Κυριακή 2 Σεπτεμβρίου 2012

Λένα Κιτσοπούλου:"Αυτή που ξεβρακώνει τους κάλπηδες που κατοικούν μέσα μας"


Το σημερινό, ακραιφνώς κίτρινο πρωτοσέλιδο του «Πρώτου Θέματος», («αισχρή παράσταση με χρήματα του δημοσίου»… «έβγαλαν τον Αθανάσιο Διάκο ρατσιστή και κερατά-σουβλατζή»... «κάθε κόρη Έλληνα θα είναι καλό να πάει με έναν μαύρο, δηλώνει η σκηνοθέτις») προφανώς το είδανε κάμποσοι, και όπως προκύπτει από τα σχόλια στα social media, άφθονοι το έκαναν κέφι. Αφήνοντας ασχολίαστη τόσο την ορολογία της εφημερίδας, όσο και τη ρητορική εκείνων που αναπαράγουν το άρθρο, αναδημοσιεύουμε ένα κείμενο της συγγραφέως Λένας Διβάνη από το τεύχος του καλοκαιρινού The Books’ Journal, το οποίο προσφέρει μια νηφάλια όψη των πραγμάτων, και ενδεχομένως να βοηθήσει όσους θέλουν να αποκρυπτογραφήσουν το μήνυμα που θέλει να περάσει τόσο με το έργο, όσο και με τη ζωή της, η Λένα Κιτσοπούλου.
n
Το μαύρο κιτς της Κιτσοπούλου

Από τη Λένα Διβάνη

Τι ακριβώς ήταν ο Αθανάσιος Διάκος που, με πολλές βωμολοχίες, κιτς και διφορούμενες αντιδράσεις έκλεισε το Φεστιβάλ Αθηνών;
Και τι ακριβώς φέρνει η συγγραφέας του;  

Πρωτογνώρισα τη Λένα Κιτσοπούλου στη Σαντορίνη το εμβληματικό καλοκαίρι του 2002, τότε που μια βόμβα έσκασε στα χέρια κάποιου Σάββα Ξηρού 
πληροφορώντας μας ότι οι σκοτεινοί τύποι της 17ης Νοέμβρη 
είναι κάτι αδέρφια από την Ικαρία, ελαφρώς ψιλογειά σου. 

Τρώγαμε σε μια ταβέρνα στην Περίσσα και κλαίγαμε απ’ τα γέλια, ή μάλλον κλαίγαμε γελώντας: το δράμα της Ελλάδας συμπυκνωμένο σε μια φάτσα. 

Όλα στον τόπο αυτό καταλήγουν σε μια άγρια φάρσα. 
Η Λένα ήταν η πιο σιωπηλή. 
Τόσο που δεν της έδωσα την πρέπουσα σημασία. 
Παρέβλεψα τα χιλιάδες δαχτυλίδια με τις κοτρώνες που έκαναν δυνητικά φονικά εργαλεία τα λεπτά της χέρια, τους τεράστιους κοθόρνους στα πόδια και την παράξενη μπάσα φωνή που αν έκλεινες τα μάτια θα πίστευες ότι ανήκε σε κάποια άλλη. 

Τότε η Λένα ήταν μια «συμπαθής ανερχόμενη ηθοποιός του ποιοτικού» και η Ελλάδα μια ανερχόμενη χώρα της Ευρώπης που ετοίμαζε Ολυμπιακούς. 
Αμφότερες θνησιγενείς μαγικές εικόνες, όπως έμελλε να αποδειχτεί.
Η καθησυχαστική πρόσοψη της Λένας Κιτσοπούλου διερράγη πριν την πρόσοψη της Ελλάδας. Το 2006 κυκλοφόρησε (εναντίον μας) τις Νυχτερίδες της, 160 σελίδες τόσο μαύρες, τόσο θυμωμένες, τόσο εκρηκτικά απελπισμένες 
που αν τις άφηνες στο μαξιλάρι θα σ’ το έβαφαν. 

Το μόνο που δρόσιζε κάπως τους βιασμούς, τις αιμομιξίες, την έρπουσα διαφθορά, 
την οσμερή σήψη και την πυκνή απελπισία 
ήταν ένα μαύρο γέλιο που ξεκαρδιζόταν κάπου στο βάθος. 

Γνωστός εκδοτικός οίκος (το αφεντικό του, δηλαδή) μου είπε τότε πως δεν τόλμησε να το βγάλει. «Είναι εκφοβιστικό σαν αρρώστια», πρόσθεσε. 

Η κριτική διχάστηκε μαζί με το κοινό. Άλλοι το χαρακτήρισαν «φορτισμένο πρωτόλειο», άλλοι της έδωσαν με δύο χέρια το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενης συγγραφέως, 
άλλοι τη συμβούλευαν συνετά να συνεχίσει να δουλεύει 
γιατί το «εν δυνάμει» της έδειξε και όχι το «εν ενεργεία» της. 

Εγώ, αφού πρώτα συνήλθα από τον βαθύ τρόμο τόσης σωρευμένης απαξίωσης της ανθρώπινης συνθήκης, επιχειρούσα επειγόντως 
την ανασύνθεση της εικόνας της Λένας Κιτσοπούλου: 

ώστε η λεπτεπίλεπτη ξανθούλα με τα παντελόνια καμπάνα που τάιζε τρυφερά τον καλό της στο στόμα εγκυμονούσε μια απασφαλισμένη χειροβομβίδα; 

Όταν είδα και την πρώτη φωτογράφηση της νεοφώτιστης συγγραφέως μετά τη βράβευσή της (η Λένα Κιτσοπούλου γυμνή σε μια μισογεμάτη μπανιέρα, σε αντίθεση με τις σοβαροφανείς φωτό που όλοι στο σινάφι βγάλαμε όταν θέλαμε να εντυπωσιάσουμε το κύκλωμα του βιβλίου), η έκπληξη έγινε συμπέρασμα: 

η Κιτσοπούλου έχει σκοπό να τραβήξει κάθε χαλάκι που πάμε να στρώσουμε από κάτω της. Δεν το παίζει. 
Παίζει. 
Τεράστια η διαφορά. 
Και μάλιστα παίζει με την απελπισία του παιδιού που έχει την ειδική όραση του Χόλντεν Κόλφηλντ, αυτή που ξεβρακώνει τους κάλπηδες. 
Ακόμα χειρότερα: 
που ξεβρακώνει τους κάλπηδες που κατοικούν μέσα μας, 
αυτούς τους καργιόληδες που είναι ανθεκτικοί σαν κατσαρίδες.
Από τότε την παρακολουθώ, όπως λένε. 
Την παρακολουθώ να χτυπιέται, 
να βρίζει σαν καραγωγέας 
και να φτύνει θυμωμένη όχι το κοινό της αλλά τον εαυτό της. 

«Δεν ξέρω αν η κατάστασή μου επιδέχεται βελτίωση 
και πολύ φοβάμαι ότι δεν έχει ούτε καν πορεία, ούτε καν την κατιούσα, έστω τον πάτο, αυτόν τον άγιο πάτο που πριν από χρόνια εγώ η αφελής τον μίσησα και τον σιχάθηκα. 

Τώρα που οδεύω προς την ανιαρή σοφία, τώρα που είναι πια αργά, 
μπορώ να εκτιμήσω την αξία του, ω πάτε πολυαγαπημένε που τουλάχιστον με εξωθούσες στα άκρα, που μ’ έκανες να ερωτεύομαι τυφλά, να ουρλιάζω στη Σκουφά, 
να ξεφτιλίζομαι μπροστά σε αγνώστους, να σέρνομαι λιωμίδι τις πρωτοχρονιές για κάποιον ανεκπλήρωτο έρωτα και να σπάω μπουκάλια στο διάβα μου». 

Την παρακολουθώ να γράφει θέατρο με αποτυχία (Το πράσινο φουστανάκι μου), με επιτυχία (Μ.Α.Ι.Ρ.Ο.Υ.Λ.Α), να σκηνοθετεί με αποτυχία (Η γυναίκα της Πάτρας που δεν ήθελε καν σκηνοθεσία), με επιτυχία (Ξενόπουλο!). 

Την παρακολουθώ να μη νοιάζεται: 
«ΟΚ, ας αποτύχω, και τι έγινε;» 
Την παρακολουθώ να δρα με την καταιγιστική δημιουργικότητα του παιδιού σε όλα τα πεδία (γιατί τα παιδιά δεν έχουν πεδία φυσικά). 
Ανοίγει την ντουλάπα με τα βρωμερά εσώρουχα του σπιτιού της και τα εκθέτει στα σοκαρισμένα μάτια μας. Πάρε μαλακισμένη, την ακούω να λέει. 
Κι εσύ ρε ηλίθιε , τι κοιτάς; 
Κι εσύ βρωμύλος είσαι!
Αυτό είπε και προχτές στον Αθανάσιο Διάκο της. 
Ρε ζώα που παριστάνετε τους πατριώτες, 
τους οικογενειάρχες, 
τους αγανακτισμένους, 
δεν είστε παρά καραγκιοζάκια της συμφοράς. 
Αφήστε τις επικλήσεις στο ένδοξο παρελθόν, 
πρώτα απ’ όλα γιατί αν το παρελθόν το έβλεπες στο παρόν του δεν θα ήταν καθόλου ένδοξο αλλά κυρίως γιατί δεν σας αφορά. 
Αυτό που σας αφορά, 
το γεγονός ότι έχετε σαπίσει και βρωμάτε, 
δεν το βλέπετε.
Τα εργαλεία της Κιτσοπούλου (οι φωνές, η υπερβολή, το σπλάτερ, η ειρωνεία, το μαύρο κιτς, το ατελείωτο βρισίδι) είναι τα εργαλεία ενός παιδιού που όταν αρχίζει να ζητάει την προσοχή σου μπορεί ακόμα και να βάλει φωτιά στο σπίτι του 
για να σου δείξει πώς παίρνει φωτιά το σπίτι σου. 

Τα δίνει όλα χωρίς σκέψη, χωρίς αξιολόγηση, χωρίς χαμόγελα στην υστεροφημία. 
Ποια υστεροφημία στο κάτω κάτω; 

Η απελπισία της Κιτσοπούλου είναι τόσο απελπιστική που δε σηκώνει ούτε μια τόση δα παραμυθία: μούφα η ζωή, μούφα κι ο θάνατος. 
Μούφα και η δόξα του αυτόχειρα. 
Δεν αυτοκτονεί γιατί μπορεί να την πάθει σαν τον Καρυωτάκη 
που καταδικάστηκε να παριστάνει τον Τσιτσάνη στην κόλαση.
Οπότε τι μένει; 
Να αυτοκτονείς κάθε μέρα πάνω στη σκηνή. 
Να βγάζεις τα συκώτια σου μπροστά τους. 
Κι άμα δε γουστάρουν να φύγουν – που γουστάρουν δηλαδή, γιατί ξεβαριούνται λιγάκι. Να ζωγραφίζεις κάθε μέρα βόμβες πάνω σε τοίχους. 
Και ν’ αφήνεις τους μαλάκες να πιστεύουν πως δεν είναι επικίνδυνες…
http://www.athensvoice.gr/article/city-news-voices/%CF%83%CF%87%CF%8C%CE%BB%CE%B9%CE%B1/%CF%84%CE%BF-%CE%BC%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%BF-%CE%BA%CE%B9%CF%84%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BA%CE%B9%CF%84%CF%83%CE%BF%CF%80%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%BF%CF%85

17 σχόλια:

  1. Αδίκως κατηγορούν την κάθε Κιτσοπούλου. Αυτή έχει τα απωθημένα της... Ισως να συλλογίζεται αμαρτήματα της μητρός της, αναλογιζόμενη ότι είναι αγνώστου πατρός. Παράλληλα, έχει τις ερωτικές της φαντασιώσεις... Γουστάρει τους μαύρους... Δικαίωμά της δεν είναι; Προφανώς έχει τη σχετική εμπειρία και γι' αυτό παροτρύνει και άλλες ...αλεπούδες να κόψουν την ουρά τους!!! Ακόμη και την κόρη της...
    Το θέμα είναι ΤΙ κάνει αυτό το έρμο κράτος, που είναι υποταγμένο πλήρως στην "παγκοσμιοποίηση", στο ρεζίλεμα της Ελληνικής Ιστορίας, στην περιφρόνηση και τον μηδενισμό των άξιων και των αξιών. Που επιτρέπει σε κάθε ...σερβιέτα αυτού του είδους, να πλασάρεται στα πρώτα καθίσματα στο "θέατρο" της Επικαιρότητας με επίσημη πρόσκληση και κρατική επιχορήγηση!!! Οχι άλλη βρομιά! Οχι άλλη ξεφτίλα και ταπείνωση από ανθρώπους που έχουν την ξετσιπωσιά μέσα στο αίμα τους! Ελεος!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. αγαπημένη Κίρκη,

    ΟΧΙ ΑΛΛΟ ΚΑΡΒΟΥΝΟ!!!

    Γιατί οι νεοφιλελευθερο-"πνευματικοί" άνθρωποι έχουν αυτή την αρρωστημένα σαδιστική τάση να σοδομούν παντιοτρόπως σε αναγνωστικό κοινό και θεατές;
    Τί κοινό έχει η κυρία Κιτσοπούλου που κακοποιεί την ιστορία μέσω του θεάτρου και πότε πότε "ρίχνει" και καμιά γυμνή φωτογράφηση με τη κυρία Διβάνη, συγγραφέα που χρησιμοποιεί στο γραπτό λόγο λέξεις όπως: "μούφα, μαλακισμένη, ψιλογειά κ.α";
    Γιατί να είμαστε υποχρεωμένοι να ανεχόμαστε αυτό το δηθεν "πνευματικό" προοδευτισμό;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Από πότε ονομάζουμε τέχνη την εκδήλωση της ψυχικής διαταραχής; Ειλικρινά απορώ με την αυτάρεσκη επίδειξη αμάθειας.
    Δηλ. τί παιδευτικό ή καλλιτεχνικό προσφέρει η διακωμώδηση ενός ανθρώπου που εκτελέστηκε με φρικτό και εξευτελιστικό βασανιστήριο;
    Να κάνουμε τότε και αστεία κολλάζ με παιδάκια της Αφρικής που πεθαίνουν ή ακόμη καλύτερα: Ένα θεατρικό με τον Ντιτρού ως παράδειγμα προς μίμηση.
    Πραγματικά είναι γέννημα της σαπίλας που ΤΑΧΑ διακωμωδεί.
    Δεν χρειάζεται να δει κανείς το έργο κλπ. και μόνο η χρήση του ονόματος του Διάκου σε έναν τέτοιο χαρακτήρα δείχνει σε τί εκτίμηση έχει την ανθρώπινη υπόσταση.
    Δηλ. αυτή είδε το φως το αληθινό και μας βρίζει εμάς τώρα που δεν θέλουμε δήθεν να το καταλάβουμε...

    Δίχως αίσθηση μέτρου με άλλοθι την τέχνη, χωρίς σεμνότητα, με άλλοθι την ειλικρίνια και άλλα ψυχοπαθολογικά....

    Προφανώς οι άλλοι συγγραφείς ΟΛΟΙ είναι υποκριτές, συμβιβασμένοι, πουλημένοι, μικροαστοί κλπκλπκλπ που δεν ακολουθούν παρόμοιες τακτικές...

    θλιβερή ύπαρξη... και πολύ ασχοληθήκαμε

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Από τότε που ο Βαν Γκογκ έκοψε το αυτί του. Από τότε που ο Καραβάτζιο ζωγράφισε την Κοίμηση της Θεοτόκου με μοντέλο μια πουτάνα με κόκκινο φόρεμα που την ξέβρασε τουμπανιασμένη ο Τίβερης και γύρω της για αγίους όλους τους επαίτες της Ρώμης.

      Διαγραφή
  4. Με κάλυψε πλήρως ο παραπάνω αναγνώστης.
    Αυτό που έχω μόνο να προσθέσω, είναι πως όλες οι έννοιες και οι αξίες έχουν ισοπεδωθεί πλέον στις μέρες μας και το γνωρίζουμε όλοι μας.
    Η κουλτούρα θα γλύτωνε?

    Νιώθω πως βιάζεται ασύστολα από τέτοια άτομα.(η κουλτούρα εννοώ, η κυρία μάλλον το ζητάει έμμεσα!)
    Είπαμε... αλλά όχι κι έτσι! Έλεος!
    Όλα στο βωμό της αναγνωρισιμότητας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Κιρκουλα δες το παρακατω...γιατι αφορα αμεσα εσενα και το Λενακι... http://www.youtube.com/watch?v=6Wr8y0wbCDg

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Θα την παραδεχόμουν την Κιτσοπούλου αν πραγματικά αποδομούσε με καλοστημένο σενάριο και έξυπνους διαλόγους (δες την αποδόμηση της αγγλικής ιστορίας στο Blackadder για παράδειγμα). Εγώ πήγα, είδα την παράσταση και είδα απλά ένα έργο χωρίς αρχή, μέση και τέλος και χωρίς κάποιο νόημα. Το δε σενάριο θύμιζε λίγο Σεφερλή. Με το συμπάθιο, αλλά δεν είναι αυτό υλικό που θα το επιχορηγούσα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Ευτυχώς που ήρθε η Κιτσοπούλου τώρα που μας τέλειωσε ο Νταλάρας γιατί θα είχαμε πρόβλημα με την αφόδευση!
    Αντε την περιμένω να παντρευτεί ανερχόμενο Βουλευτή Συριζα, να ιδρύσει ΜΚΟ και παίζει σε ανοιχτά θέατρα για να μας συμπαρασταθεί στην Κρίση...

    Όσο περνάν τα χρόνια συνειδητοποιώ πόσο σοβαρός ανθρωπος του πνευματος ήταν τελικά ο Βεγγος!!!
    Παντως μπροστά στην Κιστοπούλου ήταν Γιγαντας.

    Dmitri

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Η κυρία Κιτσοπούλου και οι συναφείς "δημιουργοί" του είδους της θα οδηγήσουν τον εφιάλτη της Χρυσής Αυγής να φτάσει στο 30%.
    Ο "δημιουργικός οίστρος" της κυρίας Κιτσοπούλου είναι για μένα επαρκής αιτία μετανάστευσης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Την θυμαμαι την κ.Κιτσοπουλου απο το ένθετο της Ελευθεροτυπίας,"Κοντέινερ", στο οποίο και έγραφε, νομίζω χρονογραφηματα.Δεν την ηξερα μεχρι τότε πρέπει να ομολογήσω.Θυμαμαι ότι χρησιμοποιούσε όλα τα τετριμμένα κλισέ και αποδομούσε τα πάντα για να εντυπωσιάσει.Τι ψάχνεις;Καμμένα μυαλά, κατεστραμμένοι άνθρωποι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Τι ψάχνετε τωρα;Αλλο ένα παραδειγμα αμορφωσιάς και ευκολίας ,η κα Κιτσοπούλου.Καμμένα μυαλά ,καμια ψυχική καλλιέργεια.Αλλό ένα δημιουργημα πασοκικής γλίτσας στον εγκέφαλο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Μα πως είναι δυνατόν να κρίνει κάποιος μια παράσταση που δεν είδε και αν είδε δεν μπόρεσε να καταλάβει τι εννοούσε; Γιατί ο μέσος Έλληνας να δηλώνει πάντα ειδήμων σε όλα; Επίσης οι ήρωες της Επανάστασης δεν ήταν άγιοι αλλά άνθρωποι, σύμβολα βεβαίως.. Αλλά άλλο τέχνη και άλλο ιστορία, άλλο η φαντασία και άλλο τα γεγονότα (εφόσον τα γνωρίζουμε καλά).. Ο Θέμος Αναστασιάδης είναι αυτός που θα μιλήσει για ποιότητα και ηθική;; Δεν το νομίζω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. αληθεια λεω,για τι πραγμα μιλατε ?δεν καταλαβα χριστο!...κατι με καποια συγγραφεα,που δεν ξερω τι ακριβως.....ουτε θα κανω τον κοπο να ψαξω,δειχνει τοσο ασημαντο...ασε που αυτη την"αποδομηση" την διαβασα τοσες φορες που ψαχνω να βρω καποιον να με ξανασυνδεσει .....σορυ παιδια,αλλα θελω να ειμαι ειλικρινης,δεν νομιζω με αφορα τιποτα απο αυτα.εξ αλλου ,την κολτουρα,το επιπεδο ,το τι ειναι και τι δεν ειναι τεχνη ,κανεις δεν μπορει να απαντησει ,ετσι ειναι αν ετσι νομιζετε.εγω κοιταω για πραγματα που με κανουν να νοιωθω καλα,η και καλυτερα.αυτο για μενα ειναι τεχνη.να χαιρεσε χωρις να ενοχλεις τους αλλους,χωρις να προσπαθεις να επιβαλλεις αποψη.να μοιραζεσαι ,ναι,αλλα να μην απαιτεις να συμφωνουν ολοοι μαζι σου.πολυφωνια και στην τεχνη.δεν σας αναγκαζει κανεις να διαβαζετε οτι σαβουρα γραφει ο οποιοσδηποτε,ουτε καν τα δικα μου σχολια εδω.εθελοντικα το κανετε,μην παραπονιεστε για τις κακες επιλογες που οι ιδιοι κανετε.......απλα αλλαξτε επιλογη.....:):)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Συγχαρητηρια για αυτο σας το κειμενο/κριτικη.
    Ειχα αρχισει να πιστευω πως δεν υπαρχει πια κανεις νοημων ανθρωπος στην Ελλαδα.
    Χαιρομαι που υπαρχει η καλλιτεχνης Κιτσοπουλου και εσεις η Κιρκη που μπορειτε και 'βλεπετε' ακομα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σας ευχαριστώ πολύ αλλά το κείμενο είναι της Λένας Διβάνη-))

      Διαγραφή
  14. Δεν εχετε παρα να διαβασετε τις νυχτεριδες...Αλλα ξεχασα εχετε να διαβασετε απο τος πανελληνιες...Δεν εχετε κατι καλυτερο να επιδείξετε απο το να γραφετε ανωνυμα σαν εμενα χα χα χα χα χα παω να δω το ξημερωμα...εχετε εξημερωθεί αρκετα τελικα πλασματακια του ποντικιου και του τηλεχειριστήριου εισαστε ειμαστε μαλλον βογκον χα μαζι και η Λενα και οι μπατμαν βαρετα να γραφεις στον υπολογιστη κυρια φρικη καντε κατι αλλο στην ζωη σας εκτος και αν σας αρεσει να διαβαζετε τα παραπανω <>

    ΑπάντησηΔιαγραφή