"Ιδεώδες σκηνικό για απόλυτη τάξη είναι το νεκροταφείο"

Böll Heinrich, 1917-1985

Ἀ­πὸ οἰ­κο­γέ­νεια ἀ­στῶν κα­θο­λι­κῶν, με­γά­λω­σε μὲ φι­λε­λεύ­θε­ρες ἰ­δέ­ες

κι ἔ­μα­θε νὰ μι­σεῖ τὸ να­ζι­σμό. 

Τὸ 1938 ἀ­ναγ­κά­στη­κε νὰ δι­α­κό­ψει τὶς σπου­δές του στὸ   πα­νε­πι­στή­μιο γιὰ νὰ κα­τα­τα­γεῖ στὸν στρα­τό. Κα­τὰ τὸν Β΄ Παγ­κό­σμιο Πό­λε­μο ὑ­πη­ρέ­τη­σε σὲ δι­ά­φο­ρα μέ­τω­πα, ἀ­πὸ τὴ Γαλ­λί­α ὣς τὴ Σο­βι­ε­τι­κὴ Ἕ­νω­ση, ὥ­σπου τὸν συ­νέ­λα­βαν αἰχ­μά­λω­το οἱ Ἀ­με­ρι­κα­νοί. 

Λό­γῳ κρυ­ο­πα­γη­μά­των ἔ­χα­σε τὰ δά­χτυ­λα τῶν πο­δι­ῶν του μὲ ἀ­πο­τέ­λε­σμα νὰ τα­λα­νί­ζε­ται σὲ ὅ­λη του τὴ ζω­ὴ στὰ νο­σο­κο­μεῖ­α. 

Τὸ 1945 ἐ­πέ­στρε­ψε στὴν Κο­λω­νί­α καὶ σύν­το­μα κα­θι­ε­ρώ­θη­κε ὡς ἕ­νας ἀ­πὸ τοὺς με­γα­λύ­τε­ρους συγ­γρα­φεῖς τῆς με­τα­πο­λε­μι­κῆς γε­νιᾶς καὶ ἀ­να­γνω­ρί­στη­κε ὡς μιὰ ἀ­πὸ τὶς φω­νὲς συ­νεί­δη­σης καὶ τοὺς ὀ­ξυ­δερ­κέ­στε­ρους πα­ρα­τη­ρη­τὲς τῆς γερ­μα­νι­κῆς κοι­νω­νί­ας. 

Οἱ πρῶ­τες του νου­βέ­λες,Τὸ τρέ­νο ἦρ­θε στὴν ὥ­ρα του καὶ Ἀ­δάμ, ποῦ ἤ­σουν; μι­λοῦν γιὰ τὴν ἀ­πελ­πι­σί­α τῶν ἀν­θρώ­πων ποὺ ἔ­χουν ἐμ­πλα­κεῖ στὸν πό­λε­μο. 

Τὰ με­τα­γε­νέ­στε­ρα ἔρ­γα του, ὅ­πως τὸ Γνω­ρι­μί­α μὲ τὴ νύ­χτα 

καὶ Τὸ ἀ­φύ­λα­χτο σπί­τι, μι­λοῦν γιὰ τὸ ἠ­θι­κὸ κε­νὸ 

πί­σω ἀ­πὸ τὸ “οἰ­κο­νο­μι­κὸ θαῦ­μα” τῆς με­τα­πο­λε­μι­κῆς Γερ­μα­νί­ας, 

ἐ­νῶ Τὸ ψω­μὶ τῶν πρώ­των χρό­νων ἀ­πει­κο­νί­ζει τὴ φτώ­χεια, τὸ ζό­φο καὶ τὴν πεί­να τῶν πρώ­των με­τα­πο­λε­μι­κῶν χρό­νων. 

Ἄλ­λα ση­μαν­τι­κὰ ἔρ­γα του εἶ­ναι: Οἱ ἀ­πό­ψεις ἑ­νὸς κλό­ουν, Ὁ­μα­δι­κὸ πορ­τραῖ­το μὲ μία κυ­ρί­α, Ἡ χα­μέ­νη τι­μὴ τῆς Κα­τε­ρί­νας Μπλούμ,Γυ­ναῖ­κες σὲ το­πί­ο μὲ πο­τά­μι. 

Πο­λέ­μιος τοῦ ΝΑΤΟ ἀλ­λὰ καὶ τοῦ σο­βι­ε­τι­κοῦ κα­θε­στῶ­τος,

 σο­σι­αλ­δη­μο­κρά­της καὶ εἰ­ρη­νι­στής, 

ἐ­πέ­συ­ρε δρι­μύ­τα­τες ἐ­πι­κρί­σεις ἀ­πὸ τοὺς συν­τη­ρη­τι­κοὺς κύ­κλους, οἱ ὁ­ποῖ­ες δὲν κάμ­φθη­καν οὔ­τε ὅ­ταν τι­μή­θη­κε μὲ τὸ βρα­βεῖ­ο Νόμ­πελ Λο­γο­τε­χνί­ας, τὸ 1972. 

(Πηγή: http://www.perizitito.gr )

Η χαμένη τιμή της Κατερίνας Μπλουμ

Το μυθιστόρημα "Η χαμένη τιμή της Κατερίνας Μπλουμ" είναι δριμύ "κατηγορώ" εναντίον μιας από τις χειρότερες μάστιγες στις προηγμένες χώρες του μεταπολεμικού κόσμου: 

της ασυδοσίας του λεγόμενου κίτρινου Τύπου. 

Η ηρωίδα του βιβλίου, η Κατερίνα Μπλουμ, μια αξιοπρεπής οικιακή βοηθός, 

κατά τη διάρκεια ενός πάρτι σχετίζεται με έναν καταζητούμενο ληστή τραπεζών. 

Δημοσιογράφος σκανδαλοθηρικού εντύπου, της εφημερίδας "Die Zeitung", 

που είναι φανταστική αλλά έχει ως πρότυπο την πραγματική "Bild-Zeitung", 

οσμίζεται τη σχέση και εισβάλλει αδίστακτος στην ιδιωτική ζωή της ηρωίδας.

 Η δράση των τρομοκρατικών οργανώσεων, και ιδίως της Φράξιας του Κόκκινου Στρατού, 

τη δεκαετία του 1970 έχει δημιουργήσει πολιτικό κλίμα πανικού 

στην τότε Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, ή Δυτική Γερμανία. 

Με φόντο αυτή την απειλητική ατμόσφαιρα που περιβάλλει τη χώρα η υπόθεση της Κατερίνας Μπλουμ παίρνει δυσανάλογες διαστάσεις και η ιδιωτική ζωή της ηρωίδας καταστρέφεται. 

Ο ανενδοίαστος δημοσιογράφος δεν αφήνει έξω από τη βρώμικη έρευνά του ούτε τους φίλους και τους συγγενείς της και αδιάκοπα δημοσιεύει πράγματα που κηλιδώνουν την υπόληψή της 

αλλά δεν έχουν καμία σχέση με την αλήθεια. 

Η εκδίκηση της Κατερίνας Μπλουμ σε βάρος του έρχεται ως κάθαρση, 

και μολονότι ακραία ως πράξη, εξασφαλίζει για την ηρωίδα τη συμπάθεια του αναγνώστη. 

 Με την πρωτότυπη τεχνική του στη γραφή και στη δομή και με το αιχμηρό θέμα του το μυθιστόρημα αυτό, το οποίο το 1975 μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Φόλκερ Σλέντορφ, 

μένει στη σκέψη του αναγνώστη για πάντα. 

(εφημερίδα "La Repubblica", Ιταλία)
----------------------------------------------------------

// απόσπασμα απ' το βιβλίο του Χάινριχ Μπελ "Η χαμένη τιμή της Κατερίνας Μπλουμ"//

Ώσπου, τη στιγμή ακριβώς που ετοιμαζόταν να βγει, ξεφυτρώνει ο τύπος απ' την ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ
 και χωρίς πολλά αρχίζει να τον (σ.σ. τον Μπλόρνα) ρωτάει για την Κατερίνα. 
Αν την έχει ικανή για έγκλημα;
 "Τί να σας πω;" του απαντάει.
 "Σαν δικηγόρος που είμαι, ξέρω πως όλοι είμαστε ικανοί για έγκλημα. 
Αλλά ποιό έγκλημα; 
Η Κατερίνα; 
Αδιανόητο! Πώς σας ήρθε; Πού το ξέρετε;"
 (...) Αν αρνηθεί να μιλήσει για μια τέτοια περίπτωση που θα γίνει πρωτοσέλιδο θέμα, 
όλοι θα πιστέψουν πως ο χαρακτήρας της ήταν κακός, 
και  τότε ο Μπλόρνα, εκτός εαυτού είπε: 
"η Κατέρινα είναι πανέξυπνη και ψύχραιμη κοπέλα".

(..) Την Παρασκευή στις 9μιση το πρωί, μόλις κάθισε βαρύς να πιει τον καφέ του, 
η Τρούντε του έδωσε την ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ. 
Εκεί στην τελευταία σελίδα είδε εντελώς διαστρεβλωμένα τα όσα είπε στο συντάκτη της ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ. 
Το "πανέξυπνη και ψύχραιμη" είχε γίνει "ψυχρή και υπολογίστρια" 
και η άποψή του για το έγκλημα γενικά παρουσιαζόταν εξεικευμένη: "Είναι απόλυτα ικανή για έγκλημα".

Ο πάστορας του Γκέμελσμπρόιχ μας είπε:
 "Και βέβαια το πιστεύω!
 Ο πατέρας ήταν κρυπτοκομμουνιστής και η μάνα της, που την είχα κάποτε παραδουλεύτρα από οίκτο, 
έκλεβε το κρασί της Θείας Ευχαριστίας και έκανε όργια με τους αγαπητικούς της μέσα στο ιεροφυλάκιο!