Στο Ισραήλ ανθίζουν ο ρατσισμός και ο εξτρεμισμός. Άρχισε αμέσως μετά την απαγωγή των τριών ισραηλινών αγοριών- Naftali, Gilad και Eyal-στο Gush Etzion, που οδήγησε στην αιματηρή επίθεση στη Γάζα με πάνω από 1.000 νεκρούς. Μια σελίδα στο Facebook που έκανε έκκληση για τη δολοφονία των Παλαιστινίων έγινε viral. Σε μια φωτογραφία, ένας στρατιώτης πόζαρε σκεφτικός με το όπλο του και τη λέξη «εκδίκηση» γραμμένη στο στήθος του. Σε μια άλλη δυο έφηβα κορίτσια χαμογελούσαν ευτυχισμένα κρατώντας ένα πανό που έλεγε «Το μίσος για τους Άραβες δεν είναι ρατσισμός, είναι αξίες».
Μερικές μέρες αργότερα, στην κηδεία του αγοριού στο Modiin, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου άναψε τις φλόγες. «Είθε ο Θεός να εκδικηθεί το αίμα τους» είπε στους πενθούντες που είχαν συγκεντρωθεί.
«Εκδίκηση για το αίμα ενός μικρού παιδιού, ο Σατανάς δεν έχει ακόμα δημιουργηθεί» έγραψε αργότερα στο Twitter.
Ο Νετανιάχου υλοποίησε την επιθυμία του. Κατά τις εβδομάδες που ακολούθησαν, άρχισαν να εμφανίζονται σχεδόν καθημερινά βίντεο δεξιών συμμοριών σε όλη τη χώρα, από την Ιερουσαλήμ έως τη Beer Sheva, να ανεμίζουν ισραηλινές σημαίες και να φωνάζουν
«Θάνατος στους Άραβες!».
Την περασμένη Πέμπτη, δυο Παλαιστίνιοι δέχθηκαν επίθεση στην οδό Jaffer στη Δυτική Ιερουσαλήμ, καθώς παρέδιδαν τρόφιμα σε ένα μπακάλικο. Την επόμενη μέρα, ακόμα δυο Παλαιστίνιοι, οι Amir Shwiki και Samer Mahfouz, δέχθηκαν επίθεση στο ανατολικό τμήμα της πόλης, τους έδειραν μέχρι αναισθησίας καμία 30 άτομα, μέλη μιας συμμορίας νεαρών Ισραηλινών που κράδαιναν ξύλα και μεταλλικές ράβδους.
Φιλο-Ισραηλινοί και φιλο-Παλαιστίνιοι διαδηλωτές συγκρούονται στη Χάιφα
Άρχισαν να κυκλοφορούν και φωτογραφίες με φιλοπόλεμους διαδηλωτές οι οποίοι φορούσαν Τ- shirts με στάμπες τύπου «Καληνύχτα Αριστερή Πλευρά», ένα σλόγκαν που συνήθως χρησιμοποιούνταν από τους Ευρωπαίους νέο-Ναζί. Η βία από αυτές τις ομάδες έχει φθάσει σε πολύ υψηλά επίπεδα. Την περασμένη εβδομάδα στη Χάιφα, μια πόλη που συνήθως παρουσιάζεται ως μοντέλο φιλελεύθερης συνύπαρξης, αντιπολεμική διαδήλωση δέχθηκε επίθεση από 700 άτομα που έφεραν όπλα.
Πριν από τέσσερις εβδομάδες στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, μια ομάδα Ισραηλινών ανδρών, δρώντας για λόγους εκδίκησης, ανάγκασε τον Mohammed Abu Khdeir να καταπιεί πετρέλαιο και τον έκαψαν ζωντανό. Για μερικούς ο θάνατός του, όπως και του Jamal ήταν ένας παραλογισμός, μια πράξη χωρίς προηγούμενο από κάποιους τρελούς περιθωριακούς της ισραηλινής ακροδεξιάς. «Πώς γίναμε έτσι;» ρώτησε ένας Ισραηλινός συγγενής μου εκείνο το βράδυ, σοκαρισμένος που κάποιος με «εβραϊκές αξίες» μπορούσε να διαπράξει ένα τέτοιο έγκλημα.
Όμως ενώ η πρόσφατη έξαρση μπορεί εν μέρει να θεωρηθεί ως ενστικτώδης αντίδραση στην τραγική δολοφονία των τριών αγοριών, αυτό το είδος βίας δεν είναι στην πραγματικότητα τόσο καινούριο.
Στην περίπτωση του Jamal Julani, περπατούσε στο δρόμο κοντά στην πλατεία Zion Square, όταν μια ομάδα νεαρών Εβραίων Ισραηλινών, ένας εκ των οποίων ήταν 13 ετών, τον κλώτσησαν στο κεφάλι επανειλημμένα. «Ο Εβραίος είναι καλή ψυχή, ο Άραβας είναι σκύλας γιος» ακούγεται να λέει περαστικός.
Εκατοντάδες υπήρχαν στην πλατεία εκείνο το βράδυ του Σεπτεμβρίου, αλλά κανένας, ούτε καν ο αξιωματικός υπηρεσίας που ήταν μπροστά δεν παρενέβη. Όταν έφθασαν οι πρώτες βοήθειες, χρειάστηκαν δέκα λεπτά απινίδωσης και συνεχούς CPR για να αποκατασταθεί ο παλμός του ετοιμοθάνατου παιδιού. Τον είχαν χτυπήσει τόσο πολύ που η αστυνομία όταν έφθασε εκεί υπέθεσε ότι ήταν ήδη νεκρός.
«Οι δολοφόνοι του Abu Khdeir δεν είναι ‘Εβραίοι εξτρεμιστές’» έγραψε σε εντιτόριαλ της η Haaretz. «Είναι οι απόγονοι και οι οικοδόμοι της κουλτούρας του μίσους και της εκδίκησης που καλλιεργείται και γονιμοποιείται από τους καθοδηγούντες του ‘εβραϊκού κράτους’».
Το Ισραήλ δεν ήταν ποτέ το είδος της ελεύθερης και ανοιχτής κοινωνίας, που έχει προσπαθήσει σκληρά να προβάλει. Ο ρατσισμός δεν ξεκίνησε με τη δολοφονία του Mohammed Abu Khdeir ή τον ξυλοδαρμό και την απόπειρα λιντσαρίσματος του Jamal Julani.
«Το σιωνιστικό δόγμα πάντα ωθούσε την κοινωνία σε μια πολύ ιδιαίτερη κατεύθυνση» μου είπε ο ακαδημαϊκός Marcelo Svirsky στο τηλέφωνο, πριν από δυο μέρες. Αλλά χειροτερεύει. «Υπάρχει ένα φαινόμενο που συμβαίνει αυτή τη στιγμή σε όλες τις ισραηλινές πόλεις που δεν το έχω ξαναδεί ποτέ πριν, έχοντας ζήσει στο Ισραήλ 25 χρόνια».
Μία από τις πιο εντυπωσιακές πτυχές αυτού του «φαινομένου» είναι το πόσο νέοι φαίνεται να είναι οι άνθρωποι που παίρνουν μέρος. Εκείνοι που κάνουν αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι συμμορίες λιντσαρίσματος που τρέχουν σε κατάσταση αμόκ και επιτίθενται σε διαδηλώσεις Αριστερών με ξύλα, αλυσίδες και σιδερογροθιές, στην πλειονότητα τους είναι νέοι άνθρωποι-πολλοί λίγο μεγαλύτεροι από είκοσι ετών, κάποιοι έφηβοι.
Πριν από τρεις εβδομάδες, ο ακτιβιστής και δημοσιογράφος David Sheen δημοσίευσε ένα άρθρο στο Storify με τον τίτλο «Τρομακτικά Τουίτ Ισραηλινών Εφήβων Προ-Στρατιωτικής Εκπαίδευσης», αφού έκανε έρευνα με τη λέξη «Aravim», ο Άραβας στο εβραϊκά, στο Twitter. Ανακάλυψε ένα οδυνηρά μεγάλο αριθμό νοσηρών στοιχείων με τη μορφή γκροτέσκ selfies από έφηβα κορίτσια.
Άλλα αποσπάσματα περιλάμβαναν φράσεις όπως «Σας φτύνω, βρωμερούς Άραβες», «Από τα βάθη της καρδιάς μου, εύχομαι οι Άραβες να καούν» και «Άραβες μακάρι να παραλύσετε και να πεθάνετε με πολύ πόνο!»
Τι συμβαίνει;
Οποιοσδήποτε είναι εξοικειωμένος με την πολιτική του Ισραήλ, η απάντηση θα έπρεπε να είναι προφανής. Μόνο τον περασμένο μήνα, το ρεύμα του ρατσισμού που προερχόταν από πολιτικούς και θρησκευτικές αρχές ήταν ανελέητο.
Πάρτε για παράδειγμα τον AvigdorLieberman, τον υπουργό Εξωτερικών, ο οποίος κάλεσε τους Ισραηλινούς να μποϋκοτάρουν τους Παλαιστίνιους που δεν υποστηρίζουν τον πόλεμο.
Ή την AyeletShaked, πολιτικό του κόμματος Jewish Home και μέλος της Κνεσέτ (Κοινοβούλιο), η οποία προσφάτως έκανε έκκληση να δολοφονούνται Παλαιστίνιες μητέρες. «Θα έπρεπε να ακολουθήσουν τους γιους τους» είπε. «Τίποτα δεν θα ήταν πιο απλό».
«Τα λόγια που είπαν τα κορίτσια, σε καμία περίπτωση, δεν φαίνονται περίεργα στις συζητήσεις που γίνονται στο Ισραήλ» μου είπε ο Sheen. «Όταν το μεταφράζεις στα Αγγλικά, συνειδητοποιείς πόσο τρομακτικό είναι, αλλά σε ισραηλινό πλαίσιο δεν υπάρχει τίποτα σοκαριστικό για αυτό».
«Οι επιθέσεις αντίτιμου» σε ανθρώπους που δρουν κατά των εποίκων έχουν αυξηθεί σε αριθμό, χωρίς η αστυνομία να προσπαθεί πραγματικά να τις σταματήσει.
Περιπολίες αυτόκλητων τιμωρών από ακραίες οργανώσεις όπως η χρηματοδοτούμενη από το κράτος Lehava, άρχισαν να πραγματοποιούνται σε ολόκληρη τη χώρα με στόχο να σταματήσουν τις ερωτικές σχέσεις ανάμεσα σε Εβραίους και Άραβες.
Το μεγαλύτερο θύμα αυτού του φανατισμού είναι οι πρόσφυγες από την υποσαχάρια Αφρική. Κλεισμένοι σε κέντρα κράτησης, αντιμετωπίζουν κακοποίηση σχεδόν από κάθε κομμάτι του ισραηλινού κατεστημένου.
Από τους χιλιάδες Ραβίνους που απαγορεύουν στους Εβραίους να νοικιάζουν διαμερίσματα στους Παλαιστίνιους, έως πολιτικούς σαν τον Eli Yishai, τον υπερορθόδοξο υπουργό Εσωτερικών που το 2012 είπε «μέχρι να μπορέσω να τους απελάσω, θα τους κλειδώσω για να κάνω τις ζωές τους μίζερες».
«Και οι δυο κυβερνήσεις υπό τον Νετανιάχου είναι υπεύθυνες για υποκίνηση ρατσισμού» λέει ο Svirsky. «Θέτουν σε εφαρμογή έναν μακρύ κατάλογο νόμων ανισότητας που στρέφονται κατά των Παλαιστινίων σε όλους τους τομείς της ζωής. Για αυτό θεωρείται συνηθισμένος πολιτικός λόγος η έκφραση ακραίων ιδεών προς τους Παλαιστίνιους. Η ψύχωση με την ιδέα ενός κράτους μόνο για Εβραίους έχει ρίξει την ισραηλινή κοινωνία σε μια ρατσιστική άβυσσο».
Για την ισραηλινή νεολαία, τα πράγματα ίσως να είχαν γίνει οριακά καλύτερα το 2013, εάν μια πρόταση του αριστερού σιωνιστικού κόμματος Meretz να συμπεριληφθεί αντιρατσιστική εκπαίδευση στα σχολείου δεν είχε καταψηφιστεί στην Κνεσέτ.
Το νομοσχέδιο υποβλήθηκε από τον Αραβο-Ισραηλινό βουλευτή Issawi Freij, αφότου ένα θεματικό πάρκο στο Rishon Letzion παραδέχθηκε ότι οι εγκαταστάσεις του είναι ανοιχτές διαφορετικές μέρες για τα εβραϊκά και τα παλαιστινιακά σχολεία ώστε «να αποφευχθούν οι συγκρούσεις».
Ο Issawi φοβάται ότι ο ρατσισμός αυξάνεται στα σχολεία του Ισραήλ ως συνέπεια, όλων αυτών που λέγονται εδώ και χρόνια. Σε μια πρόσφατη μελέτη από τον Friedrich-Ebert-Stiftung αναφέρεται ότι μισά από Εβραία Ισραηλινά γυμνασιόπαιδα είπαν πως οι Αραβο-Ισραηλινοί δεν θα έπρεπε να έχουν τα ίδια δικαιώματα με τα εβραιόπουλα. Από εκείνους που δήλωσαν θρησκευόμενοι, οι μισοί είπαν ότι σήμερα το οικείο σλόγκαν «Θάνατος στους Άραβες» ήταν νόμιμο.
Το 2010, μια ομάδα δασκάλων που ανησυχούν με την κατάσταση απέστειλε αναφορά στο υπουργείο Παιδείας εξηγώντας ακριβώς τους φόβους της. «Δεν μπορούμε να παραμείνουμε σιωπηλοί υπό το πρίσμα της αυξανόμενης παρουσίας εντός των σχολικών τειχών εκφράσεων ρατσισμού» είπαν. «Βλέπουμε τους εαυτούς μας ως εκπαιδευτικούς οι οποίοι πρέπει να εκδώσουν μια προειδοποίηση. Η επικράτηση του ρατσισμού και η σκληρότητα αυξάνονται μεταξύ των νέων ανθρώπων στο Ισραήλ».
Σύμφωνα με τον Sheen πολλοί Ισραηλινοί δάσκαλοι, ιδιαιτέρως εκείνοι οι οποίοι διδάσκουν αγωγή του πολίτη, φοβούνται ακόμα και να προσεγγίσουν το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην τάξη. Νωρίτερα φέτος, ο AdamVerete, ένας δάσκαλος που τόλμησε να αποκαλέσει τον ισραηλινό στρατό «ανήθικο» σύρθηκε ενώπιον δικαστηρίου και αργότερα απολύθηκε για τις «ακροαριστερές» απόψεις του. «Δεν μπορούν ούτε το θέμα να φέρουν προς συζήτηση, χωρίς να προκαλέσουν το μίσος και το ρατσισμό στους μαθητές τους» είπε ο Sheen.
Φυσικά, ο μιλιταρισμός και ο εθνικισμός ήταν πάντα μέρος του ισραηλινού εκπαιδευτικού συστήματος. Υπάρχει ενσωματωμένος στα βιβλία της ιστορίας, στους χάρτες των τοίχων, στα καρτούν με Παλαιστίνιους που καβαλάνε μια καμήλα. Ωστόσο επί των ημερών του Νετανιάχου τα πράγματα φαίνεται ότι έχουν χειροτερέψει. Η πρώτη μεγάλη αλλαγή του πρώην υπουργού Παιδείας, Gideon Sa’ar ενός ανθρώπου που περιέγραψε τους δασκάλους ως «δια βίου στρατευόμενους», έγινε για να διευρυνθεί ένα πρόγραμμα σχεδιασμένο να εμπνέει περισσότερο ενθουσιασμό για το στρατό.
«Η στρατιωτική θητεία δεν είναι μόνο υποχρέωση αλλά προνόμιο και κοινωνική αξία» είπε τότε ο Sa’ar. «Η διασύνδεση του σχολικού συστήματος και των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων θα γίνει ισχυρότερη, στο πλαίσιο του προγράμματος που ξεκίνησα».
Ο προϋπολογισμός για την εκπαίδευση των πολιτών, ένα σπάνιο θέμα για κριτικό διάλογο όσο αφορά στο Ισραήλ και τις «δημοκρατικές του αξίες». Διακόπηκε προς όφελος ορθόδοξων εβραϊκών μελετών. Οι εκδρομές σε πολιτιστικής κληρονομιάς χώρους, παρουσιάστηκε ως ένας τρόπος αύξησης της ενίσχυσης των εποικισμών και της ιδέας ενός Μεγαλύτερου Ισραήλ. Και οτιδήποτε είχε περάσει ως εναλλακτική παλαιστινιακή αφήγηση και παρέμενε στα βιβλία, απομακρύνθηκε γρήγορα.
«Τη δεκαετία του ’90 και στις αρχές του 2000 έγινε ένα είδος προσπάθειας ώστε τα βιβλία να είναι πιο πραγματικά» μου είπε ο Nurit Peled-Elhanan, καθηγητής γλώσσας και εκπαίδευσης στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ. «Γινόταν μια προσπάθεια να είμαστε πιο ακαδημαϊκοί και επιστημονικοί, να μιλάμε για τους Παλαιστίνιους, ακόμα κι αν η ιδεολογία ήταν η ίδια. Σήμερα έχουμε επιστρέψει στις απλοποιημένες ιστορίες και στην καθαρή κατήχηση. Πρόκειται για οπισθοδρόμηση».
Αν και το Ισραήλ παραμένει μία πολυπολιτισμική χώρα, στο μεγαλύτερο μέρος Παλαιστίνιοι και Ισραηλινοί ζουν βαθιά διαφορετικές ζωές. Εντός των συνόρων του 1948, υπάρχουν μόλις πέντε μη διαχωρισμένα σχολεία διαθέσιμα σε νεαρά παιδιά, για να γνωριστούν και να μάθουν το ένα το άλλο. Στις κατεχόμενες περιοχές, τα φυσικά εμπόδια που έχουν δημιουργηθεί μετά τη δεύτερη ιντιφάντα, υποδηλώνουν ότι η επαφή αυτή είναι σχεδόν ανύπαρκτη.
«Στο παρελθόν υπήρχαν πολλές περισσότερες ευκαιρίες για Ισραηλινούς και Παλαιστίνιους για να γνωριστούν μεταξύ τους», λέει ο Sheen. «Σήμερα υπάρχει μια ολόκληρη γενιά –τα τρομακτικά τουίτ ακολουθούν»- που δεν έχει γνωρίσει ποτέ Παλαιστίνιο.
Πέρα από τα φυσικά εμπόδια, τα νοητικά τείχοι είναι ίσως ακόμα πιο ισχυρά. «Μεγάλωσα χωρίς να γνωρίζω κανέναν Παλαιστίνιο» είπε ο Peled-Elhanan. «Το μόνο που είχα να κάνω ήταν να περάσω στην άλλη πλευρά της πόλης, αλλά δεν έκανα τη σκέψη ποτέ. Αυτό είναι το είδος της εκπαίδευσης που είχαμε, ότι οι Παλαιστίνιοι εάν υπάρχουν, υπάρχουν ως εμπόδιο».
Το Ισραήλ αρέσκεται να χρησιμοποιεί το status του ότι πρόκειται για τη μόνη ευρωπαϊκού στυλ δημοκρατία της περιοχής για να αντικρούει τις επικρίσεις για την κατοχή και την πολιορκία. Συνήθως αυτό έχει αποτέλεσμα. Ιδιαιτέρως στην εβραϊκή διασπορά, υπάρχει ένα μνημειώδες χάσμα μεταξύ του πως παρουσιάζεται το Ισραήλ και του τι πραγματικά συμβαίνει. Αλλά στην παρούσα σύγκρουση, με πάνω από 1.000 νεκρούς στη Γάζα και τους νεαρούς που κυκλοφορούν στο Ισραήλ ως μέλη βίαιων συμμοριών αυτές οι παραληρηματικές ιδέες μπορεί αν αναιρεθούν.
Για εκείνους που ζουν στο Ισραήλ και δεν στηρίζουν τον πόλεμο ή την ακροδεξιά κυβέρνηση, γίνεται όλο και πιο δύσκολο να υψώσουν τη φωνή τους και να πουν μια γνώμη και ορισμένοι άνθρωποι ζυγίζουν τις επιλογές τους.
«Πριν από δυο βράδια έγινε μεγάλη διαδήλωση στο Τελ Αβίβ» είπε ο Sheen. «Ένας γνωστός αριστερός κρατούσε μια πινακίδα που έγραφε ‘φύγετε όσο μπορείτε’. Σε συζητήσεις που είχα με σκληροπυρηνικούς ακτιβιστές, όλοι λένε ότι προετοιμάζουν σχέδιο δαφυγής. Για ανθρώπους που έχουν παιδιά ή θέλουν να αποκτήσουν παιδιά, αυτό δεν είναι μέρος για να τα μεγαλώσουν».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου