Όλα τα παραπάνω είναι σχόλια γι αυτό το άρθρο
(Στον παραπάνω διάλογο δεν έβαλα πληθώρα σχολίων που έμμεσα υποστήριζαν την ευγονική,έστω κι αν δεν το παραδέχονταν)
Σε ένα απαράδεκτο άρθρο της Εφημερίδας των Συντακτών – όχι, δεν εννοώ,αυτό – η άτεκνη (;) συντάκτριά του κακίζει ένα ζευγάρι με 3 παιδιά, στο οποίο η γυναίκα έμεινε έγγυος, λίγο πριν απολυθεί ο άνδρας της, ενώ είχε ήδη απολυθεί κι αυτή.
Σε μια έμμεση συνηγορία υπέρ της ευγονικής,
το άρθρο κατακεραυνώνει ως αφελείς όλους όσοι κάνουν παιδιά χωρίς τα παιδιά να είναι προγραμματισμένα, αφού ως γνωστόν (;) σε όποιον έχει κάνει κτήμα του την ύλη της βιολογίας της 5ης δημοτικού, τα παιδιά έρχονται μόνο προγραμματισμένα,
πατάς ένα κουμπάκι, και τα πετάει ο πελαργός από την καμινάδα.
Για να συμπληρωθεί η εικόνα που έχουμε για την ευγονική αντίληψη που διαπνέει το άρθρο, δεν θα μπορούσε να λείπει και η επίκληση του Πλάτωνα, και στον τίτλο του άρθρου, και στο σώμα του άρθρου, ενός φιλοσόφου που στην ιδανική του πολιτεία, οι άνθρωποι χωριζόντουσαν σε τέσσερεις τάξεις/κάστες από την γέννησή τους.
Γιατί ανώτερος γεννιέσαι, δεν γίνεσαι.
Τώρα, αν το άρθρο ήταν συνεπές με τον εαυτό του, θα έδινε μια λύση αλά Σουίφτ στο τέλος*, όπου το αγέννητο παιδί, όταν φτάσει στην ηλικία του ενός έτους, θα χρησιμοποιηθεί ως τροφή για την υπόλοιπη οικογένεια που πένεται,
αλλά η τόλμη του άρθρου σταματά ως εκεί που φτάνει το καλό γούστο των αναγνωστών του, που δεν θέλει να αγριεύεται με το απεχθές θέαμα της φτώχειας
και των συνεπειών της.
Αλλά μια που κάνει την επιλογή και δεν το φτάνει ως εκεί, ας δούμε λίγο τις βασικές θέσεις στις οποίες βασίζεται το άρθρο, την εξής μια:
ότι οι άνθρωποι είναι υπεύθυνοι για τις πράξεις τους.
Φυσικά δεν θα μπορούσε να φτάσει ποτέ το άρθρο να πει ότι φταίνε τα παιδιά για την φτώχεια στην οποία γεννιούνται, είναι το αντίστοιχο του Ντοστογιέφσκι – ή Ντοστο’έφσκι όπως θα έλεγαν και οι φίλοι μας οι χιπστεροαναθρεμμένοι – «με ρώταγε η μάνα μου που με έκανε;», πράγμα το οποίο είναι παράλογο, αφού κάποιος που δεν υπάρχει,
δεν έχει δικαιώματα τα οποία να μπορεί να επικαλεστεί ότι καταπατούνται.
Θα μπορούσε, ενδεχομένως, το άρθρο, να επικαλεστεί τις περισσότερο ουδέτερες και αποφορτισμένες πολιτικών προεκτάσεων φυσικές εξηγήσεις του φαινομένου.
Είναι γεγονός ότι οι πολίτες που ανήκουν στα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα, κάνουν περισσότερα παιδιά, για λόγους βιολογικούς:
παντρεύονται σε μικρότερη ηλικία, που είναι ο παράγοντας στον οποίο οφείλεται το 95% των διακυμάνσεων στον αριθμό των παιδιών στον χρόνο, και στον χώρο.
Φυσικά ρόλο παίζουν και η πρόσβαση σε αντισύλληψη,
οι θρησκευτικές, κοινωνικές, προσωπικές ή άλλες πεποιθήσεις σε σχέση με την αξία ή την απαξία της τεκνογονίας,
η ενίσχυση από το κράτος της τεκνογονίας,
η ευκολία της απόκτησης παιδιών εκτός γαμήλιων δεσμών κ.ο.κ.
Όλα αυτά είναι οι αντικειμενικές συνθήκες.
Αλλά ούτε εδώ έχει πάτημα το άρθρο να πει κάτι, αφού τι θα έλεγε;
Γιατί οι φτωχότεροι συμπολίτες μας παντρεύονται νωρίς, και δεν ακολουθούν λ.χ. καριέρα; Μα ξέρει πολύ καλά ότι οι φτωχοί δεν κάνουν καριέρα.
Αφού λοιπόν δεν φταίνε οι φτωχοί που παντρεύονται νωρίς, δεν μπορούν όμως παρά να φταίνε επειδή κάνουν παιδιά, αν και εδώ γεννιέται η απορία,
γιατί κάποιος να παντρεύεται άμα έχει σκοπό να μην κάνει παιδιά;
Οκ, καταλαβαίνω ότι γάμος δεν σημαίνει τεκνογονία, αλλά και το αντίστροφο είναι εξίσου, αν όχι περισσότερο παράλογο, η αντίληψη ότι είναι μια παράλογη απαίτηση να παντρεύεσαι και να θέλεις να κάνεις και παιδιά.
Επανερχόμαστε εδώ λοιπόν στην βασική θέση:
ότι οι άνθρωποι είναι υπόλογοι για τις επιλογές τους.
Εάν λοιπόν έπρεπε να κατηγορήσουν κάποιον τα παιδιά αυτά που γεννιούνται σε μια φτωχή οικογένεια, ποιον έπρεπε να κατηγορήσουν πρώτα,
τον γονέα που τα γέννησε,
ή αυτούς που τα καταδίκασαν στην φτώχεια;
Γιατί να θεωρείται αυτονόητο ότι φταίει ένα φτωχός γονιός που φέρνει ένα παιδί στον κόσμο, κι όχι ο πλούσιος που θεωρεί ότι είναι φυσικό και επόμενο να ασκούνται πολιτικές υπέρ του, που θα σιγουρέψουν ότι θα ζήσει αυτό το παιδί μέχρι το τέλος της ζωής του στην φτώχεια;
Κι εδώ είναι η ηθική αποτυχία κάθε ηθικολογίας που θεωρεί ότι ατομική ευθύνη είναι μόνο αυτή που βολεύει, κι ο κύκλος της ατομικής ευθύνης σταματά εκεί που βολεύει.
Φταίει ο γονιός που απολύθηκε, αλλά όχι αυτός που τον απέλυσε.
Φταίει ο γονιός που είναι φτωχός, αλλά όχι αυτός που έκοψε το κρατικό βοήθημα που επέτρεπε στην οικογένεια να συντηρείται.
Φταίει ο γονιός που είναι ολιγογράμματος, αλλά όχι αυτός που καταστρέφει την δημόσια εκπαίδευση κ.ο.κ.
Ακόμα χειρότερα, σε ένα βαθύτερο φιλοσοφικό επίπεδο, το άρθρο σκοντάφτει πάλι στην θέση του Ντοστογιέφσκι, και στα ακόμα παλαιότερα ερωτήματα της θεοδικίας.
Ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, στο «Έκδοσις ακριβής της Ορθοδόξου Πίστεως», απάντησε στο ερώτημα γιατί ο Θεός δημιούργησε όσους επρόκειτο να αμαρτήσουν και να μην μετανοήσουν, με πάρα πολύ απλό τρόπο:
εάν ο Θεός ο Θεός αρνούνταν να δημιουργήσει αυτά τα όντα, τότε το κακό θα νικούσε την αγαθότητα του Θεού. Κάθε άνθρωπος έχει μια έμφυτη τάση προς την δημιουργία,
η απόκτηση παιδιών είναι μια εκδήλωση αυτής της έμφυτης τάσης προς το ωραίο, και το καλό.
Εάν λοιπόν ο γονιός που είναι φτωχός, γίνεται ένας μικρός δημιουργός, άσχετα σε τι βαθμό το κάνει συνειδητά, και δίνει στο παιδί του το δώρο της ζωής, σαν εκπλήρωση της έμφυτης κλίσης κάθε ανθρώπου, ποιο είναι το ελαφρυντικό αυτών που μισούν την ζωή, και βάζουν κάθε δυνατό εμπόδιο στην δημιουργία της;
Αλλά, υποθέτω, ποτέ δεν θα βλέπαμε να κατηγορηθούν οι πραγματικοί φταίχτες.
Αυτό, εξάλλου, θα απαιτούσε μια ανώτερη μορφής ηθική, ευθικρισία, και διανοητική τόλμη που λείπει από τον σημερινό μνημονιακό/μισάνθρωπο λόγο.
* A Modest Proposal for Preventing the Children of Poor People From Being a Burden to Their Parents or Country, and for Making Them Beneficial to the Publick
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου