Πέμπτη 1 Μαΐου 2014

Πρωτομαγιές




















 













Πρωτομαγιά 1886


Στις ΗΠΑ βγαίνουν στους δρόμους πάνω από 400.000 εργάτες, οι 80.000 απ' αυτούς στο Σικάγο. Το αίτημά τους είναι "οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ανάπαυση και οχτώ ώρες για μας". Παρ' ότι η οργή των εργατών σιγόκαιγε δυο ολόκληρα χρόνια, τα αφεντικά αιφνιδιάστηκαν όταν ξέσπασε και η εξουσία -παντού και πάντα στην υπηρεσία των αφεντικών- έχασε τον έλεγχο. Στο Σικάγο, με την βοήθεια των προβοκατόρων της, η αστυνομία βρήκε την αφορμή να χτυπήσει το συγκεντρωμένο πλήθος, χρησιμοποιώντας ως και οπλοπολυβόλα. Πέφτουν οι πρώτοι νεκροί εργάτες. Από τότε η πρωτομαγιά γίνεται παγκόσμια ημέρα τής εργατιάς και καθιερώνεται η πρωτομαγιάτικη απεργία. (Περισσότερες λεπτομέρειες στο κείμενό μας της 30/4/2013 με τίτλο "Σικάγο, 1886: εκεί που γεννήθηκε η Πρωτομαγιά")




Πρωτομαγιά 1892



Ο Σοσιαλιστικός Σύλλογος του Σταύρου Καλλέργη (πατέρα του γνωστού ηθοποιού Λυκούργου Καλλέργη) διοργανώνει την πρώτη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση εργατών στην Ελλάδα, με μάλλον μικρή συμμετοχή. Την επόμενη χρονιά οι εργάτες ξεπερνούν τους δισταγμούς τους και, εκτός από την συγκέντρωση, προχωρούν και σε διαδήλωση με αιτήματα το οχτάωρο, την κυριακάτικη αργία και την εθνική ασφάλιση των θυμάτων εργατικών ατυχημάτων. Με το πέρας τής διαδήλωσης, ο Καλλέργης πάει στην βουλή για να επιδώσει ψήφισμα. Όμως, ο πρόεδρος της βουλής όχι μόνο αρνείται να το παραλάβει αλλά διατάζει τους χωροφύλακες να συλλάβουν τον Καλλέργη, ο οποίος οδηγείται στο αυτόφωρο και καταδικάζεται.



Η σύλληψη του Καλλέργη δεν πτοεί τους εργάτες. Την πρωτομαγιά τού 1894, η συγκέντρωση είναι ογκωδέστατη και επαναλαμβάνεται πιο ορμητική η διαδήλωση με τα ίδια αιτήματα. Τα αφεντικά αρχίζουν να ανησυχούν σοβαρά και η εξουσία παίρνει τα μέτρα της, συλλαμβάνοντας 10 διαδηλωτές. Τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς συλλαμβάνεται και ο Καλλέργης. Όμως αυτή την φορά δεν μπορεί να στοιχειοθετηθεί εναντίον του οποιαδήποτε κατηγορία και το δικαστήριο αναγκάζεται να τον αφήσει ελεύθερο.




Πρωτομαγιά 1924



Η πρώτη ματωμένη πρωτομαγιά στην χώρα μας. Η εργατική συγκέντρωση διοργανώθηκε από το Εργατικό Κέντρο Αθήνας στην πλατεία Δημαρχείου (Κοτζιά), παρά την απαγόρευση της κυβέρνησης Παπαναστασίου. Ακολούθησαν επεισόδια μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομίας, με συνέπεια να χάσει την ζωή του ο εργάτης Σωτήρης Παρασκευαΐδης και δεκάδες άλλοι να τραυματιστούν. 




Πρωτομαγιά 1936



Στην Θεσσαλονίκη το καζάνι βράζει από τον Φεβρουάριο, όταν οι καπνεργάτες κορυφώνουν τις διαμαρτυρίες τους καταλαμβάνοντας ένα εργοστάσιο. Μέρα με την μέρα κι άλλοι εργάτες τολμούν να βγουν στο πλευρό των καπνεργατών, με συνέπεια να κλείνουν κι άλλα εργοστάσια από συνεχείς κι επαναλαμβανόμενες απεργίες. Μέσα σ' αυτή την ατμόσφαιρα, η πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση ήταν πρωτοφανής σε όγκο και η διαδήλωση που ακολούθησε, πρωτόγνωρη σε παλμό. Ο ξεσηκωμός των εργατών δεν ξεθυμαίνει με το λιόγερμα αλλά οι συγκεντρώσεις κι οι διαδηλώσεις συνεχίζονται και τις επόμενες μέρες, παρά τις κυβερνητικές απειλές για βίαιη καταστολή τους.



Τελικά, το μεταξικό καθεστώς δεν διστάζει να πραγματοποιήσει την απειλή του και να χτυπήσει τους διαδηλωτές με μεγάλες δυνάμεις στρατού και χωροφυλακής. Στις 9 Μαΐου, στην διασταύρωση Εγνατίας και Βενιζέλου (όπου και στήθηκε το μνημείο του καπνεργάτη), πέφτουν νεκροί 8 εργάτες από τα πυρά των χωροφυλάκων. Οι διαδηλώσεις και οι συγκρούσεις των εργατών με το κράτος διαρκούν δέκα μέρες. Ανάμεσα στους νεκρούς είναι και ο Τάσος Τούσσης. Ο θρήνος τής μητέρας του θα μείνει για πάντα αξέχαστος αφού απαθανατίστηκε από τον Γιάννη Ρίτσο στον Επιτάφιό του.




Πρωτομαγιά 1944



Στις 27 Απριλίου, έξω από τους Μολάους, πέφτει σε ενέδρα ανταρτών και σκοτώνεται ένας γερμανός στρατηγός μαζί με τρεις αξιωματικούς και αρκετούς οπλίτες του. Ως αντίποινα αυτής της πράξης, οι γερμανοί κατακτητές αποφασίζουν να εκτελέσουν 200 κομμουνιστές κρατούμενους, τους οποίους είχε παραδώσει στις κατοχικές δυνάμεις η κυβέρνηση μετά την συνθηκολόγηση του 1941. Από τους κρατούμενους αυτούς, οι 170 είχαν φυλακιστεί από την δικτατορία Μεταξά στην Ακροναυπλία και οι 30 ήσαν εξόριστοι στην Ανάφη.

 Παρά την ευρεία λαϊκή κινητοποίηση, οι γερμανοί εκτελούν τους διακόσιους ανήμερα πρωτομαγιά, στο σκοπευτήριο της Καισαριανής.



Κατά την πορεία προς τον τόπο εκτέλεσής τους, οι μελλοθάνατοι πετούσαν στον δρόμο ρούχα και σημειώματα, με την ελπίδα πως κάποιοι θα τα μαζέψουν και θα φροντίσουν να φτάσουν στα χέρια των οικείων τους. Ο δρόμος αυτός λεγόταν Οδός Σκοπευτηρίου αλλά το βράδυ εκείνης της πρωτομαγιάς άλλαξε όνομα: δεκάδες άνθρωποι βγήκαν το βράδυ κρυφά κι έγραψαν με μπογιές στους τοίχους των σπιτιών Δρόμος Ηρώων.



Και μια λεπτομέρεια. Την ώρα που οι γερμανοί εκτελούσαν τους διακόσιους, οι ταγματασφαλίτες τού Παπαδόγγωνα στην Λακωνία εκτελούσαν εν ψυχρώ όποιον τολμούσε να κυκλοφορήσει στον δρόμο Σπάρτης-Μολάων, υλοποιώντας σχετική εντολή των γερμανών. Όπως αναφέρει σχετική ανακοίνωση των ναζί, "υπό την εντύπωσιν του κακουργήματος τούτου (δηλαδή, της ανταρτικής ενέδρας) Ελληνες εθελονταί (δηλαδή, ταγματασφαλίτες) εφόνευσαν αυτοβούλως 100 άλλους κομμουνιστάς".




Πρωτομαγιά 2014



Ο αγώνας συνεχίζεται. Για μας, τούτη η μέρα θα είναι πάντα η μέρα της εργατιάς. Δεν θα γίνει ποτέ μέρα των λουλουδιών.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου