Η επόμενη μέρα μετά το Τσάβες

http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=758405

Οι "προφητείες" πολλών ξένων σχολιαστών για την κοινωνική έκρηξη ή ακόμη και τον εμφύλιο που υποτίθεται ότι θα πυροδοτούσε η είδηση του θανάτου του Ούγκο Τσάβες φυσικά δεν επιβεβαιώθηκαν, αφού δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι κατέβηκαν στους δρόμους για να αποχαιρετήσουν έναν λαϊκό ήρωα και όχι για να πανηγυρίσουν το τέλος ενός δικτάτορα. 

Η μελλοντική όμως πορεία της μπολιβαριανής επανάστασης ή του "τσαβισμού" παραμένει κάθε άλλο παρά προδιαγεγραμμένη και θα εξαρτηθεί από μια σειρά κρίσιμους παράγοντες.

Το πρώτο κρίσιμο τεστ θα αποτελέσουν, όπως είναι επόμενο, οι νέες προεδρικές εκλογές.

 Το Σύνταγμα του 1999 προβλέπει ότι θα πρέπει να διεξαχθούν 

μέσα σε 30 μέρες από τον θάνατο του προέδρου. 

Ο αντιπρόεδρος Νίκολας Μαδούρο, 

τον οποίο ο Τσάβες έχρισε ως διάδοχο πριν αναχωρήσει από τη Βενεζουέλα για την εγχείρησή του στην Κούβα, θα είναι κατά πάσα πιθανότητα ο νικητής, 

αφού οι τελευταίες μετρήσεις δείχνουν ότι εξασφαλίζει σημαντικό προβάδισμα έναντι του υποψηφίου της Δεξιάς, Ενρίκε Καπρίλες. 

Λογικά, η αναμέτρηση θα πραγματοποιηθεί νωρίς, πιθανότατα μέσα στον Μάρτιο, 

προκειμένου ο Μαδούρο να μπορέσει να κεφαλαιοποιήσει όσο το δυνατόν περισσότερο το κλίμα συγκίνησης για τον πρόωρο χαμό του Τσάβες.

Ο Μαδούρο δεν φαίνεται προς το παρόν να αμφισβητείται στο εσωτερικό του Ενωτικού Σοσιαλιστικού Κόμματος της Βενεζουέλας (PSUV), ωστόσο το μεγάλο ερώτημα είναι κατά πόσο ο συνδικαλιστής πρώην συνεργάτης του Τσάβες θα μπορέσει να διατηρήσει τους δεσμούς που είχε ο προκάτοχός του με τον στρατό. 

Την καθοριστική σημασία αυτών των δεσμών υπογράμμισε άλλωστε η τηλεοπτική εμφάνιση -αμέσως μετά την αναγγελία του θανάτου του Τσάβες από τον Μαδούρο- του αρχηγού των ενόπλων δυνάμεων της χώρας, Ντιέγο Μορέλο, που απήθυνε στον λαό έκκληση για "ενότητα, ηρεμία και κατανόηση" και υποσχέθηκε ότι ο στρατός θα παραμείνει πιστός στο Σύνταγμα.

Ο άνθρωπος που καλείται να συνεχίσει το έργο του Τσάβες

 είναι ένας από τους παλαιότερους συνεργάτες του εκλιπόντος προέδρου. 

Δραστηριοποιήθηκε στην πολιτική από πολύ νέος συμμετέχοντας στη μαοϊκή Σοσιαλιστική Λίγκα. Ταξίδεψε στην Κούβα, όπου εκπαιδεύτηκε στη συνδικαλιστική οργάνωση, πριν επιστρέψει στο Καράκας για να ενταχθεί στο σωματείο εργαζομένων στις συγκοινωνίες. 

“Έχει έναν πολύ ισχυρό ιδεολογικό προσανατολισμό, 

που βρίσκεται κοντά στην κομμουνιστική ιδεολογία”,

 δηλώνει ο πανεπιστημιακός Ραμόν Πινιάγκο.

 Η παραμονή του στην Κούβα φαίνεται άλλωστε να είχε καθοριστική συμβολή στη συγκρότησή του, καθώς θεωρείται από τη δεξιά πτέρυγα του PSUV 

ως κατεξοχήν άνθρωπος της Αβάνας στη Βενεζουέλα.

Ακόμη όμως και οι πολιτικοί αντίπαλοι του αναγνωρίζουν τη σημαντική συμβολή του Μαδούρο στη δημιουργία της ALBA, την προσπάθεια δηλαδή σύγκλισης των αριστερών κυβερνήσεων της Λατινικής Αμερικής, καθώς και την ένταξη της Βενεζουέλας

 στην οικονομική κοινότητα της MERCOSUR. 

Οι προσπάθειές του αυτές και η πολύχρονη θητεία του στο υπουργείο Εξωτερικών θα του εξασφαλίσουν πιθανότατα την αναγκαία διεθνή υποστήριξη και την αλληλεγγύη ισχυρών γειτόνων όπως η Βραζιλία και η Αργεντινή, 

τη στιγμή που η εχθρότητα της Ουάσιγκτον θεωρείται δεδομένη.

Καθοριστικό ρόλο στις μελλοντικές εξελίξεις αναμένεται όμως να διαδραματίσει 

και ο πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης, Ντιοσντάδο Καμπέγιο, 

ο άνθρωπος του στρατού στη σημερινή πολιτική ηγεσία της χώρας. 

Ο Καμπέγιο συνδέθηκε με τον Τσάβες ακόμη πιο νωρίς, καθώς ήταν ένας από τους στρατιωτικούς που συμμετείχαν στο αποτυχημένο πραξικόπημα του 1992 και φυλακίστηκαν μαζί του. Έγινε προσωπάρχης του Τσάβες το 2001, ενώ, ένα χρόνο μετά, διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη συντριβή του πραξικοπήματος εναντίον του Τσάβες.

Έχει διατελέσει υπουργός Εσωτερικών, Δικαιοσύνης, Υποδομών και Δημοσίων Έργων, ενώ για τέσσερα χρόνια ήταν κυβερνήτης της επαρχίας Μιράντα, θέση που εγκατέλειψε όταν ηττήθηκε στις εκλογές από τον σημερινό ηγέτη της δεξιάς αντιπολίτευσης, Ενρίκε Καπρίλες. 

Ο Καμπέγιο έχει βρεθεί συχνά στο στόχαστρο της αντιπολίτευσης, που τον χαρακτηρίζει ως τυπικό παράδειγμα της “μπολιγαρχίας”, των κυβερνητικών δηλαδή αξιωματούχων που εκμεταλλεύτηκαν τη θέση τους για να πλουτίσουν στα χρόνια της διακυβέρνησης Τσάβες.

Το μέλλον όμως της μπολιβαριανής επανάστασης δεν θα κριθεί στους διαδρόμους της εξουσίας, αλλά πάνω από όλα στους δρόμους και τις γειτονιές, στις κοινωνικές αποστολές και τα κοινοτικά συμβούλια που ο Τσάβες φιλοδοξούσε να αναδείξει σε βασικό πυλώνα του μοντέλου του για τον "σοσιαλισμό του 21ου αιώνα". Το σύνθημα "ο Τσάβες είμαστε όλοι εμείς", που πρωτοακούστηκε τις μέρες τις νοσηλείας του, σημαίνει ακριβώς αυτό, ότι για τη μεγάλη πλειοψηφία του λαού της Βενεζουέλας -κάτι που αποτυπώθηκε σε 14 διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις- ο εκλιπών πρόεδρος δεν ήταν ο "γκαουντίγιο" των κυρίαρχων ΜΜΕ, αλλά η ελπίδα και το όχημα για μια καλύτερη ζωή.

"Ο Τσάβες είναι μια πόρτα, η πόρτα για τους αγώνες που θέλουμε να δώσουμε. 

Όμως στην άλλη πλευρά αυτή της πόρτας βρίσκεται ο λαός" 

δήλωνε πριν από μερικά χρόνια η Ιραΐντα Μοροκοϊμα από τις Επιτροπές Αστικών Εκτάσεων. 

Στα 14 χρόνια που έμεινε στην προεδρία της Βενεζουέλας, 

ο Τσάβες μπορεί να μην έφερε τον σοσιαλισμό,

 αλλά κατόρθωσε να δημιουργήσει αρκετές ρωγμές στις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής. 

Ενθάρρυνε τις καταλήψεις εργοστασίων από εργαζομένους, 

υποστήριξε τη δημιουργία χιλιάδων συνεταιρισμών

 και συνέβαλε καθοριστικά στη συγκρότηση εκείνου που ήθελε περισσότερο από κάθε τι να θεωρηθεί σαν πολιτική παρακαταθήκη του: 

τα περισσότερα από 30.000 κοινοτικά συμβούλια που δημιουργήθηκαν στις γειτονιές και τα χωριά σαν πυρήνες άμεσης δημοκρατίας.

Είναι οι συλλογικότητες αυτές που περισσότερο από κάθε άλλο παράγοντα θα γείρουν την πλάστιγγα και θα κρίνουν την τύχη της διαδικασίας κοινωνικής αλλαγής 

που συντελείται τα τελευταία χρόνια στη Βενεζουέλα. 

Όπως σημειώνει και ο Γκονσάλο Γκόμες, ιδρυτής της αριστερής λατινοαμερικάνικης ιστοσελίδας Aporrea, η μετά Τσάβες εποχή δεν κριθεί, όχι τόσο από τα πρόσωπα, 

αλλά "από τη δική μας δυνατότητα να συνεχίσουμε να αναπτύσσουμε,

 να βαθαίνουμε και να προωθούμε την μπολιβαριανή επανάσταση, από τη στιγμή που η ηγεσία που ξεκίνησε τη διαδικασία δεν θα βρίσκεται πια εκεί".