Κυριακή 9 Οκτωβρίου 2016

Η κυριαρχία των Vogons: Με αφορμή το θάνατο του Γαλαξιάρχη ή γιατί τα δελφίνια εγκαταλείπουν την Γη ευχαριστώντας μας για τα ψάρια-ΤΟΥ ΣΠΥΡΟΥ ΔΕΡΒΕΝΙΩΤΗ












 














Ένα φάντασμα πλανάται πάνω από ένα φάντασμα που πλανάται.
Έχουν περάσει μόλις τέσσερις μέρες από το συμβάν που πάγωσε τους χρήστες των social media (προφανώς όχι μόνο αυτούς, αλλά αυτοί είναι το θέμα μας επί του παρόντος): την ανακοίνωση ότι ένας από τους πιο δραστήριους και επιδραστικούς χρήστες, ο Galaxiarchis, έχασε τη ζωή του σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα.
Δεν τους πάγωσε όλους με τον ίδιο τρόπο. Οι πάμπολοι φίλοι και συνοδοιπόροι του αναμενόμενα θρήνησαν μια σημαντική απώλεια από τις τάξεις τους. Αλλά λίγο η ανακοίνωση της Γεροβασίλη, λίγο τα λόγια του παπά, σκάσαν κι οι άλλοι. Παγωμένες καρδιές άλλου τύπου, που στο άκουσμα της είδησης ότι ένας συνάνθρωπός τους, που δεν βαρύνεται με κανένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, έχασε τη ζωή του, η πρώτη σκέψη που τους πέρασε από το μυαλό και μεταφράστηκε σε αφρισμένα ποστ ήταν: «Ναί, αλλά ήταν διορισμένος!»
Θέλω να προκαταλάβω τον αναγνώστη και να πω ότι η έκπληξη που με διαπερνούσε όσο το συμβάν γιγαντωνόταν, δεν ήταν τόσο ηθικής ή πολιτικής αφετηρίας, όσο οντολογικής. Θέλω να πω, η απόσταση που χώριζε τα γραφόμενα από οποιαδήποτε έννοια ενσυναίσθησης ήταν τόσο χαώδης που δε μου επέτρεπε καν να κάνω τη νοηματική σύνδεση ότι αναφέρονταν σε ένα ανθρώπινο ον, και δη σε έναν αγαπητό μου άνθρωπο που μόλις είχε αποδημήσει.
Συνεπεία τούτου, αδυνατώ να επενδύσω τους κανίβαλους με πολιτική δορά. Δεν θα επικαλεστώ την προαπαιτούμενη σκατοψυχιά που χρειάζεται για να είσαι οπαδός της Αριστείας των Εκλεκτών επί του Λαουτζίκου. Θεωρώ δεδομένο ότι ανάλογη καφρίλα θα συμβεί ευκαιρίας δοθείσης κι από την πλευρά των Αγγέλων.
Τούτου λεχθέντος, είναι ανυπόκριτη και πολιτικά ουδέτερη η απορία μου: πώς μπορούν άνθρωποι που είχαν κάνει σημαία τη (για τη) Μαρφίν (δε λέτε κουβέντα) και διατυμπάνιζαν το δικαίωμα στην εργασία ως το ιερότερο και πάντως υπεράνω της «κοινωνικής περιρρέουσας», να κάνουν πλήρη τούμπα και να χρησιμοποιούν την ίδια την απασχόληση κάποιου κάπου, για να τον απεκδύσουν από κάθε ανθρώπινη ιδιότητα και να του απευθύνουν απαξία αντάξια παιδοβιαστή σε ορφανοτροφείο; 
Από πού προέρχεται αυτό το υπόρρητο «του άξιζε να πεθάνει» από ανθρώπους που ενοχοποιήσαν όποιον ήταν σε ακτίνα 500 χιλιομέτρων από τη Μαρφίν, απευθύνοντάς τους την ίδια φράση «τους άξιζε να πεθάνουν;» με ερωτηματικό και «Κατηγορώ» εμφατικότερα κι απ’ του Εμίλ Ζολά;
Επεξεργάζομαι ακόμα την απάντηση αλλά νομίζω ότι αρχίζω να διακρίνω μια πρώτη υποψία της:
Δύο εκρηκτικά υλικά ήρθαν σε ανάμιξη τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα της κρίσης. Το πρώτο είναι η ίδια η κρίση. Ως γνήσια και πλήρης τέτοια, δοκιμάζει, φτύνει και πετάει ιδεολογίες και βεβαιότητες με την ταχύτητα και την ορμή τροπικού κυκλώνα. Πριν η κινητική του ενέργεια αδυνατίσει, όλες οι ιερές αγελάδες θα στροβιλιστούν εντός του ξανά και ξανά, προτού προσγειωθούν σε ένα τελείως αλλαγμένο/ρημαγμένο τοπίο.
Το έτερο συστατικό που λειτουργεί ως καταλύτης για τη μεγιστοποίηση της έντασης του πρώτου είναι η ίδια η ύπαρξη των social media ως ενός καινούργιου δημόσιου χώρου ζυμώσεων ιδεών, ριζικά διαφορετικού σε σχέση με κάθε παλαιότερο ως προς την πλήρη απουσία του σώματος που φέρει τις όποιες ιδέες – μια διαφορά που αφαιρεί ακριβώς τον καθοριστικό παράγοντα που νοηματοδοτεί αυτές τις ιδέες. 
Με την ίδια τη λογική των αριθμών που καταγγέλεται ως απάνθρωπη, επειδή το «σφίξιμο δημοσιονομικής ζώνης» στα χαρτιά βγάζει νόημα μέχρι να έρθεις αντιμέτωπος με την πραγματικότητα νοικοκυριών χωρίς ρεύμα και καρκινοπαθών χωρίς φάρμακα, έτσι και η αποδόμηση φαινομενικά «αυτοτελών» πράξεων/παραλείψεων καθημερινού βίου μπαίνει στο ίδιο ζύγι με τη βίαιη διακοπή αυτού του βίου, ως γεγονότα ίσης μη-σημασίας, μια και απουσιάζει ο ανθρώπινος παράγοντας που τα νοηματοδοτεί.
 Σύμφωνα με το γνωστό meme που περιγράφει τα κατα 90% αποτελούμενα από νερό ανθρώπινα σώματα ως «basically just cucumbers with anxiety”, η απουσία της ανθρώπινης ύλης αφαιρεί το cooling χαρακτηριστικό που θα έριχνε τη θερμοκρασία στον αντιδραστήρα. Ergo, not enough cucumber, too much anxiety.
Από μόνα τους τα δύο αυτά συστατικά είναι Αποκαλυπτικά. Με τη βιβλική έννοια.
Ο συνδυασμός τους φωτίζει δια της έκρηξης ένα νέο τοπίο μπροστά μας, άγνωστο ως προς τους κινδύνους και τη σταθερότητα του εδάφους του.
Ας μη σας εκπλήξει λοιπόν που θα αναγκαστώ στο τέλος αυτού του κειμένου να ακυρώσω την αρχή του: τελικά μου είναι αδύνατον να απομονώσω τον άνθρωπο από την εξίσωση που προσπάθησα να λύσω, γιατί χωρίς αυτήν η ίδια η εξίσωση δεν έχει νόημα. Συγκεκριμένος άνθρωπος έδωσε το έναυσμα και για τις αντιδράσεις και για τον προβληματισμό γι’ αυτές. Δεν θα τον αποχαιρετήσω «Πέτρο», δεν θα αποκτήσω port mortem την μπανάλ οικειότητα που όλες οι ύαινες που τον κανιβάλισαν θεώρησαν αυτονόητο ότι δικαιούνταν. 
Μου ήταν προτιμότερη η εκπροσώπηση που ο ίδιος είχε επιλέξει, ο «Μάλλον Ακίνδυνος» Ζάφοντ Γαλαξιάρχης, φέροντας όλους τους συνειρμούς ενός βαθιά ανθρώπινου λογοτεχνικού έργου με απόσπασμα του οποίου, σαν ξόδι, επιλέγω να κλείσω:
«Και τότε, μια Πέμπτη περίπου δύο χιλιάδες χρόνια από τότε που καρφώσαν κάποιον σ’ ένα δέντρο μόνο και μόνο επειδή είπε πόσο ωραία θα ήταν να φερόμαστε με καλοσύνη ο ένας στον άλλον, ένα κορίτσι που καθόταν μόνο του σ’ ενα καφέ στο Rickmansworth, συνειδητοποίησε τι ήταν αυτό που πήγαινε στραβά τόσον καιρό και επιτέλους ήξερε τι χρειαζόταν για να γίνει ο κόσμος ένα καλύτερο κι ευτυχισμένο μέρος. Αυτή τη φορά θα γινόταν σωστά, θα λειτουργούσε, και κανένας δε θα χρειαζόταν να καρφωθεί οπουδήποτε».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου