«Η ηγεσία του ΚΚΕ παρέδωσε τον Αρη στους αντιπάλους»
Σήμερα το ΚΚΕ οργανώνει στη Λαμία εκδήλωση -θα μιλήσει η γενική γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής, Αλέκα Παπαρήγα- με την οποία επισημοποιεί στο επίπεδο της κοινωνίας την απόφασή του να αποκαταστήσει πολιτικά τον πρωτοκαπετάνιο του ΕΛΑΣ Αρη Βελουχιώτη.
Πριν από μία εβδομάδα πραγματοποιήθηκε ανάλογη εκδήλωση στην Αθήνα για τον Νίκο Ζαχαριάδη. Αυτόν όμως τον αποκατέστησε και πολιτικά και κομματικά. Ο Αρης, παρά τη διαγραφή του το 1945, την ανοίκεια επίθεση που δέχθηκε από την τότε ηγεσία του ΚΚΕ και την αμηχανία των επόμενων ηγεσιών, παρέμεινε στη λαϊκή συνείδηση ως το σύμβολο της αντίστασης.Ο Νίκος Ζαχαριάδης αποκαταστάθηκε και πολιτικά και κομματικά. Ο Αρης Βελουχιώτης μόνο πολιτικά, γιατί έκανε την «αποκοτιά» να διαφωνήσει με την απόφαση του κόμματος και να το πει δημοσίως, παρά το γεγονός ότι το κόμμα αναγνωρίζει σήμερα ότι είχε δίκιο. Και ο θύτης και το θύμα στην ίδια κατηγορία;
Είναι η λογική των «κλειστών συστημάτων», στρατιωτικών, κομματικών, εκκλησιαστικών κ.λπ. Ολοι έχουμε ακούσει για τον στρατιώτη που παρασημοφορείται μεν, επειδή πήρε την πρωτοβουλία για κάποια ηρωική πράξη κατά του εχθρού, αλλά ταυτόχρονα (για να μην ξεχνιέται η πειθαρχία) του επιβάλλεται και μια συμβολική ποινή επειδή δεν υπάκουσε στις διαταγές.
Ετσι και με τον Αρη, το κόμμα δέχεται μεν ότι είχε δίκιο για τη Βάρκιζα (και πολλά άλλα, θα πρόσθετα εγώ), μα συμβολικά συνεχίζει να τον θέτει εκτός κόμματος για τη διαφωνία του.
Βεβαίως, εκείνη την εποχή η τιμωρία του δεν ήταν καθόλου συμβολική, καθώς η ηγεσία τον ενέπαιξε με το διαβόητο χαρτί σύνδεσης, και με το ανάλγητο «Ούτε νερό ούτε ψωμί στον Αρη» στην πραγματικότητα τον παρέδωσε στους αντιπάλους του.
Οσο για τη συνύπαρξη «θύτη και θύματος», όπως το λέτε, δεν είναι κάτι πρωτοφανές, η πινακοθήκη της παγκόσμιας ιστορίας είναι γεμάτη από ανάλογες περιπτώσεις.
Ετσι και με τον Αρη, το κόμμα δέχεται μεν ότι είχε δίκιο για τη Βάρκιζα (και πολλά άλλα, θα πρόσθετα εγώ), μα συμβολικά συνεχίζει να τον θέτει εκτός κόμματος για τη διαφωνία του.
Βεβαίως, εκείνη την εποχή η τιμωρία του δεν ήταν καθόλου συμβολική, καθώς η ηγεσία τον ενέπαιξε με το διαβόητο χαρτί σύνδεσης, και με το ανάλγητο «Ούτε νερό ούτε ψωμί στον Αρη» στην πραγματικότητα τον παρέδωσε στους αντιπάλους του.
Οσο για τη συνύπαρξη «θύτη και θύματος», όπως το λέτε, δεν είναι κάτι πρωτοφανές, η πινακοθήκη της παγκόσμιας ιστορίας είναι γεμάτη από ανάλογες περιπτώσεις.
Τη διαγραφή του Αρη το 1945 πώς την αντιμετώπιζε ο Ζαχαριάδης την περίοδο που ήταν και ο ίδιος αποσυνάγωγος; Τη χαρακτήριζε λάθος;
Ο Αχιλλέας Παπαϊωάννου ισχυρίζεται ότι πήρε μια συνέντευξη από τον εξόριστο στη Σιβηρία πρώην γενικό γραμματέα και γράφει πως ο Ζαχαριάδης είχε μετανιώσει για τον Αρη και του είπε ότι «θυσίασα τον νέο Καραϊσκάκη», επειδή πιέστηκε από την προηγούμενη ηγεσία Σιάντου-Ιωαννίδη.
Προσωπικά δεν το υιοθετώ, γιατί πουθενά αλλού, σε καμία δήλωσή του, δεν υπάρχει η παραμικρή ανάλογη ένδειξη και ο δεδομένος απύθμενος εγωκεντρισμός όλων των ηγετών της ιστορίας σχεδόν αποκλείει τη μεταμέλεια.
Προσωπικά δεν το υιοθετώ, γιατί πουθενά αλλού, σε καμία δήλωσή του, δεν υπάρχει η παραμικρή ανάλογη ένδειξη και ο δεδομένος απύθμενος εγωκεντρισμός όλων των ηγετών της ιστορίας σχεδόν αποκλείει τη μεταμέλεια.
Από την πολύχρονη έρευνα που κάνατε για να γράψετε το βιβλίο σας «Αρης ο αρχηγός των ατάκτων» ποια γνώμη έχετε σχηματίσει για τη σχέση Βελουχιώτη - Ζαχαριάδη;
Η προπολεμική σχέση και ταύτιση σε «δυναμικές λύσεις» των δύο ανδρών, το 1945 ανήκε ήδη στο παρελθόν, είχαν κυλήσει 4 χρόνια και είχαν αλλάξει πολλά στην Ελλάδα και στο κόμμα, είχαν αλλάξει και οι δύο άνδρες μέσα από την προσωπική τους διαδρομή.
Ομως ο Αρης πίστευε ακόμα στον παλιό ανυποχώρητο γραμματέα που θα δικαίωνε τον αγώνα και τις απόψεις του και ο Ζαχαριάδης νόμιζε πως απευθυνόταν στον παλιό σύντροφο που κυνηγιόταν με τους αστυφύλακες. Δεν είχε συλλάβει το νέο λαϊκό μέγεθος που αντιπροσώπευε ο αρχηγός του ΕΛΑΣ, ίσως μόνο ως μια πιθανή απειλή για τη μονοκρατορία του ίδιου.
Ομως ο Αρης πίστευε ακόμα στον παλιό ανυποχώρητο γραμματέα που θα δικαίωνε τον αγώνα και τις απόψεις του και ο Ζαχαριάδης νόμιζε πως απευθυνόταν στον παλιό σύντροφο που κυνηγιόταν με τους αστυφύλακες. Δεν είχε συλλάβει το νέο λαϊκό μέγεθος που αντιπροσώπευε ο αρχηγός του ΕΛΑΣ, ίσως μόνο ως μια πιθανή απειλή για τη μονοκρατορία του ίδιου.
Εχει βάση η πληροφορία ότι ο Αρης υπέγραψε δήλωση στο καθεστώς Μεταξά κατ' εντολήν του Ζαχαριάδη προκειμένου να βγει από τη φυλακή και να βοηθήσει στην ανασυγκρότηση των οργανώσεων του κόμματος; Το ότι ήταν «δηλωσίας» τού το χτυπούσαν συνεχώς οι ηγέτες του κόμματος κάθε φορά που εξέφραζε αντιρρήσεις.
Η εντολή Ζαχαριάδη, ο βασανισμός κάποιας υποτιθέμενης αρραβωνιαστικιάς μπροστά του και άλλες εκδοχές για την υπογραφή, εντάσσονται σε μια προσπάθεια αθώωσης για το «αμάρτημα» του αρχηγού του ΕΛΑΣ.
Τα πράγματα είναι μάλλον πιο απλά. Ο Αρης δεν πίστευε σε αυτή τη γραμμή, διαφωνούσε εξαρχής, καθώς και άλλα ανοιχτόμυαλα στελέχη, όπως ο Καραγιώργης, με την άτεγκτη κομματική στάση για τις δηλώσεις.
Από τις Φυλακές της Αίγινας, μάλιστα, πρότειναν να απαλλαγούν τα απλά μέλη και οι οπαδοί του κόμματος από αυτή τη χωρίς νόημα υποχρέωση και η μη υπογραφή ας περιορισθεί στα στελέχη της Κεντρικής Επιτροπής. Δεν εισακούστηκαν. Και όσοι υπέγραψαν, το έφεραν σαν στίγμα στην υπόλοιπη ζωή τους.
Για τον Αρη όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι η υπογραφή, χωρίς άλλες υποχωρήσεις, αποτέλεσε προσωπική επιλογή του, σύμφωνη με τις εκφρασμένες πεποιθήσεις του. Από το να θαφτεί ζωντανός, επέλεξε τη δράση και η πορεία του τον δικαίωσε.
Τα πράγματα είναι μάλλον πιο απλά. Ο Αρης δεν πίστευε σε αυτή τη γραμμή, διαφωνούσε εξαρχής, καθώς και άλλα ανοιχτόμυαλα στελέχη, όπως ο Καραγιώργης, με την άτεγκτη κομματική στάση για τις δηλώσεις.
Από τις Φυλακές της Αίγινας, μάλιστα, πρότειναν να απαλλαγούν τα απλά μέλη και οι οπαδοί του κόμματος από αυτή τη χωρίς νόημα υποχρέωση και η μη υπογραφή ας περιορισθεί στα στελέχη της Κεντρικής Επιτροπής. Δεν εισακούστηκαν. Και όσοι υπέγραψαν, το έφεραν σαν στίγμα στην υπόλοιπη ζωή τους.
Για τον Αρη όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι η υπογραφή, χωρίς άλλες υποχωρήσεις, αποτέλεσε προσωπική επιλογή του, σύμφωνη με τις εκφρασμένες πεποιθήσεις του. Από το να θαφτεί ζωντανός, επέλεξε τη δράση και η πορεία του τον δικαίωσε.
Πώς εξηγείται το γεγονός ότι, παρά τη διαγραφή του, ο Αρης παρέμεινε σύμβολο ακόμη και για τα μέλη και τους οπαδούς του κόμματος;
Η Ιστορία δεν διορθώνεται. Οι πιο σωστές πολιτικές εκτιμήσεις του Αρη από την ηγεσία του κόμματος έβρισκαν από τότε σύμφωνα πάρα πολλά μέλη του, μόνο που τότε δεν τολμούσαν να το εκφράσουν δημοσίως, όπως εκείνος.
Πολύ αργότερα, ικανά και έντιμα στελέχη, όπως ο Καραγκίτσης που παλαιότερα προσπαθούσε να «επαναφέρει στην κομματική γραμμή» τον αρχηγό του ΕΛΑΣ, άρχισαν να επαναλαμβάνουν το μότο
«Αν ακούγαμε τον Αρη...», και όχι μόνο για τη Βάρκιζα, αλλά και για τους Αγγλους, τον Λίβανο, την Καζέρτα και για δύο κομβικά ζητήματα που δεν είναι ευρύτερα γνωστό πως ήταν διαμετρικά αντίθετος με τις αποφάσεις που ελήφθησαν: την εντολή Σιάντου τον Οκτώβριο του 1943 για επίθεση εναντίον του ΕΔΕΣ, αλλά υπάκουσε και την ανέλαβε ο ίδιος, και την αποχώρηση των ΕΑΜικών υπουργών από την κυβέρνηση Παπανδρέου που οδήγησε στα Δεκεμβριανά. Οπως έλεγε, «αφού βάλαμε την υπογραφή μας, έπρεπε να την τιμήσουμε μέχρι τέλους, ό,τι κι αν συνέβαινε».
Πολύ αργότερα, ικανά και έντιμα στελέχη, όπως ο Καραγκίτσης που παλαιότερα προσπαθούσε να «επαναφέρει στην κομματική γραμμή» τον αρχηγό του ΕΛΑΣ, άρχισαν να επαναλαμβάνουν το μότο
«Αν ακούγαμε τον Αρη...», και όχι μόνο για τη Βάρκιζα, αλλά και για τους Αγγλους, τον Λίβανο, την Καζέρτα και για δύο κομβικά ζητήματα που δεν είναι ευρύτερα γνωστό πως ήταν διαμετρικά αντίθετος με τις αποφάσεις που ελήφθησαν: την εντολή Σιάντου τον Οκτώβριο του 1943 για επίθεση εναντίον του ΕΔΕΣ, αλλά υπάκουσε και την ανέλαβε ο ίδιος, και την αποχώρηση των ΕΑΜικών υπουργών από την κυβέρνηση Παπανδρέου που οδήγησε στα Δεκεμβριανά. Οπως έλεγε, «αφού βάλαμε την υπογραφή μας, έπρεπε να την τιμήσουμε μέχρι τέλους, ό,τι κι αν συνέβαινε».
Επειδή είστε δοκιμασμένος συγγραφέας, μπαίνω στον πειρασμό να σας ζητήσω να επιστρατεύσετε τη φαντασία σας και να μου απαντήσετε στην ερώτηση: «Αν η Μάχη της Αθήνας τον Δεκέμβρη του '44 είχε δοθεί υπό την καθοδήγηση του Βελουχιώτη, θα ήταν διαφορετική η έκβασή της;»
Αν και τα «αν» στην Ιστορία δεν ισχύουν, στο ερώτημα έχουν ήδη απαντήσει ο στρατηγός Σπηλιωτόπουλος, τότε στρατιωτικός διοικητής της Αθήνας, ο Μαρκεζίνης, ο Γουντχάουζ και αρκετοί άλλοι:
Με τον Αρη επικεφαλής των μεγάλων μονάδων του ΕΛΑΣ, τα αγγλικά και κυβερνητικά στρατεύματα δεν θα είχαν καμία πιθανότητα, η παράδοση της Αθήνας «θα ήταν θέμα λίγων ημερών».
Ο ίδιος ο Αρης είχε δηλώσει δημοσίως ότι χρειαζόταν τρεις, το πολύ τέσσερις μέρες για να καταλάβει την πρωτεύουσα, και στους στρατιωτικούς υπολογισμούς του είχε αποδείξει ότι ήταν εξαιρετικά εύστοχος.
Με τον Αρη επικεφαλής των μεγάλων μονάδων του ΕΛΑΣ, τα αγγλικά και κυβερνητικά στρατεύματα δεν θα είχαν καμία πιθανότητα, η παράδοση της Αθήνας «θα ήταν θέμα λίγων ημερών».
Ο ίδιος ο Αρης είχε δηλώσει δημοσίως ότι χρειαζόταν τρεις, το πολύ τέσσερις μέρες για να καταλάβει την πρωτεύουσα, και στους στρατιωτικούς υπολογισμούς του είχε αποδείξει ότι ήταν εξαιρετικά εύστοχος.
«Κολοβή» αποκατάσταση του Άρη Βελουχιώτη από το ΚΚΕ
Με μια τελετή που πραγματοποιήθηκε στη Λαμία, το ΚΚΕ προέβη στην πολιτική αποκατάσταση του πρωτοκαπετάνιου του ΕΛ.ΑΣ. Άρη Βελουχιώτη, αλλά όχι και στην αποκατάσταση της κομματικής του ιδιότητας.
Κατά την Πανελλαδική Συνδιάσκεψη της 16ης Ιουλίου, αποφασίστηκε η επίσημη πολιτική αποκατάσταση του Άρη Βελουχιώτη, στην οποία τονίζεται ότι "είχε δίκιο ως προς την εκτίμηση που έκανε για τη Συμφωνία της Βάρκιζας".Ωστόσο, δεν αποκαθίσταται η κομματική του ιδιότητα, καθώς όπως σημειώνεται στην απόφαση
"η διαφωνία του Άρη με τη Συμφωνία της Βάρκιζας δε δικαιώνει τη στάση του απέναντι στη συλλογική θέση του Κόμματος και την παραβίαση από αυτόν της κομματικής πειθαρχίας, καθώς και την αξιοποίηση από τον Αρη της φήμης και του σεβασμού που είχε κατακτήσει την προηγούμενη περίοδο ως καπετάνιος του ΕΛΑΣ και στέλεχος του ΚΚΕ. Η στάση του αυτή, που αποτέλεσε ρήξη με τη θεμελιώδη αρχή του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, δεν καθιστά δυνατή τη μετά θάνατο αποκατάσταση και της κομματικής του ιδιότητας".
"η διαφωνία του Άρη με τη Συμφωνία της Βάρκιζας δε δικαιώνει τη στάση του απέναντι στη συλλογική θέση του Κόμματος και την παραβίαση από αυτόν της κομματικής πειθαρχίας, καθώς και την αξιοποίηση από τον Αρη της φήμης και του σεβασμού που είχε κατακτήσει την προηγούμενη περίοδο ως καπετάνιος του ΕΛΑΣ και στέλεχος του ΚΚΕ. Η στάση του αυτή, που αποτέλεσε ρήξη με τη θεμελιώδη αρχή του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, δεν καθιστά δυνατή τη μετά θάνατο αποκατάσταση και της κομματικής του ιδιότητας".
Στην τελετή ήταν παρούσα και η γενική γραμματέας του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα, ενώ ομιλία απηύθυνε κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης και το μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Τηλέμαχος Δημουλάς.
"Η εκδήλωση αφορά την επίσημη πολιτική αποκατάσταση του Άρη Βελουχιώτη, ενός ανθρώπου που στη λαϊκή συνείδηση είναι ταυτισμένος με την ηρωική πορεία του ΚΚΕ, τον αγώνα για την ανατροπή της ιμπεριαλιστικής βαρβαρότητας... Ο Άρης Βελουχιώτης έγινε θρύλος και αναδείχτηκε σε ηγετική προσωπικότητα του λαϊκού κινήματος μέσα στις συγκεκριμένες συλλογικές και ιδεολογικές δομές του ΚΚΕ. Το ΚΚΕ από πολύ νωρίς είχε διαπιστώσει την ανάγκη ένοπλης αντίστασης στον κατακτητή και σωστά στήριξε τον ένοπλο αγώνα σε μια πλατύτερη οργανωμένη πολιτική λαϊκή βάση, στη συγκρότηση του ΕΑΜ.
Η συμβολή του Άρη Βελουχιώτη στη δημιουργία των πρώτων ΕΛΑΣίτικων τμημάτων αλλά και στη σύσταση των αρχηγείων του ΕΛΑΣ υπήρξε σημαντική. ", τόνισε ο Τηλέμαχος Δημουλάς.
Η συμβολή του Άρη Βελουχιώτη στη δημιουργία των πρώτων ΕΛΑΣίτικων τμημάτων αλλά και στη σύσταση των αρχηγείων του ΕΛΑΣ υπήρξε σημαντική. ", τόνισε ο Τηλέμαχος Δημουλάς.
Κατά την ομιλία του, το μέλος του ΠΓ του ΚΚΕ ανέφερε επίσης: "Πολλά έχουν γραφτεί και ειπωθεί για τον Άρη Βελουχιώτη, τη σχέση του με το ΚΚΕ, την τραγική εξέλιξή του. Μάλιστα ορισμένοι μας κατηγορούν ότι τώρα τον θυμηθήκαμε. Όλοι μαζί, εκπρόσωποι αστικών κομμάτων, κάθε λογής συμβιβασμένοι και ορκισμένοι εχθροί της ταξικής πάλης, διάφοροι δημοσιολογούντες και ιστοριογραφούντες σε εφημερίδες, προσπαθούν να πάρουν υπό την προστασία τους τον Άρη Βελουχιώτη, ως αδικημένου και διαφωνούντα με το ΚΚΕ με σκοπό να πλήξουν το κύρος του κόμματος και τις αρχές του. «Παινεύουν τους πεθαμένους, για να θάψουν τους ζωντανούς», όπως έλεγε παραστατικά ο σ. Χαρίλαος Φλωράκης». Είναι υποκριτές και φαρισαίοι. Η υποκρισία τους γίνεται μεγαλύτερη γιατί η μελέτη της ιστορικής διαδρομής και στάσης του Άρη Βελουχιώτη, συνολικά του επαναστατικού κινήματος, του ΚΚΕ δείχνει:
Ο Άρης ήταν υπέρ της συνέχισης της ένοπλης πάλης μετά το τέλος της κατοχής και το Δεκέμβρη, πράγμα που το ΚΚΕ έκανε πράξη το 1946-49. Όλοι αυτοί είναι ορκισμένοι εχθροί της ένοπλης ταξικής πάλης και βγάζουν σπυράκια και μόνο στο άκουσμα του λέξης Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας.
Ο Άρης τάχτηκε κατά της συμφωνίας της Βάρκιζας και της παράδοσης των όπλων. Το ΚΚΕ εκτίμησε στη συνέχεια το λάθος αυτό. Όλοι αυτοί υμνούν τη Βάρκιζα, τον αφοπλισμό του λαϊκού στρατού, αλλά αφορίζουν όπως «ο διάολος το λιβάνι» την ουσία της άποψης του ΚΚΕ.
Ο Άρης είχε όραμά του, στόχο του την ιδεολογία του ΚΚΕ, την ανατροπή του καπιταλισμού και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού. Όλοι αυτοί βρίσκονται στην αντίπερα όχθη. Πολέμησαν και πολεμούν με λύσσα την πάλη που οδηγεί στο σοσιαλισμό-κομμουνισμό. Όλα αυτά για τα οποία έδωσαν τη ζωή τους χιλιάδες ήρωες, άνδρες και γυναίκες του ΚΚΕ.
Δεν καταδικάστηκε λοιπόν η γνώμη του Άρη Βελουχιώτη από το ΚΚΕ αλλά η επιμονή του σε μια πραχτική που δεν ήταν σύμφωνη με τις αρχές οργάνωσης και λειτουργίας του κόμματος. Ο Άρης Βελουχιώτης δεν εξέφραζε άλλη στρατηγική αντίληψη από εκείνη που είχε το ΚΚΕ και το ΕΑΜ τη συγκεκριμένη ιστορική περίοδο. Επέλεξε την ένοπλη πάλη και καταδίκασε τη συμφωνία της Βάρκιζας. Ως προς αυτό δικαιώθηκε και αυτό δεν το λέμε σήμερα για πρώτη φορά.
Το ίδιο το κόμμα αργότερα, υιοθέτησε αυτή τη θέση για τη Βάρκιζα και ο καθένας μπορεί να καταλάβει πόσο πολύτιμη θα ήταν η συμβολή του Άρη Βελουχιώτη στον ένοπλο λαϊκό αγώνα που ακολούθησε τα χρόνια 1946-49 αν είχε πειθαρχήσει και δεν οδηγούνταν στην τραγική κατάληξη.".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου