Όταν ο Γιάννος Παπαντωνίου επισκέφθηκε το 1980 τον Ανδρέα Παπανδρέου -τον οποίο είχε γνωρίσει μέσω του Απόστολου Λάζαρη- για να εκμυστηρευτεί ότι θέλει να πολιτευτεί, ο ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ του έκανε μόνο μια ερώτηση: Γερό στομάχι έχεις;
Εκείνη τη στιγμή κανείς δεν φαντάζονταν ότι θα το χρειαστεί πολλά χρόνια αργότερα για να περάσει την πόρτα της φυλακής. Αδιανόητο για κάποιον με την δική του ανατροφή και τις δικές του φιλοδοξίες.
Αυτές οι φιλοδοξίες προκάλεσαν τη μια και μοναδική αφορμή δυσκολίας στις σχέσεις του με τον Κ. Σημίτη, με οποίο σχημάτιζε ένα πολιτικό τρίγωνο που συμπλήρωνε ο Γιάννης Στουρνάρας. Τριάς ομοούσιος και αχώριστος, για μεγάλο διάστημα.
Η δυσκολία προέκυψε το 2002 όταν ο Γιάννος διέκρινε την πρόθεση του Σημίτη να αποχωρήσει και αγωνιούσε γιατί αργεί για το αυτονόητο κατά τον ίδιο: να τον χρίσει διάδοχό του. Ή τουλάχιστον να τον αφήσει στο πόδι του για το υπόλοιπο της θητείας του, αν έφευγε πριν τη λήξη της τετραετίας. Το θεωρούσε λογικό να πάρει τα ηνία της χώρας ο ίδιος, ως τρόπαιο γιατί την έβαλε στην ΟΝΕ.
Παρένθεση: Τώρα θεωρεί ότι αυτό προκάλεσε τον φθόνο και τον στέλνει στη φυλακή. Όπως ο Σημίτης είχε δηλώσει όταν ακούστηκε το όνομα του αδελφού του σε κάποια υπόθεση υπό δικαστική έρευνα ότι έχει στόχο να πληγεί η δημοκρατική παράταξη. Και όπως ο Στουρνάρας θεωρεί ότι το δικαίωμα των αρχών να ερευνούν τις επιχειρηματικές δραστηριότητες της συζύγου του -και τον εφημερίδα να γράφουν γι’ αυτό-συνιστά… παραβίαση της ανεξαρτησία της Τράπεζας της Ελλάδος. Ίδια σχολή, ίδιες αντιδράσεις. Κλείνει η παρένθεση.
Η άνοδος και η πτώση ενός τσάρου
Ο Παπαντωνίου ξεκίνησε με καλές προϋποθέσεις την πολιτική σταδιοδρομία του. Ο Παπανδρέου τον έβαλε το 1984 στο ευρωψηφοδέλτιο και το 1985 τον τοποθέτησε στη λίστα της Α΄Αθήνας. Έμεινε πρώτος επιλαχών, αλλά το 1988 που ο Λάζαρης αποχώρησε, μπήκε για πρώτη φορά στη Βουλή.
Στην τρίτη θητεία το το 1993 ο Ανδρέας Παπανδρέου θα τον τοποθετήσει υφυπουργό Εθνικής Οικονομίας και μετά το θάνατο του Γ. Γεννηματά, ένα χρόνο αργότερα, θα παρακάμψει τους Γερ. Αρσένη, Ι. Μπούτο, Ι. Ποττάκη και θα γίνει τσάρος της οικονομίας. Πλησίαζε στην κορυφή που λαχταρούσε…
Στη Χαρ. Τρικούπη τον αποκαλούσαν εκπρόσωπο της πλουτοκρατίας και οδοντόκρεμα, επειδή δείχνει μονίμως την αστραφτερή οδοντοστοιχία του. Δεν κατάφεραν όμως να τον βλάψουν, όπως δεν τον έβλαψε ο θόρυβος για το διαζύγιο του και το δεύτερο γάμο του με τη γραμματέα του.
Ο Κ. Σημίτης λάτρευε πρόσωπα σαν τον Παπαντωνίου: καλές σπουδές, κυκλοφορία στο διεθνή χώρο, ήξερε οικονομικά, είχε γκλάμουρ και καλές σχέσεις με την αστική Αθήνα και τους πλούσιους. Τον προσεταιρίστηκε το 1995 και πέρασαν μαζί οκτώ χρόνια -τους χώριζαν μόνο οι κακές σχέσεις που είχε ο κ. Παπαντωνίου με τον Γ. Παπανδρέoυ -ως δελφίνοι του Σημίτη.
Επί Παπαντωνίου διαμορφώθηκαν στα χαρτιά οι δείκτες που απαιτούσε η Συνθήκη του Μάαστριχτ για την ένταξη στην Ευρωζώνη και το πολιτικό μάρκετινγκ του Γιάννου τον παρουσίαζε πλέον ως υπουργό της ΟΝΕ. Άλλοι όμως τον έβλεπαν ως υπουργό του Χρηματιστηρίου. Επί των ημερών του εκτυλίχθηκε το κόλπο εμείς τα λεφτά, αυτοί τα χαρτιά. Ο ίδιος προωθούσε τον κλίμα στη Σοφοκλέους προβλέποντας ότι ο δείκτης θα πάει στις εφτά χιλιάδες μονάδες. Εκείνη την περίοδο συγκέντρωνε δίπλα του έναν κύκλο βουλευτών και διαμόρφωνε ένα δίκτυο δημοσιογράφων.
Πιο έμπειρος στην πολιτική ο Σημίτης -και πιο προσεκτικός-, τον απέσυρε το 2001 και έβαλε στη θέση τον ακέραιο Νίκο Χριστοδουλάκη για να μαζέψει τα απόνερα και έστειλε τον Γιάννο υπουργό Εθνικής Άμυνας για να αντικαταστήσει τον Άκη Τσοχατζόπουλο. Του άρεσε η μετακίνηση, παρότι δεν έγινε δεκτό το αίτημά του να… μπει στο Ε.Γ. του ΠΑΣΟΚ.
Οι σχέσεις του με τον Σημίτη δεν διακόπηκαν ποτέ, αλλά κρύωσαν. Όταν μετά το 2004 η τότε κυβερνητική πλειοψηφία ξετίναζε τον Παπαντωνίου στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τα εξοπλιστικά, ο Σημίτης δεν έκανε ούτε μια δήλωση υποστήριξής του. Και ας είχε κερδίσει μια δίκη στη Γαλλία με δημοσιογράφο που τον ενέπλεκε σε στρατιωτικές προμήθειες.
Ο Γ. Παπανδρέου που πήρε τη σκυτάλη στο ΠΑΣΟΚ τον αποτελείωσε. Δεν του ανέθεσε κανένα ρόλο, δεν είχε καμιά επαφή μαζί του, δεν απαντούσε στις επιστολές που του έστελνε και τον έθεσε εκτός Κ.Ο. με πρόσχημα τις θέσεις του για την πώληση μιας τράπεζας για την οποία είχε δίκιο – ο κ. Παπαντωνίου.
Θέση στο ψηφοδέλτιο για τον παλαιό τσάρο δεν ξαναβρέθηκε. Στα 57 του χρόνια τότε έβγαινε από την πολιτική με εξευτελιστικό τρόπο. Καταδικάστηκε με το κατηγορητήριο των ψιθύρων -που τώρα η Δικαιοσύνη κρίνει βάσιμους και θα αναθέσει στον φυσικό δικαστή του να αποφανθεί.
Ότι κάποια στιγμή προσπάθησε να κάνει επίδειξη ισχύος ιδρύοντας τη κίνηση – δημοσίων σχέσεων- Κέντρο Ερευνών Προοδευτικής Πολιτικής, δεν τον βοήθησε. Ούτε η ΝΔ του Σαμαρά τον έστειλε στην Τράπεζα της Ελλάδος όπως ήλπιζε. Τελικά ο άνθρωπος που θα γινόταν βασιλιάς άκουσε ένα βράδυ του Οκτωβρίου του 2018 τον ανακριτή και τον εισαγγελέα να τον στέλνουν στον Κορυδαλλό. Καμιά σχέση με την πισίνα του στην Κηφισιά και το επιβλητικό σπίτι που έκτισε στη Σύρο.
Στη δεκαετία του 1980 ο Γιάννος συγκαταλεγόταν ανάμεσα στα πρόσωπα των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ που μιλούσαν τουλάχιστον μία ξένη γλώσσα και μπορούσαν να κινηθούν στη διεθνή σκηνή με άνεση. Τώρα συγκαταλέγεται στα πρόσωπα του ΠΑΣΟΚ που -πριν καν αποφανθεί η Δικαιοσύνη- το ίδιο τον έριξε στον Καιάδα, σαν μια εσωτερική διαδικασία αποενοχοποίησης: ρίχνουμε έναν στη φωτιά και καθαρίζουμε οι υπόλοιποι.
Ήδη από καιρό ο Γιάννος κατέστη αποδιοπομπαίος για τις αμαρτίες της εποχής του εκσυγχρονισμού από τους ίδιους τους εκσυγχρονιστές. Εκτός από τους εξοπλισμούς, του φόρτωναν το χρηματιστήριο, ακόμη και τη Ζήμενς, υποθέσεις για τις οποίες αν υπήρχε πραγματική έρευνα θα είχε παρέα το μισό ΠΑΣΟΚ και τη μισή ΝΔ.
Ήταν από τα περίεργα της πολιτικής εκείνη την περίοδο: το ΠΑΣΟΚ να επαίρεται ότι έβαλε την Ελλάδα στην ΟΝΕ, αλλά ο Πρωθυπουργός και ο αρμόδιος υπουργός να αποπέμπονται από την Κοινοβουλευτική Ομάδα. Ο Σημίτης έχασε την αίγλη του, αλλά διασώζεται, μιλώντας περί ανέμων και υδάτων. Αλλά ο Παπαντωνίου κατέβηκε προφυλακισμένος για βαριά αδικήματα. Από την παλιά τρόικα της ΟΝΕ μόνο ο Στουρνάρας δοξάζεται. Αν και αυτός πρέπει να περιμένει να ολοκληρωθούν οι δικαστικές έρευνες για δωροληψία από τη Novartis.
Το φάντασμα πάνω από την Αθήνα
Στα 70 του ο Γιάννος -ευγενής, καλλιεργημένος, γιος κορυφαίων νομικών, ιδιαίτερα η μητέρα του της οποίας φέρει το επώνυμο, ανεψιός εισαγγελέα, με εντυπωσιακές σπουδές στην Αθήνα, το Ουισκόνσιν, τη Σορβόννη, το Κέιμπριτζ, με πέρασμα από το ΚΚΕ εσωτερικού, ευρωβουλευτής, βουλευτής και μεγαλο-υπουργός, αριστοκρατικός και μεγαλόσχημων, το καμάρι των Βορείων Προαστίων που ασπάσθηκε το σοσιαλισμό, κρίθηκε προφυλακιστέος.
Ως τώρα πέρα από μια -εκκρεμούσα ακόμη- καταδίκη για το πόθεν έσχες του είχε μόνο δικαστικές δικαιώσεις -μέχρι από τον Ν. Χατζηνικολάου πήρε για παραβίαση των προσωπικών του δεδομένων από την εφημερίδα Real News 11.175 ευρώ. Αλλά τώρα είναι υπόλογος για ξέπλυμα εκατομμυρίων. Ως τιμωρία του γιατί έβαλε την Ελλαδα στην ΟΝΕ. Και για να πληρωθούν τα υπό του Πολάκη λέγοντος. Έτσι το βλέπει ο ίδιος.
Όπως κάθε πολίτης έτσι και ο Γιάννος Παπαντωνίου είναι αθώος μέχρι να υπάρξει τελεσίδικη δικαστική απόφαση σε βάρος του. Αλλά από την ώρα που περνάει την πόρτα του Κορυδαλλού ένα φάντασμα άρχισε να κόβει βόλτες πάνω από την Αθήνα. Το φάντασμα όσων θα μπορούσε να πει για άλλους.
Ο Άκης Τσοχατζόπουλος σήκωσε το σταυρό των κατηγοριών που τον βαρύνανε, δεν μπόρεσε να υπερασπιστεί τον εαυτό του και πλήρωσε αξιοπρεπώς το τίμημα. Έκλεισε τους λογαριασμούς του με την Πολιτεία, υπομένοντας να τον βρίζουν ακόμη και οι ευεργετηθέντες και δεν ενέπλεξε κανέναν άλλον-παρότι αυτό θα ήταν το ευκολότερο για τον ίδιο- για να ελαφρύνει τη θέση του.
Όσοι ξέρουν τον Γιάννο λένε ότι μόλις συνειδητοποιήσει τι του συμβαίνει -οικογενειακώς- δεν είναι ο τύπος που θα πιει μόνος το πικρό ποτήρι. Είναι πολλοί που έχουν λόγους να φοβούνται ότι το φάντασμα κοιτάζει προς το μέρος τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου