Ενα στρατηγικό σφάλμα, λοιπόν, που γίνεται, είναι η συζήτηση να παίρνει έναν «ηθικολογικό» χαρακτήρα και να επικεντρώνεται στα «διεφθαρμένα» πρόσωπα, να συστήνονται «εξεταστικές επιτροπές» ή «επιτροπές έρευνας», συνήθως με μηδενικό αποτέλεσμα.Ομως, «είναι ο καπιταλισμός, ηλίθιε»!

 

Οι πάσης φύσεως κρίσεις, με τελευταία τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, αλλά και η πλημμελής αντιμετώπιση της σημερινής υγειονομικής κατάστασης έκτακτης ανάγκης, συνήθως δεν ερμηνεύονται ως ένα αναπόφευκτο αποτέλεσμα της αστάθειας των απορρυθμισμένων αγορών, αλλά ως απόρροια της ανευθυνότητας και ανεντιμότητας ορισμένων παραγόντων των κυβερνήσεων και των διεθνών θεσμών, τους οποίους οι δημόσιες αρχές απέτυχαν να ελέγξουν αποτελεσματικά.

Αυτό αποτελεί ένα πετυχημένο τρικ, ώστε η ευθύνη να μετατοπίζεται από τον αρπακτικό καπιταλισμό και τη σημερινή επιθετική του μορφή, τον νεοφιλελευθερισμό, στα πρόσωπα που στελεχώνουν τις πολιτικές και οικονομικές ελίτ.

Οι συνεχόμενες διαρροές εγγράφων που αποκαλύπτουν τη γενικευμένη φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή των πλουσίων και των επιχειρήσεων είναι καταιγιστικές τα τελευταία χρόνια:

● HSBC Geneva το 2009 («κρυμμένος» πλούτος 255 δισ. στην Ελβετία).

● HSBC Jersey (αφορολόγητα λεφτά, ύψους τουλάχιστον 1,1 δισ. δολάρια πελατών της τράπεζας παρκαρισμένα στον εξωτικό «παράδεισο» του νησιού της Μάγχης -εκεί που έστελνε λεφτά «για τα παιδάκια του» και ο Γκίκας Χαρδούβελης, όντας υπουργός Οικονομικών).

● Offshore Leaks 2013 (στοιχεία για τουλάχιστον δέκα φορολογικούς παραδείσους).

● Panama Papers 2016 (στοιχεία για 214.000 offshore εταιρείες με εκατοντάδες χιλιάδες φοροφυγάδες).

● Paradise Papers 2017 (λίστες 120.000 φοροφυγάδων από δεκάδες χώρες).

● Pandora Papers 2021 (διεθνείς ηγέτες, σταρ της βιομηχανίας του θεάματος και οικονομικοί παράγοντες που φοροδιαφεύγουν συστηματικά).

Παράλληλα, τα σκάνδαλα άσκησης επιρροής και χειραγώγησης της κοινής γνώμης είναι αλλεπάλληλα: από την υπόθεση του Αυστριακού καγκελάριου Σεμπάστιαν Κουρτς μέχρι τις δικές μας λίστες Πέτσα και τις αποκαλύψεις για τα δημοσκοπικά «κατορθώματα» του Αδ. Γεωργιάδη ή τα «ευρήματα» της Opinion Poll.

Και, φυσικά, να μην ξεχνάμε και το φαινόμενο της «περιστρεφόμενης πόρτας» (revolving door): στελέχη επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα, που «διορίζονται» στις κυβερνήσεις (όπως ο Μάριο Ντράγκι και ο Λουκάς Παπαδήμος, που μετακόμισαν από την Goldman Sachs στην πρωθυπουργία της Ιταλίας και της Ελλάδας αντίστοιχα) ή ηγέτες που μετά τη θητεία τους στην πολιτική παίρνουν, σαν αντίδωρο, πλουσιοπάροχες θέσεις στον κόσμο επιχειρήσεων (όπως ο Γκέρχαρντ Σρέντερ που πήγε στη ρωσική πετρελαϊκή Gazprom ή οι πρωθυπουργοί της Βρετανίας, Τόνι Μπλερ, που έγινε σύμβουλος στην τράπεζα JP Morgan, Τζον Μέιτζορ, που μετακόμισε στο πανίσχυρο επενδυτικό κεφάλαιο Carlyle και Γκόρντον Μπράουν, που «αμείφθηκε» με τη θέση του «συμβούλου» στο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός).

Ενα στρατηγικό σφάλμα, λοιπόν, που γίνεται, είναι η συζήτηση να παίρνει έναν «ηθικολογικό» χαρακτήρα και να επικεντρώνεται στα «διεφθαρμένα» πρόσωπα, να συστήνονται «εξεταστικές επιτροπές» ή «επιτροπές έρευνας», συνήθως με μηδενικό αποτέλεσμα. ‘Η –όπως στην περίπτωση του Κουρτς–, ο ένοχος να παραιτείται, αλλά να συνεχίζει να κινεί τα νήματα της πολιτικής από το παρασκήνιο.

Ομως, «είναι ο καπιταλισμός, ηλίθιε»!

 Οι μίζες για δημόσιες προμήθειες (Novartis, Siemens, στρατιωτικοί εξοπλισμοί κ.λπ.), οι ύποπτες ιδιωτικοποιήσεις έναντι εξευτελιστικού τιμήματος (Ολυμπιακή, Ελληνικό, ΕΛΠΕ, ΔΕΗ κ.λπ.), οι λίστες Λαγκάρντ, η ανάθεση σε ιδιώτες της αναδάσωσης των καμένων, τα «δωράκια» στους κλινικάρχες την περίοδο της πανδημίας, η πελατεία που στέλνει η Κεραμέως στα ιδιωτικά κολέγια και πολλά άλλα συμβαίνουν, γιατί αυτή είναι η φύση της «οικονομίας της αγοράς».

Το «αόρατο χέρι» της μπαίνει βαθιά στην τσέπη των πολιτών και αφαιρεί ταχυδακτυλουργικά τα πάσης φύσεως «ασημικά», λεηλατώντας τον δημόσιο πλούτο.

Να τα λέμε και αυτά!