώλεια αιχμαλώτισε 150 απο τους άντρες του Σούρλα, ενώ 20 δικοί του κείτονταν νεκροί....
Οι αδελφοί Σούρλα και δεξιά ο παρακρατικός Μπίσδας...
Ο ίδιος ο Σούρλας και ο Ψύλλας γλίτωσαν την τελευταία στιγμή στα σκοτάδια του δάσους. Οι αιχμάλωτοι μεταφέρθηκαν στα κεντρικά του ΕΛΑΣ για να δικασθούν.
Παράλληλα με την επιχείρηση του 3ου Τάγματος στο φυλάκιο του σιδηρόδρομου, ο 1ος λόχος και αφού είχε διαλύσει την γραμμή με σαμποτάζ σε 4 σημεία, πήρε θέσεις άμυνας καθώς από τον Δομοκό ερχόταν μια ομάδα Γερμανών σε φορτηγά έχοντας ειδοποιηθεί από τους συναδέλφούς της στο φυλάκιο. Μπροστά είχαν γεμίσει ένα φορτηγό άοπλους ιταλούς αιχμάλωτους για να δεχθούν πρώτοι την επίθεση.
Το φορτηγό ανατινάχθηκε από νάρκη, ενώ όσοι Ιταλοί τραυματίες κατάφεραν να συρθούν έξω από το φλεγόμενο τάφο τους κατάφεραν να περάσουν στις γραμμές του ΕΛΑΣ. Εκεί βρήκαν περίθαλψη και φυγαδεύτηκαν στα Φάρσαλα. Δύο ώρες κράτησε η μάχη σε αυτό το σημείο. Τελικά οι Γερμανοί αποσύρθηκαν και γύρισαν στον Δομοκό. Οι απώλειές τους ήταν 15 νεκροί και 2 καμένα φορτηγά. Εκείνο το βράδυ 2 αμαξοστοιχίες με βαριά πολυβόλα κινήθηκαν στη γραμμή και οι δύο όμως ανατινάχθηκαν πάνω στις ράγες από τους σαμποτέρ του ΕΛΑΣ. Οι εκρηκτικές ύλες όμως ήταν ανεπαρκείς στο να προκαλέσουν ολοκληρωτική καταστροφή του συρμού. Παρ’όλα αυτά το δίκτυο σε εκείνο το σημείο έμεινε μπλοκαρισμένο για μία ημέρα. Επίσης, πέντε Γερμανοί χάθηκαν από την έκρηξη.
Τα αγαθά που ο ΕΛΑΣ κατέλαβε στην Δεμερλή επιστράφηκαν μέχρι τον τελευταίο κόκκο σταριού στους νόμιμους κατόχους τους στα γύρω χωριά.
Σχετικά με την ΕΑΣΑΔ
Το σώμα της ΕΑΣΑΔ προβλέπονταν να φοράει την στολή των αποκαλλούμενων Ράλληδων (τα ρούχα του μακεδονομάχου) κάτι το οποίο δεν εφαρμόσθηκε. Συνήθως φορούσαν ένα πράσινο περιβραχιόνιο με λευκά γράμματα που έγραφαν το όνομα της οργάνωσης. Υπάγονταν απευθείας στη δικαιοδοσία του διοικητή των SS, Scimana και την Gestapo.
Μάλιστα με ειδικό προεδρικό διάταγμα του Πρακτικού Ειδικού Δικαστηρίου Αθηνών οι άνδρες της ΕΑΣΑΔ είχαν το δικαίωμα να αποφασίζουν μόνοι τους για τις τύχες των αιχμαλώτων τους. Στην οργάνωση αργότερα εντάχθηκαν και ποινικοί κρατούμενοι από τα μεγάλα αστικά κέντρα.
Τα γεγονότα του Αμπελώνα
Στις 5 Μαΐου του 1944 η ΕΑΣΑΔ μπαίνει και πυρπολεί το χωριό Φαλάνη. Στις 17 Μαίου 1944, μια μεγάλη φάλαγγα φορτηγών μπαίνουν στο χωριό Αμπελώνας, είναι Γερμανοί μαζί με έναν τοπικό συνεργάτη τους.
Οι Γερμανοί σκορπάνε τον τρόμο στο χωριό και δολοφονούν άγρια τον Κώστα Σβώλο. Στις 4 Ιουνίου επιδράμουν για δεύτερη φορά στον Αμπελώνα και σκοτώνουν 14 κατοίκους ανάμεσα στους οποίους και δύο νέους 15 και 16 ετών.
Από την δράση της ΕΑΣΑΔ
Σχετικά με τη δράση της ΕΑΣΑΔ επί Κατοχής αναφέρεται και το Ειδικό Δικαστήριο Αθηνών σχετικά με μία συνεργασία των οργανώσεων ΕΑΣΑΔ, ΕΑΟ και ΕΔΕΣ ενάντια στον ΕΛΑΣ Βόλου. Στην ανάλογη έκθεση αναφέρονται και οι παρακάτω δολοφονίες από τον Σούρλα: -5/1/1944: Δολοφονία του Κ. Ζιώτα, πρόεδρου του εργατικού κέντρου Λάρισας -30/4/1944: Δολοφονία στην Νίκαια -Λάρισας των Κ. Ψαρούλη, Β. Ζντιάβα και Δ. Τσιπλακούλη -1/5/1944:Δολοφονία του Α. Τούλα στην κεντρική πλατεία της Λάρισας, τραυματισμός του Κ. Σαλμά -1/5/1944: Δολοφονία του Β. Φιλίνδρα, Ε. Σταμουλάκη, Θ. Ζέρβα σε χωριό έξω από τη Λάρισα -5/5/1944: Δολοφονία τριών στελεχών του τοπικού ΕΑΜ (άγνωστα ονόματα) -13/5/1944: Δολοφονία 6 ακόμα ανδρών και 3 γυναικών απο τον Σούρλα στην πόλη της Λάρισας
Ο Σούρλας στον Εμφύλιο
Η κυβέρνηση εθνικής ενότητας κάλεσε από το Κάιρο όλες τις προδοτικές οργανώσεις να παραδώσουν τα όπλα και να φύγουν από το πλευρό των Γερμανών. Ο ίδιος ο βρετανός σύνδεσμος του ΕΛΑΣ στην Θεσσαλία κάλεσε τους «Σούρληδες» να παραδοθούν άμεσα, ενώ σχετικά με την επιχείρηση του ΕΛΑΣ στη Δεμερλή δεν είχε καμία αντίρρηση. Αμέσως μετά τα αιματηρά Δεκεμβριανά της Αθήνας το ’44, οι Βρετανοί άλλαξαν πολιτική απέναντί τους.
Οι Σούρληδες στρατολόγησαν με απειλές και βασανιστήρια πολλούς νέους από διάφορα χωριά και διάλεξαν για λημέρι τους το χωριό Μέλια, καθώς διέθετε σταθμό σιδηρόδρομου κοντά στον Πλατύκαμπο «άνευ γραφείου».
Οι σούρληδες στην περιοχή δολοφονούσαν αδίστακτα και αδιακρίτως πολλά στελέχη του ΕΑΜ και του ΚΚΕ, καθώς και τον δημοσιογράφο του Ριζοσπάστη, Κώστα Βιδάλη. Υπήρχαν βέβαια και περιπτώσεις όπως αυτή του Θανάση Δρίβα που «βάφτιζαν» κάποιον κομμουνιστή για προσωπικούς τους λόγους και μετά ξεκλήριζαν την οικογένεια και το βιος του....
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου