Του Πάνου Τριγάζη
Η ιστορική Συμφωνία των Πρεσπών αφαίρεσε ένα μεγάλο εμπόδιο για να μπορέσει η Ελλάδα να χαράξει και να ασκήσει μια πολυδιάστατη και ενεργητικά φιλειρηνική βαλκανική πολιτική, με βάση ένα σχέδιο βαλκανικής συνανάπτυξης, που μπορεί να μετατρέψει τη Θεσσαλονίκη σε οικονομική και πολιτιστική πρωτεύουσα της περιοχής.
Στη Ν.Δ. ίσως να μην το συνειδητοποιούν, αλλά η στάση της κυβέρνησης κατά την πρόσφατη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε., όπου κρινόταν το αν η Βόρεια Μακεδονία και η Αλβανία θα έπαιρναν ημερομηνία έναρξης των ενταξιακών τους διαπραγματεύσεων, υπήρξε εθνικά επιζήμια.
Δεν θέλω να πιστέψω ότι ο κ. Μητσοτάκης απέφυγε σκόπιμα να δώσει μάχη υπέρ των δύο γειτονικών χωρών αφήνοντας άλλους να κάνουν τη ζημιά, εν προκειμένω τον Πρόεδρο Μακρόν και τις ηγεσίες Ολλανδίας και Δανίας. Ούτε θέλω να διανοηθώ ότι ο αρχηγός της εγχώριας Δεξιάς επιθυμούσε να καταφερθεί πλήγμα στον Σοσιαλιστή πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας προς όφελος του εθνικιστικού VMRO, που θεωρείται αδελφό κόμμα της Ν.Δ.
Με την προαναφερθείσα απόφαση θα έλεγα ότι και η Ε.Ε. «σημείωσε αυτογκόλ», δεδομένου ότι η διεύρυνση προς τα δυτικά Βαλκάνια έχει χαρακτηριστεί στρατηγικός της στόχος εδώ και περίπου δύο δεκαετίες. Όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις, ιδιαίτερα του Κώστα Σημίτη και του Κώστα Καραμανλή, είχαν εργαστεί για την υλοποίηση του στόχου αυτού διακηρύσσοντας ότι εξυπηρετεί την ειρήνη και τη σταθερότητα στα Βαλκάνια και κατ’ επέκταση τα εθνικά συμφέροντα της Ελλάδας. Με τις ακροδεξιές επιρροές εντός της σημερινής κυβέρνησης, είναι αμφίβολο αν ο στόχος αυτός θεωρείται πολιτικά και εθνικά ωφέλιμος.
Γενικότερα η Δεξιά της Ελλάδας δεν τα πήγαινε ποτέ καλά με την ιδέα της διαβαλκανικής συνεργασίας, σε αντίθεση με την Αριστερά, αλλά και προοδευτικές δυνάμεις του Κέντρου, με πιο χαρακτηριστική την περίπτωση του Αλέξανδρου Παπαναστασίου, που έχει αποκληθεί και «πρώτος Έλληνας σοσιαλδημοκράτης».
Ειδικότερα ο Παπαναστασίου, σε συνεργασία με τον Ελευθέριο Βενιζέλο, είχε αναλάβει πρωτοβουλίες για την ειρήνη και τη συνεργασία στα Βαλκάνια έχοντας προσκαλέσει και το εδρεύον στη Γενεύη Διεθνές Γραφείο Ειρήνης να κάνει το 27ο συνέδριό του στην Αθήνα το 1929. Τότε η Ελλάδα ζούσε με επώδυνο τρόπο τις συνέπειες της Μικρασιατικής Καταστροφής και ο λαός της ποθούσε την ειρήνη, ιδιαίτερα οι πρόσφυγες.
Δεν είναι τυχαίο ότι το 1930 ο Ελευθέριος Βενιζέλος είχε υπογράψει το Ελληνοτουρκικό Σύμφωνο Φιλίας με τον Κεμάλ Ατατούρκ επιδιώκοντας τη συμμετοχή και της Τουρκίας στη Διαβαλκανική Συνεργασία. Τέτοιες πρωτοβουλίες ήταν ξένες με τη Δεξιά και έγιναν πιο μακρινές μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν η διαχωριστική γραμμή του Ψυχρού Πολέμου περνούσε από τα βόρεια σύνορά μας. Με λίγα λόγια η κουλτούρα της ειρήνης και της συνεργασίας στα Βαλκάνια δεν αποτελεί μέρος της κουλτούρας της Δεξιάς στην Ελλάδα.
Τις τελευταίες δεκαετίες, πρώτα την περίοδο που πρωθυπουργός ήταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και στη συνέχεια ο Ανδρέας Παπανδρέου, η ιδέα της συνεργασίας στα Βαλκάνια αποτέλεσε μέρος και των κυβερνητικών πολιτικών. Αλλά ήρθε η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας το 1991 και το λεγόμενο «Σκοπιανό» να κλείσει πλήρως τον βαλκανικό ορίζοντα για την εξωτερική πολιτική της Ελλάδας. Στην ουσία, μετά το 1991, καμία κυβέρνηση δεν είχε ολοκληρωμένη βαλκανική πολιτική, παρότι αυτό επιβαλλόταν λόγω του κύριου προβλήματος στην εξωτερική μας πολιτική, που ήταν και παραμένουν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Υπενθυμίζω ότι πρώτος και μόνος αρχικά ο Συνασπισμός είχε μιλήσει, από το 1993, για την ανάγκη να ανοίξει η πόρτα εισόδου στην Ε.Ε. όλων των βαλκανικών χωρών, αν το επιθυμούσαν. Πολιτική που σταδιακά επικράτησε. Αντιθέτως εκπρόσωποι της Δεξιάς απέφευγαν να αναφέρουν ακόμα και την λέξη Βαλκάνια θεωρώντας υποτιμητικό το να θεωρείται κάποιος Βαλκάνιος.
Η ιστορική Συμφωνία των Πρεσπών αφαίρεσε ένα μεγάλο εμπόδιο για να μπορέσει η Ελλάδα να χαράξει και να ασκήσει μια πολυδιάστατη και ενεργητικά φιλειρηνική βαλκανική πολιτική, με βάση ένα σχέδιο βαλκανικής συνανάπτυξης, που μπορεί να μετατρέψει τη Θεσσαλονίκη σε οικονομική και πολιτιστική πρωτεύουσα της περιοχής.
Δυστυχώς, δέσμια της απαράδεκτης και δημαγωγικής προεκλογικής της θέσης κατά της συμφωνίας αυτής, η κυβέρνηση της Ν.Δ. εξακολουθεί να «λουφάζει» και να μην αξιοποιεί τις δυνατότητες που δημιουργήθηκαν για την Ελλάδα. Άφησε άλλες χώρες να μιλούν μέσα στην Ε.Ε. για λογαριασμό των Βαλκανίων μετατρέποντας και πάλι το Βερολίνο σε ένα είδος επιδιαιτητή για τα προβλήματα της δικής μας περιοχής. Όσο είναι καιρός, απαιτείται αφύπνιση και κινητοποίηση, με στόχο τόσο τη σωτηρία της Συμφωνίας των Πρεσπών όσο και την παραμονή στη Βόρεια Μακεδονία της προοδευτικής κυβέρνησης Ζάεφ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου